Qisqa masofaga yugurish texnikasi Reja: Yugurishning boshlanishi –start

Masofa buylab yugurish. Mazkur masofa uchun eng tezlikka yakinlashganda, yuguruvchining gavdasi sal oldinga engashagna buladi. Qadamlarning o`zunligi va chastotasi eng qo`lay nisbatan keladi. Erishilgan tezlikni saklab kolish uchun, yugurishning shunday usli marragacha saklanadi.
Uchish fazasidasonlar bir-biriga tez yakinlasha boshlaydi. Orkada kolgan oyoqni depsinishdan keyin buqilib , son bilan oldingga harakat kiladi, silkinch oyoq esa yozilib tez erga tusha boshlaydi. Silkinch oyoq sonining oldingga va yuqoriga kiladigan harakatini tezlashtirish uchun, uchish fazasida nari gi oyoq erga tushayotganda silkinch oyoqda xosil bulgan olga tomon intilishdan foydalanish kerak.
Silkinch oyoqning , avvalo, sonining orka musqo`llari faol kiskarish natijasida pastga va orkaga shiddat bilan tez harakat qilishi esa bundan ham muximdir. «Vertikal» momentga utishni tezlatish , oyoq erga qo`yilganidan sekinlashish ta`sirini kamaytirish va shundan keyingi depsinishini kuchaytirish uchun, silkinch oyoqning bu harakati keskin , aniq sezilarli bulishi kerak. Oyoq yulkaga oyoq taginig old qismidan boshlab qo`yiladi.
Panjalar yugurish paytida sal bukilgan yoki sal yozilgan (barmoklari cho`ziq) bulishi mumkin. Ularni kuch bilan to`g`rilab yoki musht qilib olish kerak emas. Qo`llarning shiddatli harakati elkani kutarishga olib kelmasin- bu ortikcha kuchanish boshlanganidan dalolat beradi.
Qo`l va oyoqlarning harakat chastotasi bitr-biriga bo`gliqdir. Bu chastota kesishma innervatsiyaga asoslangan bulgani uchun, qo`llar harakatini tezlashtirish kadmlar chastotasini oshirishga yordam beradi.
To`g`ri chizik buylab , ogishmay yugurishning ahamiyati oz emas. CHunki yon tomonlarga chaykalish yugurish ritmini va muvozonat bo`zadi.
Marraga kelish. Masofa maboynida yuguruvchi mumkin qadar maksimal tezlik rivojlantirmagan bulsagina , 100 m va 200 metrlik masofa oxirida yugurishni yanada tezlatish mumkin buladi Birok marraga kelishda tezlikni oshiraman deb, masofa davomida cheklab yugurish yaramaydi. Startdan boshlab imkoniyat boricha tezrok maksimal tezlikka erishib olib, uni masofa oxirigacha kamaytirmay borgan ma`qo`lrokdir.
YUguruvchining gavdasi marra chizigidan utgan vertikal tekislikka tekkan momentda yugurish tugaydi. YUguruvchi marra chizigidan kukrak balandlikka tortilgan masofa nixoyasini bildiruvchi lentaga birinchi bulib gavdasini tegizadi. Lentaga tezrok tegish uchun, u lentaga kolgan ohirgi adamda kukragini keskin oldinga engashtirib, qo`llarini orkaga tortadi. Bunday usul «kukrak bilan tashlanish» deb ataladi.
Lentaga otilish paytida yuguruvchining olga siljish tezlashmaydi, balki tana pastki qismining olga siljishi nisbatan sekinlashib , tana yuqori qismining oldindagi tezlanishi xisobiga yugruvchining marra tekisligiga tegish momenti tezlashadi. Marraga otilish paytida yikilmaslik uchun, gavda marra lentasiga tegishi bilan silkinch oyoq juda ham oldingga o`zatiladi.YUguruvchi masofani utish uchun har gal bir xil miqdorda qadam kuyadigan bulsa, marraga otilishi har gal bir xil o`zoklikdan (100-200 sm) va har gal bitta oyogidan boshlaydigan bulsa, shundagina marraga otilish yuguruvchining marraga kelishdagi harakatlari odat bulib koladi-da, u marraga otilish xakida uylashga ovoro bulmaydi. Bordi-yu masofa oxirida yuguruvchi marraga otilishi xakida uylasa , oyogini moslashga urinsa va sh.k. unda bularning hammasi tezlik pasayib ketishiga sabab buladi, xolos.
Marraga otilish san`atini bilmagan yuguruvchilarga, otilishni uylamay marra chizigini tulik tezlik bilan yugurib utish tavsiya kilinadi.
Marradan keyin yugurish tezligi asta-sekin kamaytiriladi.


Foydalangan adabiyotlar:

1. 
   Kun L. Vseobshaya istoriya fizicheskoy qo`lturi i sporta : Per. Svenger. M.: Raduga, 1982..
   
2. 
   Olivova V. Lyudi i igri. U istokov sovremennogo sporta. - M.: FiS, 1985.
   
3. 
   Stolbov V.V. Istoriya fizicheskoy qo`lturi i sporta. - M.: FiS, 1975.
   
4. 
   L. Kun «Vseobshaya istoriya fizicheskoy qo`lturi i sporta»; Moskva 1987.
   
5. 
   Krushilo YU.S. «Xrestomatiya po istorii drevnego mira» Moskva 1980g.