Qüvvələrinin əzm və qüdrətinə arxalanaraq, çətin və ağır

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Şəkil 3. Tam Artilleriya Generalı Səməd bəy Mehmandarov (1855 – 1931, 
solda) və Artilleriya general-leytenantı Əliağa Şıxlinski 
 (1865 – 1943, sağda) 
Qısa müddət ərzində Milli Ordu
 Osmanlı dövlətinin Qafqaz 
İslam Ordusu ilə birlikdə Bakını və ətraf qəzaları erməni-
bolşevik işğalından xilas etdi. Bu hərbi birləşmələr Muğanda və 
Əsgəranda milli hökumətə qarşı baş vermiş qiyamları 
yatırmaqda yüksək şücaətlik göstərdi, Qazaxda Azərbaycan 
sərhədini pozmuş erməni nizami ordu hissələrini darmadağın 
etdi. O zaman Azərbaycan ordusunun Hüseynxan Naxçıvanski, 
İbrahim ağa Usubov, Həmid Qaytabaşı, Kazım Qacar, Cavad 

---

14 
bəy Şıxlinski, Həbib bəy Səlimov, Suleyman bəy Sulkeviç kimi 
istedadlı generalları var idi (şəkil 4).
 
 
Şəkil 4. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin generalları 
Hüseynxan Naxçıvanski(yuxarıda-solda); İbrahim ağa Usubov(yuxarıda-
ortada); Həmid Qaytabaşı(yuxarıda-sağda); Cavad bəy Şıxlinski(aşağıda-
solda); Həbib bəy Səlimov(aşağıda-ortada);
Suleyman bəy Sulkeviç(aşağıda-sağda) 
1920-ci ilin yazında erməni-bolşevik birləşmələrin səyi 
nəticəsində Azərbaycan işğal olundu. Bolşevik Rusiyası aprelin 
28-də yerli kommunistlərin köməyilə Bakı şəhərini zəbt etdi. 
Azərbaycanda Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra xalqımızın 

---

15 
50000 nəfərlik say-seçmə övladı güllələndi. Lakin xalqın mü- 
barizə ruhu, azadlıq eşqi sovet hakimiyyətinin möhkəmləndiyi 
vaxtlarda belə ölmədi. Repressiya olunan, sürgünə göndərilən 
vətən övladları öz həyatları bahasına müstəqillik ruhunu əzm- 
kar şəklində yaşatdılar.