Referati topshirdi: Ramatova Zilola. Tekshirdi: Matnazarova Komila. 2021-2022 Mavzu: Spirtlar Reja

Fenollar
Tarkibida OH soniga qarab bir atomli va ko’p atomli fenollar bo’lishi
Fenollarning gomologi sifatida o-krezol ,m- krezol, va p- krezollarni keltirishimiz mumkin.
OH guruhning benzol yonaki zanjiridagi uglerod atomiga bog’lanishi nnatijasida hosil bo’lgan moddalarga aromatik spirtlar deyiladi.
natriy eritmasi ta’sirida gidrolizlab olinadi.
C₆H₅CI + NaOH - C₆H₅OH +NaCI
2.Keyingi yilarda texnikada fenol olish uchun xlorbenzolni gidrolizlash usulidan foydalanilmoqda:
C₆H₅CI + H₂O - C₆H₅OH + HCI
Fizik xossalari. Fenol o’tkir hidli .suvda yomon eriydigan ,rangsiz kristall modda.
Fenolar spirtlarda efirda va benzolda yaxshi eriydi. Teriga tushsa kuydiradi. Fenol temir (lll) xlorid bilan binafsharang moddani hosil qiladi shuning uchun bu reaksiya fenolga sifat reaksiyasi hisoblanadi.
Kimyoviy xossalari.Fenolda gidroksil guruh benzol yadrosi bilan bevosita bog’langanligi uchun undagi electron zichligi benzoldagi kabi teng taqsimlanmaganligi sababli fenolar benzinga qaraganda reaksiyaga oson kirishadi .
1.Fenollar spirtlar kabi nartriy metali bilan ta’sirlashganda, fenolyatlarini hosil qiladi va vodarodni ajratib chiqaradi.
2C₆H₅OH + 2Na - 2C₂H₅Ona + H₂
2.Spirtlardan farqli ravishda fenollar ishqorlar bilan ham reaksiyaga kirisadi. Bu fenolning kuchsiz kislotali xususiyatga ega ekanligini ko’rsatadi:
C₆H₅OH + 2Na - 2C₆H₅OHNa + H₂|