Reja: Ekologiya huquqining tushunchasi, xususiyatlari va um um iy

O'zbekiston R espublikasi ekologik siyosatining asosiy m aqsadi -  
fu q a ro la m in g hayotiv zarur ehtiyoji bo'lgan ekologik xavfsiz muhitni 
ta'm inlash uchun m am lakatim izda a tr o f tabiiy m uhitni m uhofaza qilish, 
tabiiy resurslardan oqilona foydalanish va buzilgan tabiat kom plekslarini 
qayta tiklash, ya'ni tabiat bilan ja m iya t o'rtasidagi iqtisodiy-ekologik 
m unosabat shakl ini qo'llashdir.
O 'zbekistonning ekologik siyosati negizida fuqarolam ing qulay atrof 
tabiiy m uhitga ega b o 'lish huquqini ta'm inlash yotadi. M am lakatim izda 
davlatning ekologik siyosati m uam m olari taniqli huquqshunos olim 
SH .H .Fayziyev tom onidan o'rganilgan. Uning m onografik tadqiqotlarida 
davlat ekologik siyosatining yuridik tabiati, m ohiyati asosiy yo'nalishlari, 
o 'z ig a xos xususiyatlari, ijtim oiy-iqtisodiy jihatlari, fuqarolam ing atrof 
tabiiy m uhitga ega bo'lish huquqini ta’m inlashning davlat huquqiy mexa- 
nizm i m asalalari yoritilgan.

M a'lum ki,m ustaqillik davrigacha Turkiston, keyinchalik O 'zbekiston chor R ossiyasiga va so 'n g ra sobiq it U’oqqa xom ashyo yetkazib beruvchi chekka o 'lk a hisoblangan. Shuning uchun ham ular tabiiy va m ineral xom ashyo zaxiralaridan m aksim al holda ekstensiv ravishda foydalanganlar, ya'ni jam iyat va tabiat o'rtasid a iqtisodiy m unosabat shaklini qo'llaganlar. Totalitar tuzum dagi iqtisodiy m unosabat shaklidan birdaniga (sakrab) ekologik m unosabat shakliga o'tishning na nazariy va na am aliy iloji bor. O 'zbekiston R espublikasining tanlagan yo 'li tabiat va jam iyat o'rtasidagi m unosabatiam i iqtisodiy-ekologik shaklidan bosqichm a-bosqich ekologik m unosabat shakliga o'tishdan 

iboratdir.
1997-yil 29-avgustda qabul qilingan O 'zbekiston R espublikasining 
«M illiy xavfsizlik konsepsiyasi to 'g 'risid a» g i qonunida m am lakatim izning 
ekologik dunyo qarashida quyidagilarga e’tibor berilgan1:
-
shaxsning hayotiy zarur ehtiyoji bo 'lgan kishilarning so g 'lig 'in i 
m uhofaza qilish va insonlarning turm ushi uchun optim al holatdagi ekolo­
gik sharoitlam i yaratib berish;
-ja m iy a tn in g hayotiy zarur ehtiyoji b o 'lg an oilani har tom onlam a 
qo'llab-quvvatlash, m o 'tadil ekologik vaziyatni tashkil etish, aholining 
so g 'lig 'in i ta’m inlash, jism oniy baquvvat avlodni shakllantirish;
-d a v la tn in g hayotiy zarur ehtiyojlari b o 'lg an - barqaror rivojlanishni ta’minlash, m intaqaviy iqtisodiy holatni m o'tadillashtirish, 
sog'lom hayot tarzini shakllantirish.
Shunday qilib, O 'zbekiston uchun yagona - shaxs, jam iyat va davlat­
ning hayotiy zarur ehtiyojlaridan biri bo'lg an ekologik xavfsiz muhit 
milliy xavfsizlikning ajralmas bir bo'lagidir. R espublikam iz ekologik siyo­
satining asosiy m aqsadini bajarm oq uchun davlatim iz barqaror rivojlanish 
bilan bir qatorda m uhofaza qilish va rivojlanish konsepsiyasini am alda 
qo'llashni m a’qul deb topdi. Bu degan so 'z shaxs, jam iyat va davlatning 
ekologik talablarini m intaqalar bo'y ich a iqtisodiy va ijtim oiy rivojlantirish 
talablariga m oslashtirish kerak, demakdir.
Prezident I.A. K arim ovning «O 'zbekiston XXI asr bo 'sag'asida: 
xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari» degan 
asari ham da bir qator yuqorida sanab o 'tilgan davlatim izning Dastur, Reja 
va Konsepsiyalarida a tr o f tabiiy m uhitni m uhofaza qilishning asosiy