kvant holatlarda bo’la
oladilar. Soddalik uchun energiyalari
1
E
va
2
E
bo’lgan ikki holatni qaraymiz.
Agar atom
1
E
energiyali turg’un holatda bo’lsa, tashqi ta’sir natijasida (elektr
yoki magnit ta’sir, mexanik yoki issiqlik ta’siri, hamda yorug’lik ta’sirida) u
1
1
2
1
2
2
3
2
2
,
kT
hv
kT
hv
T
v
e
c
hv
e
hv
c
v
r
Eynshteyn va Diraklar hosil bo’lgan ikkilamchi fotonlar uni qo’zg’otuvchi va
nurlanishni vujudga keltirgan birlamchi foton chastotasi, fazasi, qutblani va
yo’nalishi jihatidan bir xil ekanligini isbotladilar. Demak, majburiy (induktsion)
nurlanish majbur etuvchi nurlanish bilan kogerent bo’ladi.
Majburiy nurlanish fotoni hosil bo’lgan muxit bo’ylab xarakatlanib, u bilan
uchragan uyg’ongan atomlarning nurlanishiga “turtki” beradi. Bu holda
ikkilamchi fotonlar xarakati davomida majburiy o’tishni vujudga keltirib, ortib
boruvchi fotonlar oqimini hosil qiladi.
Majburiy nurlanish fotonlari soni uyg’ongan atomlar soniga, yorug’likni
mug’it tomonidan yutilishi esa muvozanat holatdagi atom sovishiga
proportsional bo’ladi.
Termodinamik mufozanat sharoitida majburiy nurlanishga nisbatan
nurlanishning yutilishi katta bo’lib, muhitdan o’tayotgan yorug’lik susayadi.
Tushuvchi
nurlanishni
Do'stlaringiz bilan baham: |
