To‘siq - organ va to‘qimalami begona moddalardan himoya qilishga
va organizmni ichki muhiti tarkibining doimiyligini boshqarib turishga
moMjallangan.
NanoboMakchalar oldida to‘qima-qon to‘sig‘i zaiflik qiladi.
Bu esa
immun sistemasi, hatto odamni butun organizmi uchun katta xavf
tug‘diradi (104-rasm).
104-rasm.
Nanobo 'lakchalarning immun sistemasi hujayrasini sirtida
adsorbsiya bo ‘lishi.
NanoboMakchalar hujayralarda ushlab olinib, hujayra organoidlariga
kelib (mitoxondriya, yadro) tushadi.
Shuning uchun ham, yangi
nanomateriallar oldindan aytib boMmaydigan toksikologik va ekologik
xossalarga ega boMishlari (yoki bu xossalami organizmda yaratishlari)
mumkin. Mana shular bilan bogMiq boMgan biologik va ekologik xavfni
oldindan aniqlash va baholash katta ahamiyatga ega.
Tirik organizmga tushgan nanoboMakchalar qancha vaqt
saqlanishi mumkin? Klemson
(AQSH) universiteti olimlari birinchi
boMib, uglerodli nanoboMakchalami dunyoni yarim aholisi sevib
iste’mol qiladigan guruchda saqlanishi va to‘planishi
haqidagi maMu-
motni eMon qilganlar. Ular sholi urugMni C70 uglerod nanoboMakchalari
qo'shilgan eritmada o ‘stirganlar. 0 ‘stirilgandan bir hafta
0
‘tgach,
uglerodni nanoboMakchalari sholini ildizida,
poyasida va bargida
topilgan. Oradan 6 oy o ‘tgach bunday o‘simlikdan sholi urugM yigMb
olinib, uni normal sharoitda o'stirishga qo‘yilgan (C70
uglerod
nanoboMakchalari qo‘shilmagan). Olimlarni bashoratiga qarshi oMaroq,
normal sharoitda o'stirilgan ikkinchi avlod o'simliklarda, nano-
198
boMakchalar uglerodni qora rangli agregatlari ko‘rinishida
namoyon
boMgan (105-rasm).
Demak, tirik organiz
mga kirib qolgan uglerodni nanoboMakchalari yuqori darajada
«yashovchanlik» xususiyatiga ega bo‘lib, ular keyingi avlodda ham
yashab qoladi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
