Портландцемент ва унинг махсус хиллари

§7.5. Портландцементни ишлатиш, ташиш ва сақлаш 
 
Портландцементнинг ишлатилиши. Ҳозирги куннинг қурилиш сано- 
атида портландцемент ва унинг турлари кенг қўлланилади ва уларга бўлган 
талаб йилдан-йилга ортиб бормоқда. 
Портландцемент асосан қуйма ва йиғма бетон ва темирбетон тайѐрлашда, 
шунингдек, биноларни таъмирлаш, пардозлаш ва меъморий безаш ишларида 
боғловчи сифатида ишлатилади. Портландцементдан тайѐрланган буюм ва 
конструкцияларни ер усти, ер ости ва сув ости бино ва иншоотларида ҳам иш- 
латиш мумкин. 
Мустаҳкамлиги унча юқори бўлмаган портландцементдан ғишт териш ва 
сувоқ қоришмаларини тайѐрлаш учун фойдаланилади. Зарарли муҳит (ишқор- 
лар, кислоталар, газлар, радиация ва ҳ. к.) ва юқори ҳарорат ва босим (хумдон 
ўчоқлари, нефт қудуқлари, сув иншоотлари ва ҳ. к.) таъсирида бўладиган жой- 
ларда портландцементнинг алоҳида ва махсус хилларини ишлатиш тавсия 
этилади. 

---

Ўзбекистон Республикаси мустақилликка эришгач, кейинги йилларда це- 
мент ишлаб чиқаришга катта эътибор берилмоқда. Ҳозирги кунда “Қизилқум- 
цемент”, “Оҳангаранцемент”, “Қувасойцемент”, “Бекободцемент”, “Ангрен 
қурилиш материаллари” ва 2014 йил ишга туширилган “Жиззахцемент” корхо- 
наларида турли хил цементлар ишлаб чиқармоқда ва Марказий Осиѐ давлатла- 
рига ҳам экспорт қилинмоқда. Шунингдек, Самарқанд вилоятида “Самарқанд- 
цемент” корхонаси қурилиши жадал саръатда олиб борилмоқда ва кейинги 
йилларда Республикамизнинг жанубий ва ғарбий вилоятларида ҳам цемент 
ишлаб чиқариш корхоналарини барпо этиш давлат дастурига киритилган. 
Ўзбекистон Фанлар академиясининг кимѐ институти, Тошкент кимѐ тех- 
нология институти, Тошкент архитектура-қурилиш институти ва бошқа инсти- 
тутлар олимларининг тинимсиз изланишлари натижасида маҳаллий хом ашѐ- 
лар асосида бир қатор цементлар яратилди ва уларни ишлаб чиқариш йўлга 
қўйилди.