Reja: Numizmatika ta’rifi Ilk o’rta asrlarlarda Yevropa numizmatikasi

Varvarlar davri (V-VIII asrlar)
Pulning paydo bo’lishi qadimgi zamonlarda taraqqiy etgan
madaniyatlar ijtimoiy – iqtisodiy rivojlanishlarning qonuniy oqibatidan
kelib chiqqan tabiiy hodisadir. Tovar ayirboshlashning uzoq hamda
murakkab jarayoni va chakana savdoning rivojlanishi tovar – pul hamda
qimmatbaho buyum (yombi) ishlatish bosqichidan o’tib, oxir – oqibatda
ma’dan tanga paydo bo’lishiga olib keldi. Birinchi tangalarning o’ng yoki
tersida ularning o’lchovi to’g’ri, og’irligi to’la ekanligini tasdiqlovchi
rasm – muhri bilan qimmatbaho buyumdan (yombi) farqlanadi.
Rasm – muhrlarda xilma – xil geometrik shakllar, hayvonlar, qushlar,
baliqlar, sher, toshbaqa, dengiz mushugi, boyo’g’li va shu kabilar
tasvirlanadi.
Faqat oradan ancha vaqt o’tgandan keyin tangalarda yozuvlar
milloddan avvalgi VI asr o’rtalarida hamda Aleksandr Makedonskiy
davridan boshlab, podshohlar va ma’budalarning tasviri paydo bo’ldi.1
Varvarlar davrida tanga zarb qilish Rim imperiyasi an'analariga
asoslangan. Shu vaqtlarda oltin, kumush, mis(bronza) tangalar zarb qilinib,
funt og’irligiga ega bo’lgan(327,45 gr). Asosiy tanga – oltin solid (4,55gr
q1G`72 funt) bo’lgan. Bu tangani imperator Konstantin I (306-337 yillar)
zarb qilib, bu Vizantiyada to XI asrgacha saqlangan. Solid tanganing old
tomnida imperator rasmi, orqa tomnida esa g’alaba xudosi qanotli Viktoriya
tasvirlangan.
1-oltin tanga Vizantiya imperatori Tiberii II (579-582) tomonidan zarb
qilingan. Bundan ilgari imperator Anastasiy I (491-518) mis tanga folis
zarb qilingan. Solid 40 dinorga teng bo’lgan. Bu “katta solid”. 12 dinorga
teng bo’lgan. Bu “kichik solid”.