Qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti neft va gaz fakulteti «neft va gaz quduqlarini sinash»
Ikki pog‘onali sementlash usullari
Download 2.8 Mb. Pdf ko'rish
|
Маъруза МТ Синаш Чопэтиш
|
6.3. Ikki pog‘onali sementlash usullari.
Ikki pog‘onali sementlash. Quduqni sementlanish oralig‘i ikki uchastkaga bo‘linadi, bunday himoya tizmalari tarkibiga maxsus sementlash muftasi qo‘shiladi. Tizmani tashqi qismiga muftadan yuqori va ostki qismida markaz-lashtiruvchi fonarlar joylashtiriladi. Ikki pog‘onali sementlashni ikkita turi mavjud. Vaqtni uzib pog‘onali sementlash jarayonida dastlab tizma 4 ichiga birinchi miqdor 3 tamponaj eritmasi quvur orti bo‘shliqni zoboydan sementlash muftasigacha va tizma ichidagi 58 to‘xtash halkasi 9 ostki uchastkasi, so‘ngra birinchi ajratish tiqini 2-bosuvchi suyuqlik yuzasigacha bo‘lgan hajmli tamponaj eritmasi zarur bo‘ladi. Birinchi ajratuvchi tiqin himoya quvurlariga siqilib turuvchi rezina manjet va asosni tashqil etuvchi qattiq markaziy uzak mavjud. Manjetni elastikligi va uzakni diametri shunday moslashtirilganki, tiqish sementlash muftasi orqali erkin o‘tadi, lekin ostki to‘xtash halqasiga borib joylashadi. Quduqni ichki hajmiga miqdorli bosuvchi suyuqlik haydalgandan keyin, tayanch halkasi 9 va sementlash muftasi orasidagi 2 chi ajratish tiqini 11 qo‘yib yuborib uni yuqorisidan yana bosuvchi suyuqlik 10 haydaladi. Tiqin 11 himoya tizmasi bo‘yicha ostki tomonga harakat-lanib muftaning ostki vtulkasi 6 ga joylashadi va undagi o‘tkazish kanal-larini yopadi. Suyuqlikni haydash davom etar ekan tizmada bosim tezda usadi; bosim 3-4 MPa o‘sishi jarayonida vtulka 6 ni ushlab turgan shpilka 1 lar kesiladi, so‘ngra tiqin bilan birgalikda pastga tomon harakatlanib tayanch 8 gacha borib, muftadagi enlama teshik 7 larni ochadi. Bu teshiklar orqali tizma orti muhitiga bosuvchi suyuqlik chiqadi. Quduqni ochilgan teshikdan yuqori qismi, ostki qismidagi tamponaj eritmasi qotguncha (bir necha soatdan bir sutkagacha) yuvib turiladi. Shundan keyin tizma ichiga ikkinchi miqdorli tizma orti yuqori uchastkasi hajmiga teng hajmli tamponaj eritmasi haydaladi. Sementlash uskunasidagi yuqorigi tiqin 12 qo‘yib yuboriladi. Tamponaj eritmasi muftani yollanma chiqish teshiklari orqali bosuvchi suyuqlikni yangi 13 miqdori bilan bosib chiqariladi. Bu bosuvchi suyuqlikni hajmi, tizmani ichki hajmi ya’ni maxsus muftadan sementlash uskuna uchigacha bo‘lgan masofa hajmiga tengdir. Yuqori tiqin 12 sementlash muftasi korpusida bosim ostida kesiluvchi shpilkalar yordamida qotirilgan vtulka 5 ga etib boradi, vtulkani ostki vtulka 6 ni toretsiga tayanadi; shu jarayonda vtulka 5 mufta teshik 7 larini yopadi va tiz-mani ichini tizma orti muhitidan ajratadi. Tamponaj eritmasi qotib bo‘lganidan keyin va himoya tizmasini yuqori uchastkasini germetikligi tekshirib bo‘linib, tizma ichidagi tiqin, maxsus mufta va to‘xtash halkasi burg‘ilanadi. Vaqtni uzib pog‘onali sementlash usuli qo‘yidagi hollarda qo‘llaniladi: a) agarda bir pog‘onali sementlashda burg‘ilash eritmani yutilishi muqarar bo‘lsa; b) 59 agarda anomal yuqori bosimli qatlam ochilgan bo‘lib, bir pog‘onali sementlashdan keyin tamponaj eritmasini qotish davrida oqim yoki gaz hosil bo‘lishi kutilsa; v) agarda bir pog‘onali sementlash uchun bir vaqtni o‘zida (sementlash operatsiyasini bajarish uchun) ko‘plab sementlash nasoslari va sement aralashtirish mashinalari zarur bo‘lsa. Bu usulni asosiy kamchiligi – ostki qismni va ustki qismni sementlash vaqtini kattaligidir. Ayrim hollarda bir quduq 3 xatto 4 martada sementlanadi. Buning uchun himoya tizmalar tarkibiga sementlash soniga muvofiq 2 yoki 3 ta sementlash muftasi o‘rnatiladi. Sementlash ishlarini ketma-ketligi ikki pog‘onali sementlashdagi kabi amalga oshiriladi. Download 2.8 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|