Reja: Dars-o‘qitishning asosiy shaklidir. Kimyo va biologiya darslarining turlari va darsga bo‘lgan talablar. Maktabning yuqori sinflarida takomillashtirilgan kimyo darslari: ma’ruza, seminar

Darsga bo‘lgan talablar.
O‘quv materialini bayon etishga muayyan vaqt ajratilishi sababli o‘qituvchi darsda mo‘ljallaganlarning hammasini bayon etishga ulgurish uchun harakat qilishi kerak. Buning uchun o‘qituvchi:
-darsni o‘z vaqtida boshlashi;
-darsga tayyorlanish vaqtida uning ayrim bosqichlari uchun ketadigan vaqtni, agar zarur bo‘lsa, ayrim asosiy masalalarga ketadigan vaqtni taxminan belgilab olishi va dars jarayonida ana shu reglamentga rioya qilishi;
-o‘quvchilardan qo‘yilgan savollarga aniq va qisqa javob qaytarishni talab etishi;
-shaxsan o‘zi uchun qiziq bo‘lgan masalalarni ortiq darajada batafsil va uzoq vaqt bayon etmasligi lozim, aks holda ahamiyati kam bo‘lmagan boshqa masalalarni bayon etishga vaqt yetishmay qoladi;
-dars rejasi va konspektdan oqilona foydalanishi, lekin ularga bog‘lanib qolmasligi, faqat vaqti - vaqti bilan o‘zini tekshirish maqsadida ularga qarab olishi zarur.
Har qanday materialni bayon etish so‘ngida hamisha yakun yasash kerak. Og‘zaki bayonning yakuniy qismi aytilganlarni umumlashtirish va yakun yasash uchun zarur. Bayonning xotima qismida bayon etilgan materialning asosiy joylarini yana bir bor aytib o‘tish, eng muhim joylariga o‘quvchilar e’tiborini qo‘shimcha ravishda qaratish, asosiy xulosani takrorlash kerak.
Har bir dars quyidagi talablarga javob berishi kerak:
1. Maqsad va mazmunning aniqligi; bu talab darsning butun o‘quv materialini va uning har qaysi qismini to‘g‘ri tanlash bilan amalga oshadi.
2. Ta’limiy va tarbiyaviy vazifalarning birligi; ta’limning tarbiyaviy xarakteri uning obyektiv qonuniyati hisoblanadi. Shu bilan birga o‘qituvchi o‘quvchilarning kasbiy bilimlarini shakllantirishda hamma imkoniyatlaridan foydalanishi kerak.
3. Darsning har qanday bosqichida ta’limning eng kerakli metodlarini tanlash; o‘qitish metodini to‘g‘ri tanlash o‘qituvchi mehnatining samaradorligini va o‘quvchilarning eng yuqori faolligini ta’minlaydi, o‘quvchilarga chuqur va puxta bilimlar berishni, ularda bilimlarni amalga tadbiq etish malakalarini shakllantiradi.
4. Darsda o‘quvchilarning jamoa va yakka tartibdagi ishini to‘g‘ri qo‘shib olib borish; o‘qituvchi dars davomida butun guruh bilan ishlashdan tashqari o‘quvchilarning yakka tartibdagi topshiriqlar bo‘yicha mustaqil ishlashini ham keng joriy qilishi lozim.
Darsni samarali tashkil etish; bu talab darsga ajratilgan vaqtdan unumli foydalanishni, o‘qituvchi va o‘quvchilarning darsga yaxshi tayyorlanishini, mashg‘ulotning yangi texnik jihozlar bilan ta’minlanishini, uning barcha elementlari, strukturasi puxta tuzilishini taqozo etadi.
Sinf-dars sistemasida o‘quv ishini tashkil etishning asosiy shakli darsdir. Dars deganda ma’lum vaqt ajratilgan va o‘zgarmas tarkibli hamda tayyorgarlik darajasi bir xil bo‘lgan o‘quvchilar guruhi bilan o‘qituvchi o‘tkazadigan o‘quv jarayonining bir qismi tushiniladi.
Har bir dars quyidagi talablarga javob berishi kerakki, bu talablarga rioya qilish butun ta’limning samaradorligini oshiradi