Present simple – hozirgi oddiy zamon

 
𝑨𝒎
𝑰𝒔
𝑨𝒓𝒆
+ 𝑺 + 𝑽
𝒊𝒏𝒈
?
 
𝑺 +
𝒂𝒎 𝒏𝒐𝒕 (′𝒎 𝒏𝒐𝒕)
𝒊𝒔 𝒏𝒐𝒕(𝒊𝒔𝒏′𝒕)
𝒂𝒓𝒆 𝒏𝒐𝒕 (𝒂𝒓𝒆𝒏′𝒕)
+ 𝑽
𝒊𝒏𝒈
 
Tom is taking a photo. 
Tom rasmga tushiryapti. 
Is Tom reading a book? 
Tom kitob o’qiyaptimi? 
Tom is not reading a book. 
Tom kitob o’qimayapti. 
We are learning English. 
Biz ingliz tilini o’rganyapmiz. 
He’s studying hard now. 
U hozir qattiq o’qiyapti. 
Are you learning Spanish? 
Siz ispan tilini o’rganyapsizmi? 
Is he studying hard now? 
U hozir qattiq o’qiyaptimi? 
We are not learning Spanish. 
Biz ispan tilini o’rganmayapmiz. 
He isn’t studying hard now. 
U hozir qattiq o’qimayapti. 
 
-ing qo’shish qoidalari 
1 
2 
3 
4 
-e harfiga tugaydigan 
fe’llarga –ing 
qo’shilganda –e harfi 
tushib qoladi. 
Agar fe’l bir bo’g’inli 
bo’lsa, yoki urg’u oxirgi 
bo’g’inga tushsa va 
o’sha bo’g’inda ikki 
undoshning o’rtasida 
bitta unli kelgan bo’lsa, 
-ing qo’shilganda 
o’xirgi undosh ikkitaga 
ortadi. 
-l harfiga tugaydigan 
fe’llarga – ing 
qo’shilganda – l harfi 
ikkitaga ortadi. 
- ie ga tugaydigan 
fe’llarga –ing 
qo’shilganda – ie 
harflari – y harfiga 
almashtiriladi. 
Dance-dancing 
Run-running, get-
getting, drop-dropping 
Travel-travelling 
Lie-lying, tie-tying,
die-dying 
Lekin: see-seeing 
Lekin: open-opening 
Ishlatilishi

---

5 
1.
Gapirayotgan paytda sodir bo’layotgan yoki vaqtinchalik ish-harakatlarga nisbatan. Bunda ish-harakat 
aynan hozir bo’layotgan bo’lishi shart emas, balki shu kunlarda, shu paytlarda sodir bo’layotgan bo’ladi. 
Helen is working hard these days. Right now she’s reading a newspaper. – Helen shu kunlarda qattiq 
ishlayapti. Ayni damda u gazeta o’qiyapti. (gapirayotgan paytimizda u ishlamayapti) 
2.
Haddan tashqari tez-tez sodir bo’layotgan ish-harakatlarga nisbatan jaxl, achchiqlanish yoki 
shikoyatni ifodalashda “always” – har doim so’zi bilan. 
You’re always forgetting to pay the bills. – Sen doim to’lovlarni to’lashni unutib yuribsan. (uning 
to’lovlarni to’lashni har doim esidan chiqarib qo’yayotganligidan noroziligini, jaxli chiqqanligini ifodalash 
uchun) 
3.
Tez orada bajarish uchun allaqachon rejalashtirib (tashkillashtirib, kelishib, uyushtirib) qo’ygan ish-
harakatlarimizga nisbatan. Bunda asosan, ish-harakatni bajarish vaqti va joyi aniq bo’ladi. 
Melanie is getting married at 3 this afternoon. – Melanie bugun soat 3 da turmushga chiqyapti. (hikoh 
marosimi o’tkaziladigan payt va joy kelishib, gaplashib qo’yilgan) 
4.
O’zgarayotgan va rivojlanayotgan holatlarga nisbatan. 
My English is improving. – Ingliz tilim yaxshilanyapti. (ingliz tilini bilish darajam o’zgarib boryapti, bir 
joyda qotib turgani yo’q.) 
More and more forests are disappearing because of fires. – Yong’inlar sababli ko’pdan ko’p o’rmonlar 
yo’qolib bormoqda. (rivojlanayotgan holat, ya’ni o’rmonlarning yo’qolib borishi ko’paymoqda.)