Reja 1-Katta adron kollayderi va uning ishlash pirinspi


potensiallari ayirmasi ham kattalashadi.v


Download 0.98 Mb.
Pdf ko'rish
bet7/18
Sana15.06.2023
Hajmi0.98 Mb.
#1482189
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   18
Bog'liq
fizikattt4

potensiallari ayirmasi ham kattalashadi.v



Quyosh 
energiyasini 
elektr 
energiyasiga 
to'g'ridan-to'g'ri 
aylantirishhing 
termoelektrik, fotoelektrik va fotogalvanik usullari mavjud bo'lib, ularning ichida 
fotogalvanik usul hali yaxshi o'rganilgan emas. Ma'lumki, matereallarda erkin 
elektronlar mavjud bo'lib, ular musbat ion atrofida xaotik ravishda harakat qiladi, 
metallning o 'zi esa elektr jihatdan neytral hisoblanadi. Agar bir yoki bir necha 
elektron metall sirtidan tashqi muhitga (vakuumga) chiqsa, metall sirti bilan muhit 
orasida potensiallar ayirmasi 4q hosil bo 'ladi. Elektron zaryadi (e) ni bu 
potensiallar ayirmasi 4p ga ko'paytmasi elektronning chiqish ishi deb ataladi:


Har xil metallardagi elektron chiqish ishi har xil bo'ladi. Bu ish ko' 
pincha joullardan yoki elektron voltlardao'lchanadi. . Ba'zi metallar 
uchun chigish shining son giymatilarini keltiramiz;
 

Agar uchlari payvandlangan ikkita har xil metall simlarni galvanometrga 
lab, kontaktlardan birini sovuq holatda qoldirib, ikkinchisi isitilsa
zanjirda elektr toki hosil bo ladi. Bu hodisani birinchi marta nemis olimi 
Zeyebek kuzatgan bo'lib, termoelektrik effekt yoki "Zeyebek effekti" deb 
yuritiladi. 
 


Termoelektr yurituvchi kuch E


Ultratovushni qo'llashning yangi yo'nalishlari paydo bo'ldi: golografiya, introskopiya, 
akustoelektronika, ultratovushli o'zgarishlar o'lchami, kvant akustikasi. 
Ushbu sohadagi eksperimental va nazariy ishlardan tashqari, bugungi kunda juda ko'p 

Download 0.98 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   18




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling