Quvvati 87600 t/yil bo’lgan piroliz jarayoni tahlili va blogdagi quvurli reaktorni hisoblash


Нефтни кайта ишлашга тайёрлаш босқичлари


Download 0.81 Mb.
bet3/11
Sana24.03.2023
Hajmi0.81 Mb.
#1290125
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11

Нефтни кайта ишлашга тайёрлаш босқичлари.


Бунинг учун таркибидан (казиб чикарилган) эриган газларни, минерал тузларни, сувни ва механик аралашмалардан (кум, тош, лой) тозалаш хамда стабиллаш киради.


Газларни ажратиш – трап деб аталадиган аппаратларда олиб борилади. У аппаратларда босим ва нефтнинг харакати пасаяди. Бу пайтда нефтдан газлар десорбланади. Газлар билан бир каторда енгил углеводородлар хам учиб кетади. Енгил углеводородлар (газ бензинлар) йулдош газлардан ажратилиб олинади.
Минерал тузлар – нефт бир неча марта илик сув билан ювилганда эриб чикади.
Сувсизлантириш – нефт таркибида булган сув узок вакт тиндириш йули билан ажратилади. Нефт сув билан мустахкам эмульция берганлиги учун, уни сувсизлантириш нефтни иситиб унга деэмульгаторлар кушиш йули билан, электрсувсизлантириш усули билан хам олиб борилади.
Стабилизациялаш – нефтни сувсизлантириш ва тузсизлантириш учун кулланилади. Бу усул енгил углеводородларни тежашга ёрдам беради. Стабиллашда нефтдан пропан-бутан, баъзан эса пропан фракцияси хайдаб (ажратиб) олинади. Стабилизация курилмалари нефтни иситиш учун печкалар билан жихозланган. Ректификацион колонналарда пропан-бутан фракцияси ажратиб олинади.


Курилманинг материал баланси



Берилган: % мас.

Н/Ромашкин

Н/Самотлар

Нефт

100,0

3200

Эмульс сув

0,1

0,1

Жами:

100,1

3200










Олинган: % мас.







Углеводород газ

1,0

1,1

Бензин фракция (Н.К-1400С)

12,2

18,5

Керосин фракция 140-240

16,3

17,9

Дизель фракция 240-350

17,0

20,3

Мазут (=3500С)

52,7

41,4

Йукотилган

0,9

0,9

Жами:

100,1

3200


    1. Суюк ёкилгилар ва уларни кайта ишлаш технологияси.

Нефтни кайта ишлаш корхоналарини куриш нуктасини танлаб олишга бир канча факторлар богликдир. Улардан асосийси иш атрофдаги туманларнинг нефть махсулотларига булган эхтиёжидир. Албатта, корхона якинида нефт конларини булиши максадгамувофикдир. Шуни эътиборга олиб, нефтни кайта ишлаш корхоналари Боку, грозний, уфа шахарлари атрофида курилган. Нефтнинг сифати уни кайта ишлаш схемасини аниклаган. Масалан, мойларни нефтнинг махсус сортларидан олинган.


Вакт утиши билан хомашё базасини нефтни кайта ишлаш корхоналари якинида жойлашиши мажбурий булмай колди. Бунга сабаб транспортнинг, асосан трубопровод транспортиниг ривожланганлиги нефти узок масофаларга узатиш иктисодий самарали эканлигини курсатди. Техник-иктисодий хисоблар шуни курсатдики, нефтни транспортирока килиш нефт махсулотлари транспортика килишдан кура иктисодий самаралидир. Шунинг учун нефтни кайта ишлаш корхоналарини нефт конларидан узокда, нефт махсулотларига талаб куп булган трегионларга курила бошланди.
Иктисодий районни у ёки бу нефт махсулотларига булган эхтиёжига караб асосан корхонада нефтни кайта ишлашни йуналиши аникланади. Махсулотнинг сифати бу шароитда хеч кандай роль уйнамайди, чунки барча нефтлардан юкори сифатли нефт махсулотлар оладиган жараёнлар яратилган.
Нефтни кайта ишлаш корхонасини жойлаштириш районини танлаб олинаётганда энергетик ресурслариниг мавжудлиги, ишчи кучлари билан таъминланганлиги ва бошка факторлар катта ахамиятга эга.
Нефтни кайта ишлаш корхоналари узининг профили йуналиши буйича:

  1. Ёкилги

  2. Ёкилги-мой

  3. Нефткимё йуналишли булади.

