Р. Халимметова илмий тадқИҚот методологияси

7. Монография 
– 
бир 
муаллиф 
томонидан 
олиб 
борилган 
тадқиқотларнинг илмий янгилиги ва илмий натижалари тугалланган 
яхлит илмий асар. 
8. Новация – янги ғоя,
9. Тезис (юнон. қоида, исбот) - кенг маънода бахсга ёки бир назарияни 
баён қилишга айтиладиган ҳар қандай фикр. Тор маънода асосий 
фикр, принцип. 
Фаннинг “ўсиш нуқталари” 
Ўз ривожланиш жараёнида фан ўзи тўплаган билимлар ҳажмини ўстириш 
билан бир вақтда унинг мазмунида ҳам сифат ўзгаришлари ясайди,уни олиш 
ва асослаш усулларини такомиллаштиради, уни ташкиллаштириш тизимини 
қайта қуради. 
Янги фанларнинг шаклланиши бирон-бир мураккаб объект ҳақидаги ягона 
умумий фан қисмларга ажратилиши ва улар айни шу объектнинг турли 
томонлари ёки элементлари ҳақидаги озми-кўпми мустақил алоҳида 
фанларга айланиши билан боғлиқ бўлиши мумкин 
Янги фанлар бирон-бир турдаги объектларга доир билимларнинг 
йиғилиши ва яхлит бир бутунга бирлаштирилиши натижасида пайдо 
бўлиши мумкин 
Билимларнинг бирон-бир соҳаси алоҳида фанга айланишига баъзан 
жамиятда муайян вазифани ечишга туғилган эҳтиёж - ижтимоий буюртма 
ҳам сабаб бўлади. 

---

110 
 
10.  Фараз (гипотеза) - (қадимги грек тилидан - асос, тахмин) — олдиндан
ўрганилган фактлар, ҳодисалар, жараёнларнинг муайян мажмуига
асосланган, уларни изоҳлаш учун илгари суриладиган ва 
тасдиқланиши ёки инкор этилиши лозим бўладиган назарий тахмин. 
11. 
Ҳамкорликдаги илмий тадқиқот – томоннинг илмий буюртма 
асосида мақсадли ҳамкорликдаги фаолиятдир.
 
 
7-боб. ИЛМИЙ ТАДҚИҚОДНИНГ АМАЛ ҚИЛИШ МЕХАНИЗМЛАРИ 
 
1. Гипатезанинг илмий тадқиқотдаги ўрни.
2. Назариянинг амалиёт билан уйғунлиги. 
3. Қонун ва унинг ўзига хос хусусиатлари. 
4. Парадигма - илмий муаммоларни ҳал этиш механизми. 
5. Тизимлилик тушунчаси.