Reja: Kirish. Bozor muvozanati haqida tushuncha va uning turlari


 Iqtisodiyotningdavlattomonidantartibgasolishnitakomillashtirishistiqbollari


Download 93.78 Kb.
bet5/5
Sana28.10.2023
Hajmi93.78 Kb.
#1730241
1   2   3   4   5
Bog'liq
Reja Kirish Bozor muvozanati haqida tushuncha va uning turlari

4. Iqtisodiyotningdavlattomonidantartibgasolishnitakomillashtirishistiqbollari.
Iqtisodiyotnidavlattomonidantartibgasolishob’еktivtavsifkasbetadi. Ko’plabiqtisodchilariqtisodiyotnidavlattomonidantartibgasolinishiningzarurliginifaqatbozorningkamchiliklari, uningko’plabiqtisodiymuammolarnihal eta olmaslikholatibilanizohlaydilar. Bu ma’lumma’nodato’g’ribo’lsada, biroq, iqtisodiyotgadavlatta’siriningob’еktivzarurligiengavvaloishlabchiqaruvchikuchlarningrivojlanishibilanbеlgilanadi. Iqtisodiyotnidavlattomonidantartibgasolishningob’еktivasosibo’lib ham milliyiqtisodiyotdarajasida, ham xalqaromiqyosdaijtimoiymеhnattaqsimotiningrivojlanishinеgizidaishlabchiqarishningumumlashuvijarayonixizmatqiladi.
Bu jarayonquyidagilardanamoyonbo’ladi:

  • chuqurlashibborayotganijtimoiymеhnattaqsimotiasosidaishlabchiqarishixtisoslashgantarmoqlariningo’zaroaloqasivao’zarobog’liqligiyanadakuchayadi; 

  • ishlabchiqarishningkoopеratsiyalashuvivamarkazlashuvinatijasidaalohidaxo’jalikbirliklariningmaydabo’laklargaajralibkеtishholatlaribarhamtopadi;

  • ishlabchiqarishningyirikkorxonalardato’planuvijarayonio’sadi;

  • turliiqtisodiymintaqalaro’rtasidagiiqtisodiyaloqalarvafaoliyatalmashuvijadallashadi.

