Qurilish tashkilotlarida buxgalteriya hisobining xususiyatlari bob. Qurilish tashkilotlarida buxgalteriya hisobini tashkil qilish asoslari

Foyda solig‘i (Nf) summasi avtotransport korxonasining soliqqa tortiladigan foydasi summasini (Stf) soliq me’yoriga (Sm) ko‘paytirish va 100 foizga boiish yoli bilan topiladi, ya’ni:
Nf= Stf *Sm : 100%
Hisob-kitob asosida hisoblangan foyda soligl summasi buxgalteriya hisobida quyidagicha aks ettiriladi:
Debet 9810 «Daromad(foyda) soligl bo‘yicha xarajatlar»;
Kredit 6410 «Budjetga tolovlar bo‘yicha qarz».
Avtotransport korxonalarini budjetga daromad (foyda) soligl bo‘yicha qarzlarining tolanishiga quyidagicha yozuv qilinadi:
Debet 6410 «Budjetga tolovlar bo‘yicha qarz»;
Kredit 5110 «Hisob-kitob schoti».
Yagona soliq toMovining hisob-kitobi va hisobi Mikrofirma va kichik korxonalar maqomidagi avtotransport korxonalari uchun yagona soliq tolovi yagona soliq, budjetdan tashqari Pensiya jamg‘armasi, Respublika yo‘ljamg‘armasi vaMaktabta’limini rivojlantirish jamg‘armasiga majburiy ajratmalarni to‘lasho‘miga joriy etilgan. Ushbu soliqni tolovchi avtotransport korxonalarida materiallar (ishlar, xizmatlar) xarid qilinganda ta’minotchi tashkilotlarga to‘ langan QQS summasi material boyliklar (ishlar, xizmatlar) qiymatiga kiritiladi.
Yagona soliq to‘lovini tolovchi avtotransport korxonalari ixtiyoriy tarzda ro‘yxatdan o‘tgan joyidagi davlat soliq xizmati organlariga navbatdagi chorak boshlanishiga qadar bir oydan kechiktirmay, yangi barpo etilayotgan mikro va kichik korxona maqomidagi avtotransport korxonalari esa faoliyatni amalga oshirishni boshlashga qadar topshiriladig;m ariza asosida qo‘shilgan qiymat solig‘ini tolashlari mumkin Yagona soliq tolovi to’lovchilari tomonidan qo‘shilgan qiymat solig‘ini tolashdan bosh tortish navbatdagi yil boshlanishiga qadar bir oydan kechiktirmasdan ro‘yxatdan o‘tganjoyidagi davlat soliq xizmati organlariga taqdim etiladigaii ariza asosida navbatdagi yilning boshidanginaamalga oshiriladi.
Yagona soliq to‘lovini to‘lash obyekti avtotransport korxonalarining barcha faoliyat turlaridan olgan yalpi tushumi hisoblanadi. Yagona soliq to‘lovi summasi yalpi tushum summasini ushbu soliqning belgilangan me’yoriga ko‘paytirish yo‘li bilan topiladi. Bunda, ixtiyoriy tarzda qo‘shilgan qiymat solig‘ini to‘lovchilar uchun yagona soliq to‘lovi summasi budjetga to‘lanadigan qo‘shilgan qiymat solig‘i summasiga, biroq yagona soliq to‘lovi summasining 50 foizidan ortiq bo‘lmagan miqdoriga kamayadi.
Yagona soliq to’loviga tortiladigan yalpi tushiuntaikibigaquyidagilar kiritiladi:

1. 
   Naqd pulga va naqdsiz pulga bajarilgan ish (ko‘rsatilgan xizmat)larning hajmi.
   
2. 
   Asosiy faoliyatdan boshqa daromadlar, chunonchi:
   

1. 
   undirilgan yoki qarzdor e’tirof etgan jarimalar, penyalar, neustoykalar hamda xo‘jalik shartnomalari shartlarini buzganlik uchun boshqajazo turlari;
   
