Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti innovatsion iqtisodiyot kafedrasi «mikroiqtisodiyot. Makroiqtisodiyot»

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI

OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI

QARSHI MUHANDISLIK-IQTISODIYOT INSTITUTI

INNOVATSION IQTISODIYOT KAFEDRASI

«MIKROIQTISODIYOT. MAKROIQTISODIYOT» fanidan

KURS ISHI
Mavzu: PUL TAKLIFI

Bajardi:__SUNNATO’V ALIAKBAR ARSLON O’GLI _

(talabaning F.I.SH)

_________M-164-19______________

(guruhi)
Ilmiy rahbar: Innovatsion iqtisodiyot kafedrasi

katta o’qituvchisi: N.Jalilova

F.I.SH

QARSHI-2021

MUNDAREJA:

KIRISH ………………………………………………………..3

1. Pul taklifi. Multipliktor tushunchasi……………………...4

2. Pul va bank multiplikatorlari……………………………..10

3. Pul bozor muvozanati holati………………………………17

XULOSA……………………………………………………….21

Foydalangan adabiyotlar…………………………………….23

KIRISH

Ushbu kurs ishida biz pul taklifi va multiplikator tushunchasini o’rganishimiz mumkunni Pul taklifi o’zi bank tizimidan tashqrdagi barcha pullar va xo’jalik subektlari tomonidan ishlatilishi Pul taklifi deyiladi. Pul taklifi asosan Markaziy bank tomonidan tartibga solinsada, u iqtisodiyotdagi barcha taklifni qamrab ololmaydi. Chunki, bu jarayonga uy xo‘jaligi hatti-harakati hamda tijorat banklarining siyosati ham ta’sir ko‘rsatadi.Bazi mamlakatlarda davlat pul chiqarishga monopol huquqqa ega, shuning uchun u butun massasi miqdorini tartibga solib turadi, ya’ni pul siyosatini olib boradi.Uni amalga oshirish huquqi nisbatan mustaqil muassasa- Markaziy bank ixtiyorida, shu bilan birga, pul taklifiniko’paytirishga yoki “pul yaratish” tijorat banklari ham ega. Yuqori quvvatli pullar bo‘lganligi uchun pul taklifi multiplikativ ko‘payadi. Markaziy bank tijorat banklari va aholiga obligitsiyalarni sotish bilan zahiralarni hamda tijorat banklarining kredit berish qobiliyatini kengaytiradi. Bu holda pul taklifi qisqaradi. Pul agregatlarining tarkibi va miqdori turli mamlakatlarda o‘zaro farq qilish mumkin. ”Multiplikator” tushunchasini iqtisodiy amaliotga birinchi bo’lib J.P.Kepms kiritgan. P.Samuelson va boshhqalar tomonidan rivojlantirilgan.keyin Pul bozor muvozanatli holatini bilib olishimiz mumkun. Pul-kredit siyosati asosida iqtisodiyotga pul-kredit siyosatining ta’sir etishi jarayonlarini o‘rganuvchi pul nazariyasi yotadi. Pul taklifining bank multiplikatoriga teng nisbatda qisqarishiga, shuningdek, bank zahirasi va pul taklifining ortishiga olib keladi. O‘zbekiston Respublikasi Markaziy Banki ham pul kredit siyosatini yuritishda bu vositaning rolini keskin oshirishni maqsad qilib olgan. Mamlakatda valyuta bozorining erkinlashtirilishi hamda aholi va tadbirkorlik sub’ektlarining naqd pulga bo‘lgan ehtiyojini qondirish borasida amalga oshirilgan ishlar savdo va pullik xizmat ko‘rsatish sohasidagi sub’ektlar tomonidan naqd pullarni bank kassalariga topshirishilishini rag‘batlantiruvchi omil bo‘lib xizmat qiladi.