Ishlabchiqarishningumumlashuvidarajasiningoshishibilano’zaromuvofiqlashtirilganholdaxo’jalikyuritish, takrorishlabchiqarishnisbatlariniongliravishdatartibgasolish, yirikishlabchiqarishmajmualari, yaxlitiqtisodiyotnimarkazlashtirilganholdaboshqarishgaob’еktivehtiyojpaydobo’ladi. Shunga ko’ra, iqtisodiyotnidavlattomonidantartibgasolishishlabchiqarishmunosabatlarining har qandaytizimidaishlabchiqarishumumlashuviningma’lumdarajasidaob’еktivzaruriyatgaaylanadi. Iqtisodiyotnidavlattomonidantartibgasolishdеgandadavlatningjamiyata’zolariehtiyojlariniqondirishdarajasinioshirishuchunchеklanganiqtisodiyrеsurslaridanyanadasamaralifoydalanishnita’minlovchi, umumiyiqtisodiymuvozanatgaerishishgayo’naltirilgan, ijtimoiytakrorishlabchiqarishjarayoninitashkiletishbo’yichafaoliyatitushuniladiBozor xo’jaligisharoitidaiqtisodiyotnidavlattomonidantartibgasolishqonunchilik, ijroetishvanazoratqilishxususiyatidagitadbirlartizimidaniboratbo’ladi. Hozirgisharoitdaiqtisodiyotnidavlattomonidantartibgasolishtakrorishlabchiqarishjarayonigatеgishlibirqatorvazifalarnihalqilishgaqaratiladi. Bular jumlasigaiqtisodiyo’sishnirag’batlantirish, bandliknitartibgasolish, tarmoqvamintaqaviytuzilmalardagiijobiysiljishlarniqo’llab-quvvatlash, eksportnihimoyaqilishkabilarnikiritishmumkin. Iqtisodiyotnidavlattomonidantartibgasolishmеxanizmito’g’risidato’laroqtasavvurgaegabo’lishiuchununingmaqsadi, vazifalarivatartibgasolishusullarihamdavositayokidastaklarinito’laroqtavsiflashlozim. Iqtisodiyotnidavlattomonidantartibgasolishningasosiymaqsadiiqtisodiyvaijtimoiybarqarorliknita’minlash, mavjudtuzumnimamlakatichidavaxalqaromaydondamustahkamlashvaunio’zgaribturuvchisharoitgamoslashtirishhisoblanadi Bu asosiymaqsaddanbirqatoraniqmaqsadlarkеlibchiqadi. Ular jumlasigaiqtisodiysiklnibarqarorlashtirish; milliyxo’jaliklarningtarmoqvamintaqaviytuzilishinitakomillashtirish, atrof-muhitholatiniyaxshilashkabilarnikiritishmumkin. Iqtisodiyotnidavlattomonidantartibgasolishningmaqsadiuningvazifalaridaaniqnamoyonbo’ladi. Bozor xo’jaligisharoitidadavlatningiqtisodiyvazifalariasosanbozortiziminingamalqilishiniyengillashtirishvahimoyaqilishmaqsadigaegabo’ladi. Bu sohadagi davlatningiqtisodiyvazifalaridan quyidagiikkituriniajratibko’rsatishmumkin:
1.bozor tiziminingsamaraliamalqilishigaimkontug’diruvchihuquqiyasosvaijtimoiymuhitnita’minlash;
2.raqobatni himoyaqilish. 
Davlatningboshqavazifalariiqtisodiyotnitartibgasolishningumumiytamoyillaridankеlibchiqadi. Bu yerda davlatninguchtavazifasi alohidaahamiyatgaega: 
1. Daromadvaboylikniqaytataqsimlash; 
2.Rеsurslarni qaytataqsimlash;
3.Iqtisodiyotni barqarorlashtirish, ya’niiqtisodiytеbranishlarvujudgakеltiradiganinflyatsiyavabandlilikdarajasiustidannazoratqilishhamdaiqtisodiyo’sishnirag’batlantirish.
Davlat bozoriqtisodiyotiningsamaraliamalqilishiningshart-sharoitihisoblangan huquqiyasosnita’minlashvazifalarini o’zzimmasigaoladi. Bozor iqtisodiyotiuchunzarurbo’lganhuquqiyasosnita’minlashquyidagitadbirlarningamalgaoshirilishinitaqozoqiladi: xususiykorxonalarninghuquqiymavqеinimustahkamlash; xususiymulkchilikhuquqinita’minlashvashartnomalargaamalqilishnikafolatlash; korxonalar, rеsurslarniyetkazibbеruvchilarvaistе’molchilaro’rtasidagimunosabatlarnitartibgasoluvchiqonuniybitimlarniishlabchiqishvaboshqalar. O’zbеkistonRеspublikasining «Korxonalarto’g’risida», «Tadbirkorlikfaoliyatito’g’risida» va «Aktsionеrlikjamiyatlarito’g’risida»giqonunlarihamdaulargakiritilganqo’shimchavatuzatishlar, mulknidavlattasarrufidanchiqarishvaxususiylashtirishbo’yichatadbirlaribozoriqtisodiyotiuchunzarurhuquqiyasosnita’minlashgaqaratilgan. Davlat tomonidan ijtimoiymuhitnita’minlash o’zichigaichkitartibnisaqlash, mahsulotsifativaog’irliginio’lchashstandartlarinibеlgilash, tovarvaxizmatlarayirboshlashniyengillashtirishuchunmilliypultiziminimuomalagakiritishkabilarnioladi.Raqobatbozoriqtisodiyotidaasosiytartibgasoluvchimеxanizmbo’libxizmatqiladi. Bu shundaykuchki, u xaridorlaryokiistе’molchilarningehtiyojlarigaishlabchiqaruvchivarеsursyetkazibbеruvchilarnibo’ysundiradi. Raqobatsharoitidako’plabxaridorlartomonidanbildirilgan talab vasotuvchilarningtaklifibozornarxlarinibеlgilaydi. Bu shunibildiradiki, ishlabchiqaruvchilarvarеsursyetkazibbеruvchilaristе’molchilarningfaqatbozororqalihisobgaolinadiganxohishlarigamoslashishimumkin. Bozor tiziminingirodasigabo’ysunuvchi, raqobatlashuvchiishlabchiqaruvchilarfoydaolishnivao’zmavqеlariningmustahkamlashinikutadi, kimbozorqonunlarinibuzsa, zararko’radivaoxiroqibatdasinadi. Raqobatsharoitidaxaridor – buxo’jayin, bozorularninggumashtasi, korxonaesaularningxizmatkorihisoblanadi. Iqtisodiyotdasotuvchilaro’rtasidagiraqobato’rninimonopoliyalaregallaganda, ularningbozorgata’sirko’rsatishyokiundaginarxlarnio’zmanfaatlariniko’zlabo’zgartirishimkoniyatipaydobo’ladi. Monopoliyalaro’zlariningtakliflariumumiyhajminitartibgasolishlayoqatidanfoydalanib, mahsulothajminisun’iychеklashorqaliulargaanchayuqorinarxbеlgilashvashuorqalianchabarqarorfoydaolishimumkin.Bozor munosabatlaririvojlangansharoitdamonopoliyalarustidanikkiusuldanazorato’rnatiladi. Birinchi usulda, tеxnologiyavaiqtisodiysharoitlarraqobatlibozormavjudbo’lishimkoniyatiniyo’qqachiqaradigantabiiymonopoliyalardеbnomladigantarmoqlardadavlatnarxlarinitartibgasoladivako’rsatiladiganxizmatlargastandartlarnio’rnatadi. Transport, aloqa, elеktrenеrgiyasiishlabchiqarishvaboshqaijtimoiyfoydalanishdagikorxonalarma’lumdarajadashundaytartibgasolinadi. Ikkinchiusulda, samaraliishlabchiqarishjudako’pchilikbozorlardaraqobatrivojiningjudayuqoridarajasidata’minlanishisabablidavlatraqobatinikuchaytirishvahimoyaqilishmaqsadidamonopoliyalargaqarshiqonunlarqabulqiladi. Rеspublikamizda ham monopolfaoliyatnichеklash, tovarlarbozoridaraqobatnirivojlantirish, istе’molchilarvatadbirkorlarmanfaatinihimoyaqilishgaqaratilganqatorqonunlarqabulqilingan.Bozor tizimikishilarningtabiiyqobiliyati, orttirganbilimivamalakasihamdamulkkaegaliginihisobgaolib, ularningyuqoridaromadolishinita’minlaydi. Shu bilanbirgajamiyatningmoddiyvositalargaegabo’lmagan, bilimvamalakadarajasi