Rеja: Elektr tarmoqlaridagi enyergiya isroflari haqida umumiy ma’lumotlar

Elektr energiyasining yillik sarfi:
Bu yerdan o‘rta kvadratik tok:
(5.14)

5.8 - formulani boshqacha ifodalasak:
shuning uchun:
(5.15)

Oxirida yuklamasi bo‘lgan elektr liniyasining har qanday bo‘limi uchun, agar tok yuklamasining grafigi ma’lum bo‘lsa, kuchlanish isrofini juda oson aniqlash mumkin.
Bunday holatda yuklama toki kvadratining davomiylik grafigi tuziladi va uni yuzsiga asosan yoki har biri millimetrlarga ajratilgan to‘r bo‘yicha hisoblanadi.
U holda:
(5.16)

Agar yuklama tok orqali emas, quvvat orqali ifodalangan bo‘lsa (5.16), ifodagi tokning o‘rniga qiymatlarni qo‘yib natijada quyidagi qiymatlarga ega bo‘lish mumkin:
(5.17)
bu yerda: r – ayni paytda liniya bo‘limidagi aktiv quvaat; U-tarmoqning nominal kuchlanishi; cosφ-yuklamaning quvvat koeffitsiyenti.

Agar iste’molchining yuklama grafigi berilmagan bo‘lsayu, faqat maksimal yuklama va undan foydalanish vaqti T ma’lum bo‘lsa, yuqorida ko‘rsatilgandek 5.6 - rasmdagi T ga bog‘liq holda egri chiziqdan isrof vaqti - τ topiladi.
Energiya isrofi quyidagiga teng:
(5.18)

Liniya bo‘ylab yuklama teng taqsimlangan, yuklamasi oxirida joylashgan liniyadagiga qaraganda, yuklamasi liniya bo‘ylab teng taqsimlanganda energiya isrofi 3 marta oz bo‘ladi.
Transformatorlardagi quvvat isrofi cho‘lg‘amning o‘tkazgich simlarida (misdagi isrof ∆Rm), o‘zakning po‘latidagi uyurma toklar va gisterezis (po‘latdagi isrof yoki salt holat isrofi ∆Rs.x.).

Misdagi isrof Lens-Joul qonuniga asosan, tokning kvadratiga proporsional bo‘lganligi uchun yuklama tokiga bog‘liqdir. Uch fazali transformator uchun u:
(5.19)
bu yerda: rT – transformatorning bitta faza cho‘lg‘amidagi aktiv qarshilik.
Nominal tokka teng bo‘lgan yuklama tokida misdagi isroflar nominal bo‘lib, qisqa tutashuv isroflariga teng bo‘ladi:
(5.20)