R o’ y X a t I venchur (Venture capital) kapitalni mazmun va mohiyatini

109. Bitim shartlari bo'yicha uchrashuvlar va muzokaralar - daromad
potentsiali.
Yuqori potentsial investitsiyalar rentabelligi (ROI) va ichki daromad darajasi
(IRR), shuningdek, prognozlarga erishish ehtimoli va o'z vaqtidaligiga bog'liq.
Muhokama qilingan ufq kamdan-kam hollarda besh yildan oshadi. Aniqlangan har
qanday salbiy omillar muzokaralar jarayonida tadbirkorning kompaniyadagi
ulushining kamayishiga, ijobiylari esa o‘sishga olib keladi. Besh yil ichida
kompaniya qiymatini ikki baravar oshirish - bu atigi 15% IRR, uch marta - 25%
IRR, 4 marta o'sish - 30% IRR, 5 marta o'sish - 38% IRR, 7 marta o'sish - 48% IRR,
10 marta o'sish - faqat 58% IRR. Muammo shundaki, har yili sarmoyadan yuqori
IRR olish qiyinlashadi.
Kompaniya qaysi bosqichda turganiga qarab, venchur kapitali fondi kutayotgan
investitsiya daromadi o‘zgarishga moyil bo‘ladi. U investitsiyaning birinchi
bosqichlarida eng yuqori bo'lishi kerak, keyin esa pasayadi (boshlang'ich - 75-100%
IRR, birinchi bosqich - 40-60% IRR, ikkinchi bosqich - 30-40% IRR, uchinchi
bosqich - 20- 30% IRR, qayta qurish - 50% IRR, qayta sotib olish - 30-50%
IRR).Agar venchur kapitalist kutilayotgan daromad 20% IRR dan past bo'lsa,
umuman sarmoya kiritmaydi, chunki u qo'shimcha xarajatlarni qoplashi kerak va

---

ba'zan fond kreditlari bo'yicha foizlarni qoplashi kerak.
Venchur kapitalistlari yuqori daromaddan manfaatdor va yo‘qotishlarni
minimallashtirishga intilishadi. Muvaffaqiyatga erishish ehtimoli 50% bo'lsa,
sarmoya kiritish uchun juda yuqori rentabellik talab qilinadi. Odatda,
muvaffaqiyatsizlik ehtimoli 20% dan oshmasligi kerak.
Hech bir venchur kapital investor, qoida tariqasida, investitsiya qilish, xavfni
yuqori deb baholamaydi. Shuning uchun, asosan, venchur fondlari o'rtacha
daromadli bo'lib, uchta yuqori daromadli fondlar kamida ettita o'rtacha daromadli
fondni tashkil qiladi. Nol daromad - bu venchur investor rozi bo'lgan minimal