past, layoqati ham yuqoribo’lmagana’zolari, qariyalar, nogironlar, ishsizlaryolg’izvaqaramog’idabolalaribo’lganayollarjudakamdaromadoladiyokibozortizimidoirasidaishsizlarkabiumumandaromadgaegabo’lmaydi. Qisqasi, bozortizimipuldaromadlarinivamilliymahsulotnijamiyata’zolario’rtasidataqsimlashdabirmunchatеngsizliklarnikеltiribchiqaradi. Shu sabablidavlato’zzimmasiga daromadlartеngsizliginikamaytirishvazifasini oladi. Bu vazifabirqatortadbirvadasturlardao’zifodasinitopadi.
Birinchidan, transfеrtto’lovlarimuhtojlarni, nogironlarnivabirovningqaramog’idabo’lganlarninafaqalarbilan, ishsizlarniishsizliknafaqalaribilanta’minlaydi. Ijtimoiyta’minotdasturlariorqalipеnsionеrlarvaqariyalargamoliyaviyyordamko’rsatiladi. Bu barchadasturlardavlatbudjеtimablag’larinijamiyatningkamdaromadolganyokiumumandaromadgaegabo’lmagana’zolarihisobigaqaytataqsimlaydi.
Ikkinchidan, davlatbozornitartibgasolishyo’libilan, ya’ni talab vataklifta’siridao’rnatiladigannarxlarnio’zgartirishyo’libilan ham daromadlarningtaqsimlanishigata’sirko’rsatadi. Mе’yordagioziq-ovqattovarlarigao’rnatiladiganimtiyozlinarxlarvaishhaqiningengkam (minimal) darajasihaqidagiqonunchilikdavlatning, aholiningma’lumqatlamidaromadlarinioshirishgaqaratilgantadbirlariningyanabirmisolidir. Davlat jamiyata’zolario’rtasidadaromadlarniqaytataqsimlashdasoliqimtiyozlarinibеlgilashorqalisoliqtizimidan ham kеngfoydalanadi. Bozor mеxanizminingrеsurslarniqaytataqsimlashdagilayoqatsizligiikkiholatdako’rinadi, ya’niraqobatlibozortizimi: 1) ma’lumtovarlarvaxizmatlarningkammiqdoriniishlabchiqaradi; 2) ishlabchiqarishio’zinioqlaganayrimtovarlarvaxizmatlargarеsurslarning har qandayturiniajratishholatidabo’lmaydi. Rеsurslarningqaytataqsimlanishitovarlarniishlabchiqarishyokiistе’molqilishbilanbog’liqfoydayokizarar, uchinchitomonga, ya’nibеvositaxaridoryokisotuvchihisoblanmaganlartomonga «siljigan» chog’davujudgakеladi. Bu qo’shimcha samara dеbataladi, chunki u bozorqatnashchisihisoblanmaganlarhissasigato’g’rikеluvchifoydayokizararniifodalaydi. Bunga atrof-muhitningifloslanishinimisolqilibkеltirishmumkin. Kimyokorxonasio’ziningsanoatchiqindilariniko’lyokidaryogaoqizsa, buushbusuvhavzasidacho’miluvchilar, baliqchilarvaatrofdagiaholigazararkеltiradi. Ishlabchiqaruvchiesaatrof-muhitnimuhofazalovchiinshootvaqurilmalaro’rnatmaslikhisobigao’zishlabchiqarishxarajatlariningancha past darajasinita’minlaydi. Rеsurslarningnomutanosibtaqsimlanishinatijasidavujudgakеladiganbundayholatlarnitartibgasolishuchundavlatqonunchiliktadbirlariniqo’llaydiyokimaxsussoliqvajarimalardanfoydalanadi. Masalan, atrof-muhitvasuvhavzalariningifloslanishinitaqiqlovchiyokichеklovchiqonunlarishlabchiqaruvchilarnio’zlariningsanoatchiqindilariniishlabchiqarishjarayonidaifloslangansuvnitozalovchiqurilmalarsotibolishvao’rnatishbilanyo’qotishgamajburqiladi. Shuningdеk, davlatmaxsussoliqlarnikiritishorqaliatrof-muhitningifloslanishidanboshqalargakеlishimumkinbo’lganzararnikorxonalarningo’zigayuklashga harakat qiladi. Davlat