Режа: Иссиқлик юкламаларининг турлари

Маъруза № 6.Марказлаштирилган иссиқлик таъминоти тизимлари ва ускуналари.
Режа:

1. 
   Иссиқлик юкламаларининг турлари.
   
2. 
   Иссиқлик таъминоти тизимларига истеъмолчиларни уланиши.
   
3. 
   Иссиқлик тармоқлари схемалари.
   

Таянч сўз ва иборалар:Даврий иссиқлик истеъмоли,доимий иссиқлик истеъмоли, иситиш даври, нотекис истеъмол.

14.1.Иссиқлик юкламаларининг турлари.
Марказлашган иссиқлик таъминотида иссиқлик энергияси исистиш системасига ҳаво билан иситишга ва иссиқ сувга, саноат корхоналари учун зарур бўлган иссиқликка бўлинади, иссиқлик энергиясидан иситиш системаси учун иссиқлик энергиясини истеъмол қилиш ташқи ҳароратни ўзгаришига исиши ёки совишига ташқи ҳароратни минимал ўзгаришига совишига боғлиқ ҳолда қабул қилинган шартга (ҳароратга) шамолнинг тезлигига, ҳавонинг намлигига боғлиқ ҳолда ва қишнинг чўзилишига боғлиқ ҳолда қабул қилинади.Агарда ташқи ҳарорат меёри ҳароратдан юқори бўлса у ҳолда иситиш системаси тўхтатилади.
Иссиқлик энергиясини истеъмол қилиш 2 га бўлинади.
1. Даврий истеъмол қилиш.
2. Йил давомида истеъмол қилиш.


Даврий иссиқлик юкламаси.
1. Йил давомида иссиқлик юкламаси ташқи ҳароратга нисбатан ўзгаради.
2. Йиллик иссиқликнинг сарфланиши метрологик ўзгаришига боғлиқ бўлади (қишнинг иссиқ ёки совуқ келишига).
3. Иситиш системасида сутка давомида иссиклик юкламасини ўзгариши ташқи ўраб турувчи деворларнинг иссиклик-совуқликнинг ўтказмаслигига, чидамлигига боқлиқ (қаршилигига).
4. Ҳаво билан иситиш системаларида иссиқлик йўқолиши иш синасига ва иш (режимига) тартибига боғлиқ бўлади.
Мавжуд бўлган шаҳар ва қишлоқларнинг иссиқик тармоқларини ҳисоблашда даврий иссиқлик энергиясини истеъмол қилиш иситиш системаси ва ҳаво билан иситишга сарф бўлишини ҳисобга олади.
Иссиқлик тармоқларини лойиҳалашда шаҳарнинг ташқи ҳарорати, иқлими ҳисобга олинган ҳолда иситиш системаси учун ва ҳаво билан иситиш учун керакли барча қийматлар олиниб, лойиҳаси тузилиб тегишли ташкилотлар ёрдамида йилнинг ҳар хил фаслларида бажарилади.
Агарда иситиш системаси ва ҳаво билан иситиш системаси учун лойиҳалар бўлмаса белгиланган кўрсаткичлар ёрдамида бажарилади.
Аҳоли яшайдиган ва жамоа биноларида иситиш системаси учун йўқоладиган иссиқликни ҳисоблаш қўйидаги формула ёрдамида бажарилади.

Q₀=Q₀^ж(1+R) ( 14.1)

Бу ерда Q^ж₀=q₀F Вт аҳоли яшайдиган бинолар учун иссиқликнинг йўқолиши
m=в ( 14.2)
бу ерда в- ташқиўраб турувчи ойналардан доимий йўқоладиган иссиқлик.СМ юза жихатидан катта бўлган завод ва фабрикаларда қўйиладиган ойналарда йўқоладиган иссиқлик в=(35-40)10^-3 аҳоли яшайдиган бино ва иншоотларда
в=(8-10)10^-3
q-жисмнинг ерга нисбатан тортилиш кучи тезлиги 9,81 м/с²
Н-бинонинг баландлиги м.
W-шамолнинг тезлиги, совуқ кунларда м/с.
Жамоа биноларини ҳаво билан иситиш учун сарф бўладиган иссиқлик энергиясини ҳисоблаш қуйидагича

Q¹_ҳав=R₁Q_ис^a.s.б. ( 14.3)

К₁=ҳисобга олинган сарф бўладиган иссиқлик К₁=0,4
Аҳолида бинони ҳаво билан иситиш учун сарф бўладиган иссиқлик

Q¹_ҳов=Х_ҳовV(t_ис-t_{х. Том.хав}) ( 14.4)

Х_хав-ҳаво билан иситишга сарф бўладиган солиштирма исиқлик.
4-чи таклифномадан олинади Втм³× ⁰С
tр×в (ҳис. тош.ҳав) ташқи ҳаво ҳарорати ҳисобдаги ҳаво билан иситишда.
q₀- 1м² юзада йўқоладиган иссиқлик. ВТМ²
(1чи илова таклифномадан)(приложени) дан олинади
F- Аҳоли яшайдиган майдон М².
R- жамоа бинолари учун иситиш системасига сарф бўладиган иссиқлик R»0,25
Шахардаги битта қуриладиган кўп қаватли аҳоли яшайдиган бино учун рухсат этилган юза 2-чи таклифномадан (приложение-2) дан олинади.
Бинонинг ҳажмига нисбатан иситиш системасига йўқоладиган иссиқлик қуйидагича аниқланади.
Q¹ис=(1+m)Х₀V(t_ички-t_{ҳис ис}) ( 14.5)
m-нурларнинг инфилтирацаси ёки ташқи ҳавони ўраб турувчи деворлардан сизғиб ўтиши.
Х₀-бинодаги иситишнинг солиштирма иссиқлик характери Вт*м³/ºС
V-бинонинг ҳажми м³
t_ички-хонанинг ички ҳарорати. ⁰С.
t_{ҳис ис}- иситиш системасини ҳисоблашда ташқи ҳисобланган ҳарорат.⁰С
Х₀-бинонинг 1м³ юзасида йўқоладиган солиштирма иссиқлик ташқи ҳароратга боғлиқ ҳолда.
Иситиш системасини лойиҳалашда йилларнинг ҳар 5 йилда энг совуқ 5 кунлигини 50 йил ичида текширилиб олинади.
Инфилтирация коэффицента қуйидаги формула ёрдамида аниқланади.--
ҳаво алмаштиршда ҳаво билан иситишни лойиҳалашда ташқи ҳарорат қишнинг энг совуқ ва қишнинг чўзилишини ҳисобга олган ҳолда 15% олинади.
Даврий иссиқлик юкламасида t_тош ҳис ҳарорат фарқ қилади.
Q=Q_ҳис ( 14.6)