2. 
   hisobot yilida aniqlangan o‘tgan yillar daromadlari;
   

v) renta daromadi, avtotransport korxonasi huzuridagi oshxonalardan tushumlar, boshqa xizmat ko‘rsatuvchi xo‘jaliklardan tushumlar;
g) asosiy vositalar va boshqa mol-mulkni sotishdan daromadlar;

4. 
   kreditorlik va deponentlik qarzini qonun bilan belgilangan tartibda hisobdan chiqarishdan olingan daromadlar;
   
5. 
   tovar-moddiy boyliklarini qo‘shimcha baholash;
   

j) tekin moliyaviy yordam, shu jumladan, tekinga olingan mol-mulk;
z) qisqa muddatli ijaradan daromadlar;
i) ilgari chiqarib tashlangan xarajatlarni qoplash tariqasida olingan daromadlardan tashqari boshqa operasion daromadlar.

3. 
   Moliyaviy faoliyatdan daromadlar, chunonchi:
   

1. 
   olingan royalti va kapital transferti;
   
2. 
   0‘zbekiston Respublikasi hududi va undan tashqarida boshqa xo‘jalik yurituvchi sub’yektlar faoliyatida ulushli ishtirok etishdan olingan daromadlar, aksiyalar bo‘yicha dividendlar hamda obligasiyalar va boshqa qimmatli qog‘ozlar bo‘yicha daromadlar;
   

v) mol-mulkni uzoq muddatli ijara (lizing)gaberishdan daromad (maija);
g) chet el valutasidagi operatsiyalar bo‘yicha kursdagi farqdan daromadlar (musbat va manfiy kurs farqlari o‘rtasidagi saldo), bunda manfiy kurs farqi summasi musbat kurs farqi summasidan oshib ketgan

holda oshib ketish summasi yagona soliq to‘lovini hisoblab chiqayotganda soliq solinadigan bazani kamaytirmaydi;

4. 
   qimmatli qog'ozlar, shu’ba korxonalar va hokazolarga qo‘yilgan mablag‘larni qayta baholashlarni o‘tkazishdan daromadlar;
   
5. 
   moliyaviy faoliyatdan boshqa daromadlar.
   

4. 
   Favqulodda daromadlar.
   

Soliq solinadigan yalpi tushum hisoblab chiqilayotganda quyidagilar yalpi tushumdan chiqarib tashlanadi:

1. 
   ixtyoriy ravishda o‘z arizasiga ko‘ra qo‘shilgan qiymat solig‘i to‘ lovchilar uchun qo‘ shilgan qiymat sol ig‘ i summasi;
   
2. 
   davlat subsidiyalari summasi;
   

v) davlat obligasiyalari va boshqa davlat qimmatli qog‘ozlari bo‘yicha daromadlar;
g) to‘lov manbaida soliq to‘langanligini tasdiqlaydigan hujjatlar (ma’ lumotnoma) mavjudligida dividendlar va foizlar.
Yagona soliq to‘lovi har chorakda o‘sib boruvchi yakun bilan hisob- kitobni topshirish muddatidan kechiktinnay to‘lanadi.
Yagona soliq to‘ lovi bo‘yicha hisob-ki toblarning buxgalteriya hisobi 6410 «Budjetga to‘lovlar bo‘yicha qarz» schotida yuritiladi. Belgilangan tartibda hisoblab chiqilgan yagona soliq to‘lovi buxgalteriya hisobida quyidagi yozuv bilan aks ettiriladi:
Debet 9820 «Foydadan hisoblangan boshqa soliqlar va yig‘imlar bo‘yicha xaraj atlar»;
Kredit 6410 «Budjetga to‘lovlar bo‘yicha qarz».
Avtotransport korxonalarini budjetga yagona soliq to‘lovi bo‘yicha qarzlarining toianishiga quyidagicha yozuv qilinadi: