Qurilish tashkilotlarida buxgalteriya hisobini tashkil qilish asoslari

Operatsiyaning mazmuni	Summa	Debet schet	Kredit schet
Asos bo’luvchi hujjat
1	Materiallarning ishlab chiqarishga sarflanishi	3000000	2010, 2310, 2510	1010- 1090	M-29 shaklli hisobot, material hisoboti
2	Materiallarning sotilishi: -sotish qiymatiga (QQSsiz) QQS summasiga (agar korxona QQS to’lovchi bo’lsa) materiallarning hisob bahosida moddiy javobgar shaxs bo’ynidan soqit qilinishiga -sotishdan olingan foydaga -sotishdan ko’rilgan zararga	500000 100000 400000 100000 -	4010, 4010 9210 9220 9430	9220 6410 1010- 1090 9320 9220	Shartnoma, schyot-faktura hisob-kitoblar, material hisoboti
3	Materiallarning bepul berilishi: -berish qiymatiga (QQSsiz) -QQS summasiga (agar korxona QQS to’lovchi bo’lsa) -materiallarning hisob bahosida moddiy javobgar shaxs bo’ynidan soqit qilinishiga -sotishdan ko’rilgan zararga	500000 100000 500000 600000	4010 4010 9220 9430	9220 6410 1010- 1090 4010	Shartnoma, schyot-faktura, hisob-kitoblar, material hisoboti
4	Ta’sis badali sifatida berilishi: -kiritish qiymatiga (QQSsiz) -QQS summasiga (agar korxona QQS to’lovchi bo’lsa) -materiallarning hisob bahosida moddiy javobgar shaxs bo’ynidan soqit qilinishiga	500000 100000 500000	0610- 0690 0610- 0690 9220	9220 6410 1010- 1090	Shartnoma, schyot-faktura, hisob-kitoblar, material hisoboti
5	Materiallarning ish haqi va moddiy yordam sifatida berilishi: -berish qiymatiga (QQSsiz) -QQS summasiga (agar korxona QQS to’lovchi bo’lsa) -materiallarning hisob bahosida moddiy javobgar shaxs bo’ynidan soqit qilinishiga	500000 100000 500000	6710 6710 9220	9220 6410 1010- 1090	Ariza, schyot-faktura, hisob-kitoblar, material hisoboti

Qurilish tashkilotlarida materiallarning analitik hisobi moddiy javobgar shaxslar bo’yicha hisob bahosida 10-s qaydnomasida yuritiladi. Bu qaydnoma 3 ta bo’limdan iborat. Uning 1-bo’limi sotib olingan materiallarning haqiqiy tannarxi hamda ularning hisob bahosidagi qiymati o’rtasidagi chetlanish summasining hisobi uchun mo’ljallangan. Ushbu chetlanishni hisob-kitob qilish va ular hisobini 1610 «Materiallar qiymatidagi farqlar» schyotida yuritish uchun 10-s qaydnomasiga materiallarning kirimi to’g’risidagi ma’lumotlar 6-s jurnal-order va boshqa jurnal-orderlar yozuvlari asosida ko’rsatiladi. Materiallar va ular qiymatidagi farqlarning bosh qoldig’iga doir ma’lumotlar qaydnomaning 2- va 3- bo’limlaridan olinadi. Shundan so’ng, materiallar va ular qiymatidagi farqlarning bosh qoldiqlari va kirimi to’g’risidagi ma’lumotlar asosida (mos ravishda ularning haqiqiy tannarxi hamda hisob bahosidagi qiymatlari bo’yicha) harid qiymati va hisob baholaridagi qiymati o’rtasidagi farq summasi va foizi aniqlanadi.
Materiallarning harid qiymati va hisob baholaridagi qiymati o’rtasidagi farqning o’rtacha foizi (O’f) quyidagicha topiladi: