R. I. G im u s h, F. M. M a t m u r o d o V
Q o ‘shilgan m ab/ag1 summasi
Download 488.29 Kb. Pdf ko'rish
|
Innovatsion menejment. Gimush R.I.
- Bu sahifa navigatsiya:
- S of qiymat oqimi.
Q o ‘shilgan m ab/ag1 summasi. Bu usulning soddaligi ham q o 'llan ish ga
qulaydir, bu usul ham o'ziga xos kamchilikka ega, bunda vaqt om ilini hisob ga olinm aydi. M asalan: bir xil o 'rta c h a yillik foydani. H aqiq atd a esa bu 61 foyda yillar m obaynida o ‘zgarib boradi. M a’lum darajada b irin chi ikkita usulning kamchiliklari pul oqim larini diskontlash tam oiliga asoslangan usul- larni qisqartirilishiga olib keladi. Jahon am aliyotida bir necha bunday usullar mavjud, ularning m ohiyati investitsiya um um iy qiym atini kelajak tush u m lar qim m ati bilan taqqoslashdan iborat. Bir q ato r yillar m obaynida investitsi yalar m a’lum yillik darom ad beradi, b u lar m os ravishda R l, R2, R 3, R4, . . . Rn bilan belginadi. Lekin davr o ‘tishi bilan pulning to ‘lov qim m atin i o ‘zgartirish, investitsiyada kelgan foyda, t o ‘g‘rirog‘i pul tush um larin i ol- dingi va keyingi davrga nisbatan to ‘lov qobiliyati farqlanishi turadi. K or xona u ch u n u larn in g davrlarga m os ravishda n isb atin i k o ‘rib ch iq ish e ’tiborga molik. S of qiymat oqimi. Diskont darom adlarni R yilda yig‘iigan qiym atini in vestitsiya qiym ati bilan taqqoslash kerak. R yilda yig‘ilgan diskont d aro - madlarining um um iy miqdori diskont toMovlarining umum iy summasiga teng. Rk - S ------- k=i (1 + r) 5k Yig‘ilgan diskont darom ad qiym ati bilan investitsiya b osh lan g 'ich qiy m ati orasidagi farq so f joriy qiym atni keltirib chiqaradi. Shunga qarab so f joriy qiym at m usbat b o ‘lsa bu loyihani qabul qilish, agar m anfiy b o ‘lsa qabul qilmaslik kerak. Agar bu qiymat nolga teng bo ‘lsa, unda boshqa usul lar bilan baholash kerak. O datda, m uqobil loyihalam i k o ‘rib chiqishda, shuningdek, k o ‘rsatkich katta aham iyat beradi. Bu form ulalarni q o ‘lda hisoblab chiqish juda m urakkab jarayondir. Shuning uchun buni soddalash- tirishga maxsus statistik jadvallar tuzilgan. Turli xil m ezonlar yordam ida investitsion loyihalam i tanlab olish usulini m azm uni quydagilardan iborat. Loyiha har bir q o ‘yilgan m ezonlarga mosligi ko‘rib chiqiladi va h a r bir m ezon bo ‘yicha loyiha baholanadi. Bu usul bo ‘yicha loyihani kam chiligini va yutuqlarini aniq ko ‘rish m um kin va 1-baholash qiyinchiliklar paydo b o ‘lganda biror bir m ezonlar e ’tiborsiz qolmaslikka kafolat beradi. Innovatsiya loyihalam i baholashda zarur bo ‘lgan m ezonlar o ‘zini aniq korxona xususiyati, uning sohasi va strategik yo ‘nalishi bilan ajralib turadi. Innovatsion loyihalam i baholash da asosiy m ezonlar b o ‘lib: - korxona m aqsadlari, strategiya, siyosat va qim m atlilik; — loyihaning tashkilot strategiyasi va uzoq m uddatli reja bilan mosligi; - korxona strategiyasining o ‘zgarishlarini m oslashuvchanligi; - korxonaning tavakkalchilikka b o ‘lgan m unosabatga muvofiqligi; — korxonaning yangiliklarga b o ‘lgan m unosabatlarga muvofiqligi; — korxona talabalarini, m uddat aspektini e ’tiborga olgan holda m u vofiqligi; 62 — Io y ih an i k o rx o n a n in g o ‘sish p o ten sialig a m u vofiqligi; — k o rx o n a m u stah k am lig i; — m ustahkam likka t a ’sir qiluvchi korxonaning diversifikatsiya darajasi; — k o rx o n a n i zam o n av iy holatig a t a ’sir qiluvchi k a tta m oliyaviy x ara- ja tla r va q a y sid ir m u d d a tg a q o ld irilg a n o lin ad ig an foyda; — re ja la sh tirilg a n d a n c h e tla n g a n m u d d a t, x arajat v a m asaia ia rn i b a - jarilish t a ’siri. M oliyaviy m ezo n la r: — in v estitsiy a h ajm i (ishlab ch iq arish g a , m a rk e tin g a , Ioy ih ani IT T - K I iz la n ish la rg a q ilin a d ig a n sarf-x arajatlar); — yillik p o te n sia l fo y d a hajm i; — k u tila d ig a n s o f foyda norm asi; — lo y ih a n in g k o rx o n a d a q abul q ilin g a n k ap ital q o ‘yilm asin i iq ti- sodiy s a m a ra d o rlik m e z o n la rid a m uvofiqligi; — Io y ih an i am alg a oshirish g a q ilin a d ig a n b irin c h i sarf-x arajatlar; — Io y ih an i m u d d a td a n k eyin olib k elad ig a n foydasi; — z a ru riy v a q td a m o liy an i b o 'lish i; — b o sh q a m oliyaviy v o sita talab qiluvchi lo y ih alarig a qab u l q ilin a d igan lo y ih an in g t a ’siri; — Io y ih an i m o liy a la sh u c h u n qarzg a k ap ital (k re d it) olish za ru riy ati va u la rn in g in v estitsiy ala rd ag i qism i; — Ioyih ani b ajarish b ilan b o g ‘liq b o ‘lgan m oliy av iy x atar; — lo y ih a d a n tu sh a y o tg a n d a ro m a d la rn in g b arq aro rlig i; — m ah su lo t ishlab chiqarish boshlan ad ig an va d em ak k i, kapital x ara- jatlari q a y ta rila d ig a n vaqt o ra lig ‘i; — soliq q o n u n c h ilig in i ish latish im k o n iy ati; — fond qaytishi, y a ’ni o ‘rtacha yillik yalpi d aro m a d (loyihadan olin- g an ), kapital x arajatlari nisbati (i. ch. q u w a tla rin i o 'zg arish ig a b o g ‘liq b o 'lm ag an doim iy xarajatlarni fond qaytish darajasi q an ch alik k atta b o ‘lsa, tashkilotning u m um iy sarflaridagi qismi sh uncha kam b o ‘ladi, dem ak, agar bu k orxonada fo n d qaytish darajasi tarm oqdagi o ‘rtac h ad an past b o ‘lsa, u n d a krizis h o latid a birinchi b o ‘lib ishdan chiqish im koniyati k o ‘p); — loyihada q o ‘yilgan m ahsulotning xarajatlari struk tu rasini eng qulay- ligi (eng arzo n va yetarli b o ‘lgan ishlab chiqarish resurslarin i ishlatish). Ish lab ch iq arish m ezo n la ri: — Ioyihani am alga oshirish uchun texnologik yengilliklardagi zaruriyat; — b o r ishlab c h iq a rish q u w a tla rig a lo y ih an in g m osligi (k o rx o n ad a b o r ish la b c h iq a r is h q u v v a tla rid a n fo y d a la n ish n in g y u q o ri d a ra ja si sa q la n ib q o la d im i y o k i Io y ih an i q ab u l q ilish b ila n q o ‘s h im c h a s a r f k o ‘payib k e ta d im i); — ish lab c h iq a rish p e rso n ali m avhu m ligi; 63 - ishlab chiqarish x arajatlari hajm i. U larn i ra q o b a tc h ila rn ik i bilan solishtirish; - q o ‘sh im ch a ishlab ch iq arish q u w a tla rig a b o ‘lgan eh tiy oj. T ashqi va ekologik m ezo n lar: - m ahsulot va ishlab chiq arish ja ra y o n in in g zaru rli t a ’siri; - loyihaning qon u n iy t a ’m in la n ish i, u larn i q o n u n c h ilik k a m osligi; - kelajakdagi q o n u n ch ilik n i loyihaga t a ’siri eh tim o li; - loyihani am alga oshirishga jam o a tc h ilik fikrini jav o b i eh tim o li. Download 488.29 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling