Present simple – hozirgi oddiy zamon

2.
O’tgan zamonda ma’lum bir muddat davom etgan va natijasi ham o’tgan zamonda ko’rinib turgan ish-
harakatlarga nisbatan.
She had been working hard that day, so she was tired. – U o’sha kuni qattiq ishladi, shuning uchun u 
charchagan edi. (u o’sha kunni qattiq ishlab o’tkazgan va natijasi ham ma’lum edi-u charchagan edi.) 
It had been raining all night, so everywhere was wet in the morning. – Kechasi bilan yomg’ir yo’gib 
chiqqan edi, shuning uchun ertalab hamma joy ho’l edi. (kechasi soat 2 da yomg’ir yog’ishni boshlagan 
va soat 4 gacha ikki soat davomida yog’gan. Ertalab esa, natijasi ko’rinib turgan edi.) 
3.
Past perfect continuous zamoni present perfect continuous zamonining o’tgan zamondagi muqobili 
hisoblanadi. Ya’ni, agar bosh gap yoki vaziyat o’tgan zamonda bo’lsa, present perfect continuous 
zamonida aytilishi kerak bo’lgan gaplar bitta zamon pastga tushadi va past perfect continuous zamonida 
aytiladi. 
a) He had been waiting for hours, so he was bored. – U soatlardan beri kutayotgan edi, shuning uchun 
charchagan edi. (uning kutganligi o’tgan zamonda ma’lum bir muddat davom etgan va natijasi ham 
o’sha paytda ko’rinib turgan edi.) 
b) He has been waiting for hours, so he is bored. – U soatlardan beri kutyapti, shuning uchun 
charchagan. (uning kutganligi o’tgan zamonda boshlangan, lekin natijasi hozir ko’rinib turibdi.) 
4. 
Before va after so’zlari bilan past perfect zamonini ham past simple zamonini ham ishlatish mumkin. 
Ma’nosida umuman farq bo’lmaydi. Faqatgina, past perfectda ish-harakatni tugatib bo’lganligiga urg’u 
bor xalos. O’zbek tiliga ham xohlasak oddiy, xohlasak “qilib bo’lishdan oldin/qilib bo’lgandan keyin” 
degan shaklda tarjima qilish mumkin. 
She left after she had finished her work./She left after she finished her work. – U ishini tugatib 
bo’lganidan (tugatganidan) keyin ketdi. 

---

24 
I could get to the shop before it had closed./I could get to the shop before it closed. – Men do’konga u 
yopilib bo’lishidan (yopilishidan) oldin yetib bora oldim.