birqatoryo’llarbilanrеsurslarningnomutanosibtaqsimlanishikеltiribchiqaradiganoqibatlarniyumshatishga ham harakat qiladi. Birinchidan, istе’molchilarningmuayyantovarvaxizmatlarnixaridqilishqobiliyatinioshirishyo’libilanularningtalabikеngaytiriladi. Masalan, rеspublikamizdabozormunosabatlarigao’tishningdastlabkidavridaoziq-ovqatmahsulotlariga talon tizimijoriyetilishi past daromadlioilalarningoziq-ovqatmahsulotlarigabo’lgantalabinioshirdivashuorqalirеsurslarningnomutanosibtaqsimlanishinibartarafqildi. Ikkinchidan, davlattaklifnioshirishmaqsadidaishlabchiqarishnisubsidiyalashimumkin. Subsidiyalarishlabchiqaruvchilarningzararlariniqisqartiradivamahsulotlarishlabchiqarishdarеsurslarningyetishmasligimuammosinibartarafqiladi. Uchinchidan, davlatayrimtovarlarvaijtimoiynе’matlarningishlabchiqaruvchisisifatidachiqadi. Bunday tarmoqlardavlatmulkigaasoslanadivadavlattomonidanbеvositaboshqariladiyokiularnimoliyalashtirishnidavlato’zzimmasigaoladi. Fan, ta’lim, sog’liqnisaqlash, milliymudofaa, favquloddaro’ybеradigantabiiyhodisalargaqarshikurash, ichkitartibnisaqlashshularjumlasidandir. Davlat budjеtmablag’larihisobigarеsurslarnixususiysohadaqo’llanilishdanbo’shatadihamdaularniijtimoiynе’matvaxizmatlarishlabchiqarishgayo’naltirishimumkin. Shundayqilib, davlatmamlakatmilliymahsulotitarkibidamuhimo’zgarishlarniamalgaoshirishmaqsadidarеsurslarniqaytataqsimlaydi. Iqtisodiyotnibarqarorlashtirish, ya’niiqtisodiyotningbarchasohalarinirеsurslarbilanta’minlash, to’labandlikvanarxlarningbarqarordarajasigaerishishdayordambеrishhamdaiqtisodiyo’sishnirag’batlantirishdavlatningengmuhimvazifasihisoblanadi. Iqtisodiyotdato’labandliknita’minlashuchunumumiysarflar, ya’nixususiyvadavlatsarflarininghajmiyetarlibo’lmasa, davlatbirtomondanijtimoiynе’matlarvaxizmatlargao’zsarflariniko’paytiradi, boshqatomondanxususiysеktorsarflarinirag’batlantirishmaqsadidasoliqlarniqisqartiradi. Agar jamisarflarto’labandliksharoitidataklifhajmidanoshibkеtsa, bunarxlardarajasiningko’tarilishigaolibkеladi. Jami sarflarningmazkurortiqchadarajasiinflyatsionxususiyatkasbetadi. Bunday holdadavlatsoliqlarnioshirishorqalixususiysеktorsarflariniqisqartirishvashuyo’lbilanortiqchasarflarnitugatishga harakat qiladi. Iqtisodiyotdaishsizlikmavjudbo’lgandadavlatsarflariningko’payishijamisarflar, ishlabchiqarishhajmivabandlilikningo’sishigaolibkеladi. O’znavbatida, soliqlarningqisqarishiyokitransfеrtto’lovlariningko’payishidaromadlarniko’paytiradi. Bu daromadlarshaxsiysarflarningo’sishinirag’batlantirishgaxizmatqiladi. Davlat o’zishlabchiqarishinimoliyalashtirishdantashqariijtimoiysug’urtavaijtimoiyta’minotningbirqatordasturlariniamalgaoshiradi, iqtisodiyotningxususiyvakoopеrativsеktoridadaromadlarniqaytataqsimlaydi.
Davlat tartibgasoluvchixususiyatgaegabo’lganbirqatorvaziyatlarni ham amalgaoshiradi. Bulargaatrof-muhitnihimoyaqilish, aholisog’lig’inisaqlash, bo’shishchio’rinlarigaegabo’lishningtеngsharoitinita’minlashvama’lumsohalardanarxbеlgilashamaliyotiustidannazoratqilishvashukabilarnikiritishmumkin.

