Reja: O’zbekiston Respublikasi tashqi siyosati va faoliyatining shakllanishi

2016 yilda 2,5 mlrd dollar, 2017 yilda 2,7 mlrd dollar, 2018 yilda 4,0 mlrd dollar, 2019 yilda 5,2 mlrd dollar va pandemiya sharoitiga qaramasdan, 2020 yilda 5,0 mlrd dollarni tashkil qilgan. Dinamik jadvalga e'tibor beradigan bo'lsak, 2016 yildan 2020 yilgacha tashqi savdo hajmi ikki barvarga oshdi. Bu esa hukumatning faol tashqi siyosati mahsulidir.
O'zbekiston tashqi siyosatining zamonaviy ustuvor yo'nalishlari haqida gapirganda, mamlakatimizning etakchi xorijiy davlatlar va nufuzli xalqaro tashkilotlar bilan strategik aloqalari rivojlanib borayotganiga alohida to'xtalib o'tish lozim.
Xususan, yetakchi davlatlar bilan “Markaziy Osiyo + Rossiya Federatsiyasi”, “Markaziy Osiyo + Xitoy Xalq Respublikasi”, “S5 + 1” (AQSH), Markaziy Osiyo + Hindiston, “Markaziy Osiyo + Yaponiya”, “Markaziy Osiyo + Koreya Respublikasi”, “Markaziy Osiyo + Yevropa Ittifoqi” hamkorligi doirasida mintaqaviy muloqotning turli formatlarini rivojlantirishda faol ishtirok etmoqda. Bu esa Markaziy Osiyoning etakchi xorijiy mamlakatlar bilan siyosiy, savdo-iqtisodiy va xavfsizlik sohalaridagi aloqalarining tizimli ravishda olib borilayotganini ko'rsatmoqda.
O'zbekistonning zamonaviy tashqi siyosiy holati dunyoda va mintaqada o'zgarib borayotgan vaziyat hamda mamlakat ichidagi keng ko'lamli o'zgarishlarga asoslanib shakllanmoqda. Bu esa qisqa fursatlarda mamlakatimizning xalqaro indekslardagi mavqei mustahkamlanishiga hissa qo'shmoqda.
O'zbekiston Jahon banki “Biznes yuritish” reytingida 7 ta pozitsiyaga ko'tarildi va biznesni ro'yxatdan o'tkazish ko'rsatkichi bo'yicha 190 ta davlat orasida 8-o'rinni egalladi, eng yaxshi islohotchi mamlakatlar safiga kiritildi.
Xususan, so'nggi yillarda Rossiya bilan strategik sheriklik va hamkorlik sezilarli darajada mustahkamlandi. 2021 yilning yanvar–sentyabr oylarida Rossiyaning mamlakatimiz umumiy tashqi savdo aylanmasidagi ulushi (18,1%) yoki 5,2 mlrd dollarni tashkil qildi. O'zbekiston Rossiyaning turli mintaqalariga to'qimachilik, oziq-ovqat va boshqa mahsulotlarni etkazib berishni keskin oshirdi. Iqtisodiy rivojlanishning ustuvor sohalarida qator yirik loyihalar va dasturlar muvaffaqiyatli amalga oshirilmoqda.
Shuni ta'kidlash lozimki, O'zbekiston bugun o'zining uzoqni ko'zlagan siyosati bilan mintaqamiz va jahondagi siyosiy jarayonlarning faol ishtirokchisiga aylandi. BMT, Parlamentlararo Ittifoq, EI, EXHT, ShHT, MDH, IHT kabi xalqaro va mintaqaviy tashkilotlar bilan hamkorlik yanada mustahkamlandi.
O'zbekiston tashabbusi va taklifi bilan BMTning Orolbo'yi mintaqasida inson xavfsizligini ta'minlash bo'yicha ko'p tomonlama Trast fondi tashkil etildi, BMT Bosh Assambleyasining Markaziy Osiyo mintaqasida mintaqaviy va xalqaro hamkorlikni mustahkamlash, Ma'rifat va diniy bag'rikenglik, Barqaror turizm va barqaror rivojlanish, Orolbo'yi mintaqasida ekologik innovatsiyalar va texnologiyalar hududini yaratish bo'yicha qator muhim rezolyutsiyalari qabul qilindi. Ushbu amaliy harakatlar O'zbekistonning yanada shaxdamlik qadamlar bilan oldinga intilishi uchun xizmat qilmoqda.
2017 yildan buyon O'zbekiston va AQSH o'rtasidagi munosabatlar tarixida ilk bor AQSHning yuqori martabali iqtisodiy delegatsiyalari — savdo vaziri U. Ross, Missisipi shtati gubernatori F. Brayant, AQSHning sertifikatlangan savdo missiyasi (2019 yil) tashriflari amalga oshirildi.