Ravish so’z turkumi

Izohlovchi - aniqlovchi
Izohlovchi-aniqlovchi shaxs va narsani boshqa (turi, mansabi, laqabi, kasbi, qarindoshligi kabilar) tomonidan nomlaydi va ot bilan ifodalanadi.
muhandis Rustamov, usta Qodir, mayor Ahmedov, shoira Zulfiya kabi.
Izohlovchi bog’langan bo’lak izohlanmish deyiladi.
1)Unvon, amal: Kapitan Mansurov so’zladi. Anjumanda direktor Xoliqov ham qatnashdi.
2)Mashg’ulot, kasb: Oshpaz Shukur, gulchi Nizom.
3)Yosh, jins, qarindoshlik: Mavjuda xola,Sobir amaki.
4)Laqab: Jalil sovuq, Juman pismiq.
5)Taxallus: Muso Toshmuhamad o’g’li Oybek.
E’tiboringiz
uchun rahmat!
Gap bo`laklari tartibi.
Gap bo’laklari tartibi
Bilib oling. O’zbek tilida gap bo’laklarining joylashish tartibi, asosan, erkin bo’lsa-da, ular gapda ma’lum grammatik qoidalar asosida o’rinlashadi.
Eganing ko’proq gap boshida,
kesimning, asosan, gap oxirida
(Men keldim),
hol (ohista gapirdi) va
to’ldiruvchining kesimdan
(she’rni yod oldi),
aniqlovchining egadan oldin
(qizil gul, do’stimning akasi) joylashuvi odatdagi, me’yoriy tartibdir.
Aniqlovchi-ega-to`ldiruvchi-hol-kesim
Sening javobing menga sirli tuyildi.
Bunday tartib so’zlashuv va ilmiy uslublarga xosdir.
Odatda, gapda ega va unga bog’langan bo’laklar oldin, kesim va unga bog’langan bo’laklar keyin joylashadi, ba’zan aksincha ham bo’ladi: Bu yo’llar menga tanish. – Menga tanish bu yo’llar.
Lekin nutqda doimo ham gap bo’laklarining odatdagi tartibi saqlanavermaydi, gapda ko’zda tutilgan umumiy fikrga qo’shimcha ma’no, uslubiy yuk berish uchun tartib o’zgartirilishi mumkin.