Qadimgi tosh davrining insoniyat taraqqiyotida tutgan o’rni

O‘zbekiston tarixini davrlashtirish masalalari

Ma’ruza rejasi

• Tarixni o‘rganishda davrlashtirishning ahamiyati.
• Geologik, тarixiy, arxeologik davrlashtirishning o‘ziga xosligi.
• Davrlashtirish masalalarining o‘rganilish tarixi.
• Davrlashtirishning xududiy xususiyatlari.

Adabiyotlar:

• Асқаров А. Ўзбек халқининг келиб чиқиш тарихи. –Т.: 2015. 70-91-betlar
• Sagdullaev A. Qadimgi O’rta Osiyo tarixi. -T.: 2004. 10-16-betlar
• Asqarov A. O’zbekiston tarixi. T.:1994. 30-36-betlar
• Egamberdieva N. Arxeologiya –T.: 2011. 12-17-betlar

Geologik davrlashtirish

• Yerning rivojlanish tarixi.
• Yerning 4,6 milliard yil.
• Arxey - yerning rivojlanish tarixidagi eng qadimgi davr, hayot hali mavjud bo'lmagan. 4,6-2,8 mld.
• Proterozoy - birlamchi hayotning paydo bo'lishi davri. 2,5 mld-540 mln

Paleozoy erasida har xil o'simlik va hayvonlarning shakllanishi bilan ajralib turadi. 541-251mln.

• Paleozoy erasida har xil o'simlik va hayvonlarning shakllanishi bilan ajralib turadi. 541-251mln.
• Mezozoy erasida sudralib yuruvchilar, qushlar va birinchi sut emizuvchilarning rivojlanishi bilan ajralib turadi. 251- 66 mln.
• Kaynazoy erasida o'simlik va hayvonlarning barcha zamonaviy shakllari shakllanish davri. 66-4 mln.

Sivilizatsion yondashuv

• A.Toynbining "Tarixni tushunish" 12 jildlik asarida shakllantirilgan.
• U o'ziga xos xususiyatlari bilan ajralib turadigan 30 ga yaqin sivilizatsiyani aniqladi
• 1. Sivilizatsiyalarni ajratadigan ob'ektiv mezoni yoq.
• 2. Vaqtini aniqlash mumkin emas.
• 3. Ularning kelib chiqishi va tanazzulining sabablari turlicha.

Modernizatsion yondashuv

• Jamiyatdagi modernizatsiya jarayonini tushuntirishga mo'ljallangan nazariya.
• Tarixni an'anaviy jamiyatdan zamonaviy jamiyatga, agrar jamiyatdan sanoat jamiyatiga o'tish jarayoni sifatida qaraydi.
• Modernizatsiya yondashuvining asosiy maqsadi modernizatsiyani o'rganishdir.
• 1960 -yillarda u keskin tanqidga uchradi.