Режа: Психологик хизмат тушунчаси ва унинг зарурияти

Психологик ташхис (Психодиагностика) – соҳа вакилларининг қизиқишлари, лаёқатлари, қобилиятлари, қадриятларга йўналганлиги, ижтимоий муносабатлари, билиш, меҳнат фаолияти мотивацияларини инобатга олган ҳолда уларнинг индивидуал-психологик ва шахс хусусиятларини аниқлаш ва баҳолашдан иборатдир.
Унда қуйидагиларга эътибор қаратилади:
-турли психологик ташхис методикалари ёрдамида тест-синовлари ўтказиш ва суҳбатлашиш, натижаларни “Психологик-ташхис дафтари” да қайд этиб бориш;
-лавозимларга, хизмат вазифаларига тайинлашда уларнинг қизиқиши, лаёқати ва билиш қобилиятларини аниқлаш;
-шахсий муаммоларнинг ечимини топиш ва уларга зарур психологик ёрдам кўрсатиш (уларнинг розилиги билан) билан ташхис ишларини олиб бориш.
Психологик профилактика-психологик саломатликдаги бузилишлар, уларнинг интеллектуал, шахсий ва ижтимоий ривожланишидаги салбий оғишларни ўз вақтида аниқлашни англатади.
Психологик профилактиканинг вазифалари:
-суҳбатлашиш ва ташхис текширувлари натижалари асосида ҳуқуқшунос ходимларнинг психологик саломатлигини аниқлаш;
-ижтимоийлашув жараёнида юрист шахси шаклланиши ҳамда ривожланишидаги оғишларнинг олдини олиш бўйича чоралар белгилаш, бошқалар билан бўладиган мулоқоти ҳамда муносабатларида психологик шикаст етказувчи омилларни бартараф этишга ёрдам кўрсатиш;
-асабий-психик зўриқиш ва шахс сифатларининг бузилиши аломатлари аниқланган, шунингдек, адиктив қарамликда бўлган (алкоголь, наркотиклар, токсик моддаларга ружу қўйиш, интернет-қарамлик ва бошқа шу каби ҳолатлардаги) психологик ёрдам кўрсатиш;(бундай ҳолатлар юристларда ҳамкузатилиши мумкин);
-муассасанинг психогигиеник шарт-шароитларига риоя этилишини назорат қилиш, бу шароитлар бузилган ҳолатларда чоралар кўриш;
-ҳуқуқшунос ходимларга (уларнинг розилиги билан) шахслараро муносабатларда, оилада ёки жамоада носоғлом психологик муҳит муаммоларини ҳал этишда психологик ёрдам кўрсатиш, психологик шикаст етказувчи омиллар таъсирини бартараф этиш бўйича чоралар кўриш.
-психологик коррекция ва ривожлантириш - шахснинг шаклланиши ҳамда ривожланишидаги камчиликларни тузатиш ҳамда оғишларни бартараф этиш, субъектлар муомаласи ва хулқ-атворидаги бузилишларни коррекциялаш, шахснинг психик ривожланиши учун зарур шарт-шароитлар яратиш.
Психологик коррекция ва ривожлантиришнинг вазифалари:
Юристлардаги психик жараёнлар, субъектив фикрлар ва салбий муносабатлар ривожланишини коррекциялаш (психологик тузатиш);
ҳуқуқшунослар ходимларининг билиш фаоллиги ҳамда қизиқишларини ривожлантириш мақсадида уларнинг интеллектуал пассивлигини коррекциялаш;
айрим ҳолатларда ижтимоий муҳитга етарли даражада мослаша олмаслик ҳолатларини коррекциялаш;
ҳуқуқшунослар аъзоларининг хиссий-эмоционал ҳолатларини, шахслараро муносабатларини ва зиддиятли хатти-ҳаракатини коррекциялаш, уларнинг психологик маданиятини юксалтириш, раҳбарларнинг бошқарув услубини оптималлаштириш.
Психологик маслаҳат - ҳуқуқшуносларга шахсий муаммолар ва зиддиятли муносабатларни конструктив ҳал этилишида психологик ёрдам кўрсатиш, шахснинг ички психологик имкониятларини сафарбар қилиш учун шарт-шароитлар яратишданиборатдир.