Polisaxaridlarni ajratib olish va ularga xos ayrim reaksiylar Darsning maqsadi

tajriba. Selluloza (klechatka)ni girolizlash

Sellulozani kislotali gidrolizi kraxmal va glikogennikidan qiyinroq ketadi, ya’ni suyultirilgan sulfat kislota bilan uzoqroq muddatda gidrolizlanadi.

Ishni bajarish tartibi.Dastlab kichkina uvada bo‘lagini probirkaga solib 2-3 % li sulfat kislota qo‘shib 10 daqiqa davomida qaynatiladi va aralashmani sovitib, neytrallagandan keyin Feling reaksiyasi qilib qo‘riladi. Bunda reaksiya salbiy natijaga ega bo‘ladi. Boshqa probirka olib uvada bo‘lagini solgandan keyin unga 2 ml 80 % sulfat kislota qo‘shib 3-4 daqiqa ushlab turiladi va distillangan suv bilan suyultirilib, so‘ng 5 daqiqa davomida qaynatiladi. Gidrolizatni sovitib neytrallangandan keyin u bilan Feling va Barfed reaksiyalari o‘tkaziladi. Bu reaksiyalarning ijobiy chiqishi sellyulozaning gidrolizlanib β-D- glukozaga aylanganidan dalolat beradi.


O‘tilgan mavzuni mustahkamlash uchun savollar

1. 
   Polisaxaridlarga qaysi birikmalar kiradi?
   
2. 
   Kraxmal qanday tuzilishga ega?
   
3. 
   Glikogen haqida nimalarni bilasiz?
   
4. 
   Sellulozaning kimyoviy tuzilishi va xossalari.
   
5. 
   Xitin qanday tuzilishga ega?
   
6. 
   Xondriatinsulfat qanday tuzilgan?
   
7. 
   Polisaxaridlarga xos rangli reaksiyalar
   
8. 
   Kraxmalning bosqichma bosqich gidrolizlanishidan qanday oraliq moddalar hosil bo‘ladi?
   
9. 
   Glikogenning parchalanishini so‘ngi mahsuloti nima?
   
10. 
    Sellulozani parchalanishidan nima hosil bo‘ladi?