Q. X. Mah kamov, M. Abduvohidov tribotexnikadan amaliy mashgulotlar

5.18-rasm.
Silindrik tashqi sirtlarga AYaAI ishlov berish chizmasi.
1. AYaAI berilayotgan detal. 2. Or-а babka markazi. 3. Asbob.
4. Mahkamlash vinti. 5. Plunjer. 6. Prujina. 7. Isitgich.
8. Moslama korpusi. 9. Etaklovchi markaz.
Asbobni detal sirtiga 
bosilish kuchi qisgich 7 ni korpus 
8
ga 
buraluvchi prujina 
6
ning qanchalik siqilganligiga bog‘liq bo'ladi. 
Asbob korpusi datsgoh supportiga mahkamlanadi. Yumaloq ko‘n-. 
dalang kesimli detallarning ichki sirtiga AYaAI berish ham tokarlik 
datsgohiga moslama vositasida bajarilishi mumkin (5.19-rasm).
Moslama klapan 
8
, stakanlar 7 va 16, kesik vtulkali yo‘naltir- 
gichlar 2 va 13 da harakatlanadigan shtoklar 
6
va 12 dan iborat. Pru- 
jinaga tortkich 9, bolt 10, vilka 11 va dastaklar tizimi 17 orqali shtok 
6
ni kerganda tayoqchalar 4 va 14 ishlov beriladigan sirt 3 ga 80-120

---

MPa bosim bilan tiraladi. Dastaklar 17 kallak qopqog‘i 1 va vilka 11 
bilan sharnirii bog'langan ish jarayonida latun tayoqchalarning yeyili­
shi vilka 
11
ni gayka 
10
ga nisbatan siljishi 
hisobiga kompensa- 
tsiyalanadi. Diametri 4 mm uzunligi 15 mm b o ig an ikkita tayoqcha 
bilan diametri 150 mm va uzunligi 264 mm b o igan gilzalardan 4-5 
roliga AYaAI berish mumkin. So‘ngi yillarda Rossiyada G.I.Ejiyev, 
Germaniyada Polser tomonidan silindrlarga AYaAI berish yarim 
avtomatlari yaratildi hamda ular avtotraktorlarni ta ’mirlash korxo- 
nalarida qo'llanilmoqda. Rossiyada yaratilgan yarim avtomatlar ki- 
chik seriyada ishlab chiqarilmoqda. Uning bittasining narxi taxminan 
1400 AQSH dollarga teng.
t 
Z 
J