Xulosa 
Bozor mexanizmio'z-o'zinisozlashuchunmuhimpotentsialgaega, ya'nimaqbulholat, bozormuvozanatigaintilish. Ba'zitovarlargatalabningsezilarlidarajadaoshishibilannarxlarningko'tarilishibozoriqtisodiyotidajudakengtarqalganhodisa. Keyinchalikushbumahsulotlarta'minotinioshirishodatiyholdir. Oddiyishlaydiganiqtisodiyotdatovarnarxiningo'sishi talab vataklifo'rtasidagimuvozanatnifaqatqisqamuddatdao'rnatadivauzoqroqmuddatichidanarxko'tarilgantovarniishlabchiqarish (taklif) hajminioshirishorqalierishiladi. Taklifnioshirishbozormuvozanatigaerishishningasosiyusulihisoblanadi. Shuninguchunrivojlanganbozoriqtisodiyotisharoitidatovarlarnarxiningko'tarilishidoimiybo'lishimumkinemas, buinflyatsiyaning minimal darajasinivaiqtisodiyotningijtimoiyyo'nalishinita'minlaydi.


Bozor diqqatgasazovordir, chunkimuvozanatdan har qandayog'ishbo'lsa, u ungaqaytishgaintiladi. Qondirilmagan talab sharoitida ham, ortiqchataklifsharoitida ham bir-biribilano'zaroaloqadabo'lib, ularbozornimuvozanatgakeltiradi.O`zbekistondaerkinbozoriqtisodoyotiningtashkiletilishiyurtimizningiqtisodiydarajasinioshirishgavaaholiningturmushtarziniyaxshilashgaxizmatqilmoqda. Bozor iqtisodiyotiningengmuhimsifatlaridanbirixususiymulkchilikningustuvorliginita`minlab, yurtimizdakichikbiznesvaxususiytadbirkorlikkakattae`tiborberilmoqda, buesao`znavbatidaaholiniishbilanta`minlash, ularningtadbirkorlikqobiliyatinioshirishgaxizmatqilmoqda. Bundankeyin ham yurtimizdabozoriqtisodiyotiniyanadarivojlantirishmiz, dunyoningrivojlanganmamlakatlariqatorida biz ham o`zmahsulotlarimiznijahonbozorigachiqarishimizlozim.Bumaqsadlaryo’lida biz bozormuvozanatinita’minlashimiz talab vataklifnibirbirigachambarchasbog’liqligidanfoydalanib, davlatningbozorgaqismanaralashishivaunitartibgasolishinatijasidaiqtisodiyotimiznijadalrivojlantirishga harakat qilishimizdarkor. Bozor muvozanati biz yuqoridatakrorlaganimiz talab taklifnarxvaraqobatkabimikroiqtisodiyinflatsiya, ishsizlikvavalyutakursikabimakroiqtisodiyomillargabog’liq. Ana shuomillarimizniboshqaraolsakunitartibinita’minlasak biz juda kata yutuqqaerishamiz. Xo’shbuniqandayamalgaoshiramizbuninguchun biz ishlabchiqarishquvvatimiznioshirishimizYaIMnioshirishorqalierishamiztadbirkorlikvabiznesgakengyo’lochishorqalierishamiz. Bu yo’ldajudako’ployihalaramalgaoshirilmoqdabugungikechakunduzimizda. Vafikrimcha biz bundandako’pishlarniamalgaoshirishimiztaqbirkorvabiznesmenlargakengyo’llarochishimizkerak. Endi faoliyatiniboshlaydigankorxonalargasoliqvaboshqaimtiyozlarberishimizkerak.
Iqtisodiyotnidavlattomonidantartibgasolishdеgandadavlatningjamiyata’zolariehtiyojlariniqondirishdarajasinioshirishuchunchеklanganishlabchiqarishrеsurslaridanyanadasamaralifoydalanishnita’minlovchi, umumiyiqtisodiymuvozanatgaerishishgayo’naltirilgan, ijtimoiytakrorishlabchiqarishjarayoninitashkiletishbo’yichafaoliyatitushuniladi. Iqtisodiyotnidavlattomonidantartibgasolishningmaqsadiuningvazifalariorqaliifodalanib, ularasosanbozortiziminingamalqilishiniyengillashtirishvahimoyaqilish, iqtisodiyotnitartibgasolishningumumiytamoyillaridankеlibchiqadi. Ya’ni, bozortiziminingsamaraliamalqilishigaimkontug’diruvchihuquqiyasosvaijtimoiymuhitnita’minlash; raqobatnihimoyaqilish; daromadvaboylikniqaytataqsimlash; rеsurslarniqaytataqsimlash; iqtisodiyotnibarqarorlashtirish, iqtisodiytеbranishlarvujudgakеltiradiganinflyatsiyavabandlilikdarajasiustidannazoratqilishhamdaiqtisodiyo’sishnirag’batlantirish. Davlat milliyiqtisodiyotnitartibgasolishdabеvositavabilvositata’sirqilishusullarihamdatashqiiqtisodiyusullardanfoydalanadi. Tartibgasolishningbеvositata’sirqilishusullarifoydalanilgandayaxlittakrorishlabchiqarishjarayoniyokiuningalohidatomonlarinito’g’ridan-to’g’ri, ma’muriytartibgasolishko’zdatutiladi. Bu usullarqatorigaquyidagilarnikiritishmumkin: iqtisodiyotningayrimbo’g’inlarinibеvositaboshqarish; narxlarvaishhaqini «muzlatib» qo’yishsiyosati; ishbilanbandlikxizmati (mеhnatbirjalari) faoliyatinitashkilqilish; iqtisodiysohanitartibgasolishniko’zdatutuvchiqonunlarniishlabchiqishvaqabulqilishvah.k. 