Нефтни кайта ишлаш корхоналари яна нефтни кайта ишлаш даражаси, яъни рангсиз нефт махсулотларини олиш даражаси билан характерланади.
Энди хозириги вактда ишлаб турган ва булиши мумкин булган нефтни кайта ишлаш схемалари билан танишамиз.
Рангсиз махсулотлар тулик олинмайдиган ёкилги варианти буйича нефтни кайта ишлаш схемаси. Бу схема (1-схема) атрофдаги районларда мазутга булган талаб катта булганда кулланилади. Мазут котел ёкилгиси – буг козонларига ёкилги сифатида ишлатилади. Рангсиз махсулотларни куп олмайдиган корхоналар бошка энергетик манбалар булмаган районларда курилади.
Нефт кайта ишланишидан олдин сувсизлантирилади, тузсизлантирилади, кейин АТ (атмосферная трубчатка) курилмасида хайдалади. Бунда бензин, керосин ва дизель ёкилгиси фракциялари ажратиб олинади. Бензин дистилляти фракцияларга ажратилади. Бензин фракцияларидан бири (фр.62-850С) каталитик риформинг курилмасида кайта ишланади. Олинган ароматик концентратдан кейин ароматик углеводордни ажратиб олинади. Бошка огир бензин фракциялари хам каталитик риформинг курилмасига юборилади. Бу курилманинг катализати товар автомобил бензинининг асосий компоненти хисобланади.
Урта дистиллятлар (керосин ва дизель ёкилгиси) гидроочистка курилмаларида олтингугурт бирикмаларидан тозаланади. Гидроочистка натижасида юкори сифатли реактив ёкилгиси ва кам олтингугуртли дизель ёкилгиси олинади. Дизель ёкилгисининг бир кисми парафинсизлантирилади ва бунинг натижасида суюк парафин ва кишки дизель ёкилгиси олинади.
Нефтни бирламчи хайдаш курилмалари ва каталитик риформинг курилмаларининг газлари газни фракциялаш курилмаларида кайта ишланади. Бунинг натижасида суюлтирилган пропан, бутан, изобутан олинади. Енгил фракциялар тулик олинмайдиган схемада ишлайдиган корхонада бензинни чикиши 10-20 % ни (нефтдаги бензин фракциясини потенциалига караб) ташкил килади.
Шу схемада ишлайдиган корхоналарда бошка нефтни кайта ишлаш корхоналари каби, битумнинг хар хил маркаларини ишлаб чикариш ташкил килинган. Битум мазутдан махсус курилмада ажратиб олинган гудронни оксидлаб олинади. Бу курилма битум ишлаб чикарадиган цехниннг таркибида булади. мазутнинг асосий кисми (котельный) ёкилги сифатида истеъмолчиларга жунатилади. Гидроочистка жарёнида хосил булган водород сульфид олтингугурт ёки сульфат кислота олиш учун ишлатилади. Рангсиз махсулотлариниг тулдик (юкори даражада) олинадиган схемаси буйича нефтни кайта ишлаш
Бу схемада (2-схема) нефтни кайта ишлаш корхоналарида рангсиз нефт махсулотларини кушимча олиш учун хар хил термик ва каталитик жараёнлардан фойдаланилади. Нефтни бирламчи хацдаш АВТ курилмасида олиб бориалид. Бу курилмада атмосфера дистилларлардан ташкари вакуум дистиллят (фр.350-5000С) ва гудрон олинади.
Атмосфера дистиллятлари бензин, керосин, дизель ёкилгиси рангсиз фракциялар тулик олинмайдиган схемадаги каби кайта ишланади. Вакуум дистиллят каталитик крекинг курилмасига жунатилади. Каталитик крекинг жараёнида газ, бензин, енгил ва огир газойль олинади. Олинган газ ГФУ га юборилади, бензин товар автомобил бензининг компоненти сифатида ишлатилади. Енгил газойль тугри хайдаб олинган дизель ёкилгиси билан аралаштирилиб гидроочистка килинади (гидроочисткак курилмасида) ва кейин дизель ёкилгисининг компоненти сифатида ишлатилади. Огир газойл фенол ёки фурфурол билан селектив тозалангандан сунг хосил булган экстракт техник углерод олиш учун жуда яхши хомашё булади.
Вакуум дистиллятларини каталитик крекинг килиш билан бир вактда гидрокрекинг хам килинади. Каталитик крекинг жараёнида асосан бензин олинса, гидрокрекинг жараёнида олинадиган махсулотларнинг нисбатини узгартириш мумкин – бензиннинг ёки дизель ёкилгисининг микдорини ошириш билан. Бу уз навбатида бу ёкилгиларга булган – мавсумий узгаришларни кондиришга имконият беради.
Гудрон термик усулларнинг бири билан - кокслаш ёки термик крекингда кайта ишланади. Гудронни термик кайта ишланаётганда худди катилитик крекингдаги каби газ ва дистиллятлар олинади. Термик жараёнда олинган бензинни товар автомобил бензинига аралаштиршдан олдин чукур гидрирлаш ва каталитик риформинглаш зарур. Енгил газойл газотурбина, мотор ва печка ёкилгиларининг компоненти сифатида ишлатилади. Гидроочистка килингандан кейин дизель ёкилгисига кушилади.
Каталитик крекинг ва кокслаш курилмаларининг газ окимлари туйинимаган углеводородларга бой, шунинг учун туйинган газлардан (бирламчи хайдашда ва платформингда олинган) алохида кайта ишланади. Бу окимдан ажратиб олинган пропан-пропилен ва бутан-бутилен фракциялар юкори сифатли бензин олиш учун ишлатилади (полимерлаш ва алкиллаш усули билан).

Download 0.81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling