Reja : Birja risklari. Defolt va soliqqa tortish riskining aktivlarga ta’siri. Aktivlar qiymatini maksimallashtirish
Download 1.21 Mb. Pdf ko'rish
|
Risk 8
- Bu sahifa navigatsiya:
- 1. Birja risklari Birja riski
- Birja savdosidagi risklarning xarakterli xususiyati shundaki
|
Reja : 1. Birja risklari. 2. Defolt va soliqqa tortish riskining aktivlarga ta’siri. 3. Aktivlar qiymatini maksimallashtirish. 4. Moliyaviy risk darajasini ehtimoliy baholash. Mavzu: Aktivlar riski (2 soat) 1. Birja risklari Birja riski birja bitimlaridan yo‘qotishlar xavfini o‘zida aks ettiradi. Bu risk o‘z ichiga tijorat bitimlari bo‘yicha to‘lovsizlik riskini oladi. Deyarli barcha birjalar faolligi bozorlarda yuzaga kelgan vaziyatga, shuningdek, birjachilarning faoliyati va professionalizmga bog‘liq ravishda bitta riskka emas, balki risklar majmuiga duchor bo‘ladi. Risklar yo‘q bo‘lgan holda daromad olish kafolatlangan birja faoliyati yo‘q. Birja savdolarining har bir ishtirokchisi mavjud riskka oid muammolarni hal etish orqali daromad olishga harakat qiladi va bevosita risklar bilan bog‘liq vaziyatlardan qochish uchun barcha choralarni ko‘radi. Birja savdosidagi risklarning xarakterli xususiyati shundaki, ular barcha ishtirokchilarga, hatto birja savdosiga bevosita aloqador bo‘lmaganlarga ham ta’sir ko‘rsatadi. Birja savdosida risklar mohiyatini to‘liqroq tushunish uchun analitik funksiya orqali risk mavjudligi mumkin bo‘lgan yechim variantlaridan birini tanlab olish kerakligi muhum sanaladi. Shunga bog‘liq ravishda, birja ishtirokchilari qarorlar qabul qilish jarayonida barcha mumkin bo‘lgan variantlarni tahlil qilib, eng rentabelli va kam riskli variantni tanlashadi. Fond va valyuta birjalarida risk ko‘pincha pulning xarid qobiliyatini pasayishi bilan bog‘liq bo‘ladi (kelajakda pul xuddi bugungidek ayni sifatdagi birja tovarlari va xizmatlarini o‘sha miqdorda “xarid” qila olmaydi). Kelajakdagi narxlar bo‘yicha o‘z taxminlarini hisobga olgan holda foyda olishga intiluvchi birjachilarning moliya bozoridagi hatti-harakatlarining individual va ommaviy psixologiyasi ham risk omili sanaladi. Birjadagi risklar muammosiga yechim topish birja bitimining ishtirokchilari uchun qanday risk darajasi mumkinligi bilan belgilanadi. Birjachi riskka har xil munosabatda bo‘lishi: riskni yoqtirmasligi, unga befarq bo‘lishi yoki riskni afzal ko‘rishi mumkin. Munosabat mezoni sanaluvchi risk uchun mukofot birjachi ehtiyoji sanaladi. Riskni yoqtirmaydigan birjachilar ehtimoliy noaniqlik uchun kompensatsiya talab qilishga har doim moyil bo‘ladi. Riskka neytral munosabatda bo‘lganlar mukofotga ham befarq bo‘ladi, riskni afzal ko‘rganlar esa keskin hissiyotlarni boshdan kechirish uchun hatto zarar ko‘rishga tayyor turadi. Har bir professional birjachi qaror qabul qilishning o‘ziga xos usullariga ega bo‘lib, shu asosda qanday darajadagi risk o‘zi uchun qoniqarli ekanligi yoki riskdan qanday chetlab o‘tish mumkinligini belgilaydi. Birja o‘yinlarida tajribaga ega bo‘lgan professionallar har bir risk omilini oldindan aniqlay olishadi va faqatgina risk uchun mukofot olish imkoniyati mavjud bo‘lgandagina o‘yinga kirishadilar. Birja risklari to‘g‘risida qaror qabul qilish natijasida birja savdosi ishtirokchilari kutilmagan yoki riskni oshiruvchi omillarni noto‘g‘ri baholash tufayli zarar ko‘rishi mumkin. Shuning uchun risklarni baholashda ekspertlar birinchi navbatda qaror natijasida birja savdosi qatnashchilari uchun yo‘qotishlar ehtimolini ko‘rib chiqishi kerak bo‘ladi. Risklarni baholashda kutilmagan natija ehtimoli va butun umumiy jihatdan ustuvorligi bo‘yicha har bir riskning darajasi kabi mezonlar ancha maqbul sanaladi. Download 1.21 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|