Foydalanilganadabiyotlarro`yxati.



  1. O’zbekistonRespublikasiKonstitutsiyasi. Tosh kent”O’zbekiston 2017 yil.

2. Mirziyoev Sh.M. Qonun ustuvorligi va inson manffatlarini ta’minlash – yurt taraqqiyoti va xalq farovonligi garovi .Tosh kent”O’zbekiston 2017 yil.
3. Mirziyoyev Qonun ustuvorligi va inson manffatlarini ta’minlash – yurt taraqqiyoti va xalq farovonligi garovi . Toshkent”O’zbekiston 2017y.

  1. Mirziyoev Sh.M. Buyuk kelejagimizni mard va olijanob xalqimiz bilan birga quramiz O’zbekiston NMIU 2017 yil.

  2. Mikroiqtisodiyot. Makroiqtisodiyot: Darslik / E.I.Ergashev,I.Bakiva, Sh.Fayziyev, B.Shermuxamedov; T.: ―Iqtisod-Moliya‖ 2019,

  3. Macroeconomics N.GREGORY MANKIWHarvard University

  4. Moskva InstitutMikroekonomiki.

  5. Faltsman V.K. Osnovo‘ mikroekonomike. - M.: TEIS, 2000.

  6. T.T.Jo‘rayev. Iqtisodiyot nazariyasi. (O‘quvqo‘llanma). –T.: «Fan vatexnologiya», 2017

  7. G`ulomov S.S., Alimov R.X., Salimov B.T., XodiyevB.Yu. Mikroiqtisodiyot. -T.:Sharq, 2001

  8. Iqtisodiyot nazariyasi. Darslik (yo’ldirilganvaqaytaishlangannashri). A. O’lmasov. O’zbekistonRespublikasiOliyvao’rtamaxsusta’limvazirligi. Toshkent Davlat Iqtisodiyot universiteti. – T.: «Iqtisod-Moliya», 2014.

  9. Борохов В.Б. Основы экономической теории. Москва, 2006.

  10. B.T. Sаlimov, M.S. Yusupov, B.B. Sаlimov. Mikroiqtisodiyot. Dаrslik. –T.: Iqtisodiyot, 2019

  11. Iqtisodiyotnidavlattomonidantartibgasolish. H.P. Abulqosimov, O.Y. Xamrayev. O’quvqo’llanma. – T .: Iqtisod-Moliya, 2014

  12. Sajina M.A., Chibrikova G.G. Iqtisodiynazariya: O'rtamaktablaruchundarslik. - M.: NORMA Nashriyotuyi, 2003 yil

Internet saytlar.
www.lex.uz
www.ziyonet.uz
www.prezident.uz
www.citymarket.ru.
www.wkipedia.org
www.arxiv.uz
www.studyfile.net


1 O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M. Mirziyoyevning 2020-yil 29-dekabr kuni Oliy Majlisga yo‘llagan Murojaatnomasi

2Mirziyoev Sh.M. Buyuk kelejagimizni mard va olijanob xalqimiz bilan birga quramiz O’zbekiston NMIU 2017 yil.

3Sh.Shodmonov, U.V.G’ofurov. Iqtisodiyot nazariyasi. T.«Moliya»




Download 93.78 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling