Qo'ndirniali surkov moylarining yuvish potensialini aniqlash

5.3. Sinovga tayyorlanish
Po‘lat patronlar toza va quruq bo‘lishi lozim. Agarda oldin 
ishlatilgan bo‘lsa, ulami benzin bilan astoyidil yuvilsin, quritib
120

---

artilsin, xlorid kislotaga tushiring, suv oqimida diqqat bilan 
yuvilsin, quruq holgacha artilsin va qo'lda silliqlash qumqog‘oz 
yoki elektromotorcha yordamida quyidagicha tozalansin.
Motorcha shtiftiga patrón diametridan kamroq diametrli 
yumshoq rezina qopqoq kiydirilsin.
Qopqoq (yoki vakuum-shlang bo'lagi) ni tilinsin va 
silliqlovchi qumqog‘oz bilan o‘ralsin.
Patrón ichki yuzasini silliqlash uchun uni ichki tarafini 
aylanib turgan qumqog‘ozli qopqoqqa tekkazib tozalansin. 
Potronning tashqi yuzasini qo‘l kuchida tozalansin.
Diametri 27 mm filtrlami («Sinyaya lenta» markali kulsiz 
qog‘oz filtrlarni) po‘lat keskich bilan mexanik pressdan yoki 
bolg‘adan foydalanib kesilsin.
Metall 
voronkaning 
pastki 
qismini 
rezina 
qopqoq 
yordamida vakuum nasosga ulangan vakuumda filtrlash kolbasi 
bilan biriktirilsin, setkaga . filtr joylansin, so‘ng shtifllarga 
voronkaning yuqori qismi kiydirilsin va yopqich gayka bilan 
qotirilsin.
5.4. Moyning filtrlanuvchanligini aniqlash
5.4.1. Sinalayotgan moydan 5 mi olib, 45 mi «Kalosha» 
benzinida eritilsin.
5.4.2. Vakuum-nasos ishga tushirilsin va 2,67-103-4,0-103Pa 
(20-30 mm. simob ust.) qoldiq bosimda (manometr yordamida 
nazorat o ‘matilsin) qog‘oz filtrli voronka orqali 
10
mm toza 
«Kalosha» benzini o ‘tkazilsin, so‘ng esa moyning benzindagi 
eritmasi filtrlansin. Eritmani filtratsiya yakunida yana 10—20 mi 
toza «Kalosha» benzini o'tkazilsm, vakuum nasos to ‘xtatilsin, 
voronka, yuqori qismi yechilsin va ehtiyotkorona cho'kmali filtr 
chiqarib olinsin.
5.4.3. Filtr holatini baholash filtratsiya tezligini hisobga 
oigan holda natijani quyidagi ko‘rsatkichlar ko‘rinishida 
ifodalang:
a) Filtrlanuvchanlik 4-jadval ma’lumotlarini qo'llagan holda 
filtratsiya vaqtiga bog'liq baholanadi.
121

---

4-jadval
Eritmaning filtrlash vaqti, 
min.
Filtrlanuvchanlikni baholash
2
gacha
Yaxshi
2 dan 5 gacha
Qoniqarli
5 dan yuqori
Qoniqarsiz
b) GOST 10734—84 va 5-jadvalga asoslanib ffltming 
ifloslanish darajasi ko‘z bilan qarab aniqlanadi.
5-jadval
Filtming holati
Ifloslanish darajasi
a) Oq yoki och sariq
1
b) kulrang yoki och — jigarrang 
ko'zga sezilmaydigan cho‘kmali
II
d) Qoramtir yoki jigarrang yoki 
aniq ko'rinib turuvchi har xil 
rangli cho‘kmali
III
e) tush kabi qoramtir
IV