14-MA’RUZA . MAVZU: YORDAMCHI SO`ZLAR. KO‘MAKCHILAR. ULARNING GRAMMATIK XUSUSIYATI, TURLARI. (2 soat)
1 -ilova
Ma’ruza mashg‘uloti dokladlari mavzulari
1.Yordamchi so‘z turkumlari haqida umumiy ma’lumot.
2. Ko‘makchi haqida ma’lumot
3. Ko‘makchilarning qo‘llanishi va ma’nolari
4. Ko‘makchilar va kelishik qo‘shimchalarining ma’nodoshligi
2-ilova
Mashg‘ulot mavzusi:
Yordamchi so‘zlar. Ko‘makchilar, ularning turlari.
Mashg‘ulot rejasi:
Yordamchi so‘z turkumlari haqida umumiy ma’lumot.
Ko‘makchi haqida ma’lumo
Ko‘makchilarning qo‘llanishi va ma’nolari.
Ko‘makchilar va kelishik qo‘shimchalarining ma’nodoshligi .
3-ilova
DASTURLASHTIRILGAN TOPSHIRIQ SAVOLLARI:
1. Ko‘makchi ta’rifini ayting va misollar keltiring.
2. Ko‘makchi qanday gap bo‘lagi bo‘lib keladi?
3. Sof ko‘makchilar haqida gapiring.
4. Ko‘makchi vazifasida Qo‘llanuvchi so‘zlar haqida gapiring.
5. Ko‘makchi otlar haqida gapiring.
6. Bosh kelishikdagi so‘zlar bilan qo‘llanadigan ko‘makchilar va ularning ma’nolari haqida gapiring
4-ilova
Yordamchi so‘z turkumlari haqida umumiy ma’lumot.
Atash ma’nosiga ega bo‘lmagan, ma’lum so‘roqqa javob bo‘lmaydigan, gap bo‘lagi vazifasini bajara olmaydigan so‘zlar yordamchi so‘zlar deb ataladi. Bularga ko‘makchi, bog‘lovchi, yuklama kiradi. Yordamchi so‘zlar til tizimida mohiyatan mustaqil so‘zlar bilan qo‘shimchalar oralig‘ida turadi
Ko‘makchi haqida ma’lumot
Ot, olmosh, harakat nomi va otlashgan so‘zlardan (sifat, son, sifatdosh, ravish) keyin kelib, ularni boshqa so‘zlarga tobelanish yo‘li bilan bog‘slaydigan yordamchi so‘zlar ko‘makchi deyiladi: O‘z qo‘li bilan to‘g‘riladi. Ko‘makchi qaysi so‘zdan keyin kelsa, o‘sha so‘z bilan birgalikda bir so‘roqqa javob bo‘lib, bitta gap bo‘lagi vazifasini bajaradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |