Редактор: А. Тилегенов Редколлегия ағзалары

МУҒАЛЛИМ ҲӘМ ҮЗЛИКСИЗ БИЛИМЛЕНДИРИЎ
107
Maktabgacha yoshdagi bolalarga muayyan mavzular bo`yicha ertaklar. rasmlar asosida 
hikoya tuzish topshirig’i ham berilishi mumkin. Bundaytopshiriq ustida ishlash orqali 
ularda mustakillik, ijodiy faollik rivojlantiriladi. «Bizning oila», «Bahor fasli», «yoz - ugar 
soz», «qaldirg’ochlar uchib keldi», «qo`g’irchoq teatrida», «qish», «kor», «qorboboning 
sovg’asi», «qushlar bizning do`stimiz», «Mening to`tilarim», «Hayvonot bogida», «Ertaklar 
mamlakatida», «Sirkda», «qo`g’irchoqlarim -ovunchoqlarim», «Uch ayiq», «quyonlar», 
«qovoqpolvon» va boshqa mavzularda hikoya tuzishni tavsiya etish bolalarni nihoyatda 
qiziqtiradi.
Hikoya qilish bolalarning jumlalarni grammatik jihatdan to`g’ri tuzish, tovushlarni, 
qo`shimchalarni to`g’ri talaffuz etish, yoshiga mos darajada tasviriy vositalardan to`g’ri 
foydalana olishiga yordam berib boriladi.
Kattalarning mehnat jarayoni kuzatish, tabiatga, ishlab chiqarish korxonalariga, 
dars, cho`l, dalalarga sayohatlar asosida hikoyalar tuzishni tavsiya etish ham bolalarning 
bog’lanishli nutqini rivojlantirishda eng qulay usullar sanaladi.
Xulosa qilib aytganda bolalarda ona tiliga xos tovush, so`zlarni to`g’ri talaffuz qilish, 
nutqning ta’sirchanligiga erishish, rasmlar asosida hikoya tuzish, kichik xajmli badiiy 
asarlarni qayta hikoya qilib berish, manzarali rasmlar asosida hikoyalar tuzish talab 
etiladi. Lekin, kuzatishlar bu talablarning to`liq bajarilmayotgani ko`rsatadi. Vaholangki, 
bolalarning bog’lanishli nutqini rivojlantirishda badiiy adabiyotning imkoniyatlari kattadir.
Adabiyotlar:
1. L.Muminova Nutqi to’liq rivojlanmagan maktabgacha yoshdagi bolalar Nutqini logopedik tekshirish 
bo’yicha metodik qo’llanma. T., 1989 y.
2. Shomaxmudova R.Sh., Muminova L. «Bog’cha va kichik maktab yoshdagi bolalar talaffuzidagi nuqsonlarni 
tuzatish. T., 1981 y.
3. Fomicheva M.F., K.S.Shodiyeva «Maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalarni to’g’ri talaffuzga o’rgatish. T. 
«O’qituvchi»- 1984 y.
РЕЗЮМЕ
Ushbu maqola maktabgacha yoshdagi bolalar nutqini o’stirishda va korrektsiyalashda logopedik yondoshuvlar 
borasidagi ishlarning samaradorligini oshirishda ilmiy yondashuvlar asosida yoritilgan.
РЕЗЮМЕ
Данная статья освещается на основе научных подходов в повышении эффективности логопедических 
подходов в развитии и коррекции речи дошкольников.
SUMMARY
This article is covered on the basis of scientific approaches in increasing the effectiveness of speech therapy 
approaches in the development and correction of speech of preschool children.