Polimerning molekulyar massasi (M) uning elementar zvenosining molekulyar massasi (m) bilan polimerlanish darajasi (n) ning ko‘paytmasiga teng. M = m*n Olinish usullaruga qarab polimerlarni uchta turkumga bo‘lish mumkin. Tabiiy polimerlar – oqsillar, nuklein kislotalar, selluloza , tabiiy kauchuk. Sintetik polimerlar – polietilen, polivinilxlorid, polistirol va boshhqalar. Sun’iy polimerlar – tabiiy polimerlarni kimyoviy modifikatsiya qilinib olinadi, masalan, selluloza efirlari. Yuqori moekulyar birikmalar asosiy zanjirining tuzilishiga qarab ikki sinfga bo‘linadi: 1) karbozanjirli polimerlar 2) geterozanjirli polimerlar Yuqori molekulyar birikmalarning sinflanishi va nomenklaturasi Karbozanjirli polimerlarning asosiy zanjiri faqat uglerod atomidan tashkil topgan bo‘ladi. Masalan: C6 H5 ( - CH2 – CH - ) n ( - CH2 – CH - ) n Cl F F ( - CH2 – CH - ) n ( - C – C - ) n F F polivinilxlorid politetraftoretilen Yuqori molekulyar birikmalarning sinflanishi va nomenklaturasi. Geterozanjirli polimerlar molekulasining asosiy zanjirida uglerod atomidan tashqari kislorod, azot, oltingugurt, fosfor va boshqa elementlarning atomlari bo‘ladi. Masalan: O O H H ( -NH- CH – CO - ) n ( -C- (CH2 ) 4 – C- N- (CH2 ) 6 – N - ) n R polipeptidlar neylon Polimerlarning fizik xossalari Polietilen suvdan birmuncha yengil, uning zichligi taxminan 0,92 g/sm3. U elastik, yupqa qavat holatida rangsiz, shaffof. Qo‘l bilan ushlanganda parafinni eslatuvchi yog‘liq modda kabi tuyuladi. Agar polietilen qizdirilsa, harorat 1100C ga yetganda yumshaydi va o‘z shaklini osongina o‘zgartiradi. Polietilen sovutilganda qotadi va unga qanday shakl berilgan bo‘lsa, o‘sha shaklni saqlab qoladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
