Reja: Ekologiya huquqining tushunchasi, xususiyatlari va um um iy

chora-tadbirlari quyidagilardan iborat, deb topildi:

• Ekologik texnologiyalam i ishlab chiqish va jo riy etish. Xalq 

x o 'jalik tarm oqlaridagi tabiiy jarayonlam ing keskin bu /ilish ig a olib kela- 
digan barcha zaharli kim yoviy m oddalam i qo'llash ustidan qattiq nazorat 
o'rnatish. A tm osfera havosi va suvlam i insonning hayotiy faoliyati uchun 
zararli yoki salbiy ta'sir etadigan m oddalar bilan ifloslantirishni to'xtatish;
• Qishloq x o 'jalik ekinlarini, eng avvalo, g 'o z a n i sug'orishda suvni 
tejaydigan texnologiyalam i keng joriy etish. K ollektor-zovur suvlarini 
daryolar va suv om borlariga tashlashni tartibga solish va oqova suvlarni 
chiqarib yuborishni batam om to'xtatish;
• Sanoat korxonalarida atm osfera havosiga, suv hav/.alariga va 
tuproqqa ifloslantiruvchi ham da zararli m oddalam i tashlaganlik uchun 
solinadigan m axsus soliqdan keng foydalanilgan holda m as'uliyatni oshi­
rish. Ularda zam onaviy, samarali tozalash qurilm alar tizim ini joriy etish. 
B oshlang'ich xom ashyodan tayyor, pirovard m ahsulot olgunga qadar 
kom pleks foydalanishga imkon beradigan yangi, zam onaviy, ekologik 
jihatdan samarali uskunalarni o'rnatish;
• Q ayta tiklanadigan zaxiralam i qayta ishlab chiqishning tabiiy 
ravishda kengayishini ta’m inlaydigan ham da qayta tiklanm aydigan zaxira­
lam i qat’iy mezon asosida iste’m ol qilingan holda ham m a turlaridan 
oqilona foydalanish;
• Foydali qazilm alardan oqilona foydalanish. B oshlang'ich xom 
ashyodan to 'liq foydalanishni ta'm inlash va uning uchun eskirgan uskuna- 
lam i alm ashtirish, yangi texnologiyalam i joriy etish, ayrim sexlar, uchasl- 
kalar va korxonalam i rekonstruksiya qilish asosida foydali qazilm alam i 
sanoat usulida yanada to 'liq va oqilona qazib olish. A trof tabiiy muhitni 
muhofaza qilish uchun to g'-kon sanoatining chiqindilarini o'zlashtirishni 
yanada kengaytirish ham da buzilgan yerlarni qayta yaroqli holga keltirish 
(rekultivatsiya qilish);
• Keng m aydonlardagi tabiiy sharoitlam i tabiiy zaxiralardan samara 
li va kom pleks foydalanishni ta’m inlaydigan darajada aniq m aqsadli, ilmiy 
asoslangan tarzda o'zgartirish (daryolar oqim ini tartibga solish hamda 
suvlam i bir havzadan ikkinchisiga tashlash, yem ing suv-fizik xususiyat- 
larini yaxshilash, suv chiqarish va shunga o 'xshash tadbirlam i amalga 
oshirish);
• Jonli tabiatning xilm a-xilligini saqlash, tabiiy genofondni madaniy 
ekinlar va hayvonlarning yangi turlarini ko'paytirish hisobiga boshlang'ich 
baza sifatida saqlab qolish;
• Q urilish va obodonlashtirish rejalarining ilmiy asoslangan, hozirgi 
zam on urbanizatsiyasining barcha salbiy oqibatlarini bartaraf etadigan

tizimni joriy etish yo'li bilan shaharlarda va aholi punktlarida ekologik 

xavfsiz muhitni tarkib toptirish;
• Jahon jam oatchiligi e'tiborini m intaqaning ekologik m uam m olariga qaratish. Orol m uam m osi bugungi kunda chinakam keng ко lam li. butun sayyoram izga daxldor m uam m o b o 'lib qolganligini, uning ta'siri hozirning o'zidayoq biologik m uvozanatni, bepoyon hududlarda aholining genofondlarga 
halokatli ta'sir ko'rsatayotganligini nazarda tutish:
• X alqaro tuzilm alarning zaxiralari, im koniyatlari va investitsiyalari- 
ni yuqorida zikr etilgan m uam m olarni hal qilishga jalb elish.
• Tabiatni m uhofaza qilishning M illiy dasturida ekologik xavfsizlik- 
ni ta'm inlash va yuqorida aytib o'tilg an tadbirlarni quyidagi tam oyillar 
asosida am alga oshirish tavsiya etilgan:
• Davlat ekologik islohotlarning yo'lboshlovchisi;
• Ekologik xarajatlam i m oliyalash va ularning yangi sxem alarini 
jalb qilish;
• M akroiqtisodiy va sohaviy ekologik siyosatni takom illashtirish;
• Qishloq xo'jalik ishlab chiqarishini ekologiyalashtirish;
• A trof tabiiy muhit sifatini yaxshilash m aqsadini q o'yish va 
standartlashtirish;
• Ishlab chiqarishning ekologik talablarini chuqurlashtirish va h.k.
O 'zbekiston Respublikasining yuqorida aytib o'tilg an ekologik siyo-
satini am alga oshiruvchi tabiat va jam iyat o'rtasidagi m unosabat shakli, 
tabiat va jam iyat qonunlarini uyg'unlashtirish, ekologik chora-tadbirlar va 
asosiy tanlangan tarnoyillarning hayotga tatbiq qilish m exanizm ini ishlab 
chiqish va amakla qo'llash, O 'zbekistonda jam iyat va tabiat o'rtasidagi 
ekologik immosabal shakliga o 'tib olish imkonini beradi. Bunday ekologik 
siyosat shaxs, lamiyat. davlatim izning milliy xavfsizligini ta’m inlashda 
katta xizmal qilishiga hech shubha yo'q.