Режа: Кириш. I


* пул айланмасини ташкил килиш ва тартибга солиш


Download 309.48 Kb.
bet6/20
Sana02.05.2023
Hajmi309.48 Kb.
#1422950
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   20
Bog'liq
Kitob 4103 uzsmart.uz

* пул айланмасини ташкил килиш ва тартибга солиш
Накд пулсиз хисоб-китобларнинг иктисодий асоси бу моддий ишлаб чикаришдир. Моддий ишлаб чикариш жараёнида жунатилган товарлар, курсатилган хизматлар ва бажарилган ишлар учун туловлар амалга оширилади. Бундан ташкари, корхона ва ташкилотларнинг бюджет билан хисоб-китоблар, давлат, ижтимоий суFурта, муассасалари, суд, арбитраж идоралари билан хам хисоб - китоблари юзага Юкоридаги хисоб - китобларнинг асосий кисми накд пулсиз хисоб - китоблар асосини ташкил этилади.
Накд пулсиз пул айланиши пулли муносабатлар иштирокчиларининг худудий жойлашувига кура бир шахар ичидаги ва шахарлараро пул айланишига булинади. Бир шахар ичидаги бир ёки турли банклар хизматидан фойдаланадиган корхона ва ташкилотлар уртасида юзага келадиган накдсиз пул айланиши бир шахар ичидаги накд пул айланиши дейилади. Турли шахарларда жойлашган банкларнинг хизматидан фойдаланувчи корхона ва ташкилотлар уртасида юзага келадиган пул айланиши шахарлараро накдсиз пул айланиши дейилади.
Товар операциялари хамда нотовар операциялари буйича накд пулсиз хисоб-китоблар накд пулсиз хисоб - китобларнинг турли шакллари ёрдамида амалга оширилади. Бу шаклларнинг хар бири хужжатлар айланиши, мазмуни жихатдан алохида хусусиятларга эга.
Узбекистоннинг амалдаги конунчилигига кура хужаликлар уртасидаги узаро китоблар накд пулсиз хисоб - китобларнинг куйидаги шакллари асосида амалга оширилади:

Туловчи ва маблаF олувчи томонлар орасидаги хисоб - китоб килиш учун танланган шакл хужалик шартномаси асосида белгиланади. Хисоб - китоб шакллари бу хукукий меъёрларда кузда тутилган, хисоб - китоб хужжатининг тури, хужжатлар айланиш тартиби, маблагаарни мол сотувчи корхона хисобвараFига утказиш ва ёзиш усули бир биридан фарк килувчи хисоб - китоб турларидир.
Накд пулсиз хисоб - китоб хужжатларининг хар бири белгиланган тартибда расмийлаштирилгандагина банк томонидан ижро учун кабул килинади. хар бир хужжат шакли талабларга жавоб берадиган холда расмийлаштирилиб, унда куйидаги реквизитлар булиши шарт:

номери, унга хизмат курсатувчи банк номи ва банк коди:

  • тулов суммаси;

  • тулов максади.

Хужжатлар корхона рахбари ва бош бухгалтери томонидан имзоланган ва корхона мухри туширилган булиши шарт. хужжатлар банк томонидан банк операцион куни давомида ижро учун кабул килинади ва шу куни балансдан утказилади.
Накд пулсиз хисоб - китобларнинг алохида шаклларини куйида куриб чикамиз.

Download 309.48 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   20




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling