R. X. Maksudov

A _ 2a 
d, 
7
7
 
j
7
 
+ d :
Uj —------ , Z, = — , 
Z , =Z, - w;
d ~ - m Z 2, 
a =
----------
a 
+1 
in
* 
‘ 
2
bunda: 
Z \> Z mm
boMishi kerak.
Tez harakatlanuvchi uzatm alar uchun ish jarayonidagi shovqinni 
kamaytirish uchun 
Zj>25 
qilib olish tavsiya etiladi.
Uzatm a 
gMldiraklarning 
geom etrik 
oMchamlari 
aniqlangach, 
gMldirak tishlari egilishdagi kuchlanishga tekshiriladi. Bunda hisobiy 
egilishdagi kuchlanish qiymati joiz. qiymatidan katta boMsa, modul 
qiymatini qaytadan tanlab 
Z\
n in g y a n g i qiymatlari aniqlanadi.
Tajribalar shuni koM'satadiki, yopiq, tishli uzatmalarni yuklanishga 
chidamliligi egilishdagi kuchlanish b o ‘yicha emas, balki kontakt 
kuchlanish bo‘yicha belgilanadi. Faqat tish yuzasining qattiqligi > 5 0 -6 0
75

---

H R C boMgan tishli uzatm alar uchun tishning m ustahkamligi yeshilish- 
dagi kuchlanishning chidamliligi bilan belgilanadi.
3.15-§. Q iya tishli silin d rsim on u zatm alar
Bu gMldiraklarda tish gMldirak o ‘qiga nisbatan m a ’lum qiyalik 
b urchakda jo y lash g an (
3.17-rasm).
Buning uchun tish kesuvchi reyka 
shu burchakka qiyalik bilan q o ‘yiladi.
S huning uchun qiya va shevron tishli 
gMldiraklarni tishlan shakli 
n-n
normal 
kesim b o ‘yicha t o ‘g ‘ri tishli gMldiraklarga 
o 'x s h a s h boMadi, y a ’ni 
mn- m
b o ‘yicha 
modul standartlashgan.
Q iya tishli gMldiraklarda yon qadam
R,
h a m d a normal q adam pn boMadi,