Reja: Reja: I. Kirish. II. Asosiy qism

Registrlar va ularning turlari Registrlar deb, raqamli axborotni qabul qilish, xotirada saqlash, uni uzatish va shu axborotni kodini ozgartiradigan qurilmaga aytiladi. Registr inglizcha sozdan olingan bolib, yozuv jurnali (Jurnal registratsiy) degan manoni anglatadi. Registrda axborot 0 va 1 raqamlarining kombinatsiyasidan iborat sonlar korinishida saqlanadi. Registrlar triger deb ataluvchi mantiqiy elementlar toplamidan tashkil topgan va ularning soni mashina sozining razryadlar soniga teng boladi. Axborotdagi ikkilik kodning har bir razryadiga registrning bitta mos razryadi togri keladi.

Registrlar axborotni xotirada saqlashdan tashqari ular quyidagi vazifalarni ham bajaradi. 1) Sonning kodini ozgartirish; 2) Axborotni ongga va chap istalgan razryadga surish; 3) Ketma-ket kodlarni parallel kodlarga almashtirish va aksincha; 4) Ayrim mantiqiy amallarni bajarish; Registrlar axborotni yozish usuliga qarab ketma-ket va paralel registrlarga bolinadi. Registrda axborotni qabul qilish, siljitish va uzatish boshqaruvchi impulslar yordamida amalga oshiriladi. Boshqaruvchi impulsli signallar konyuktorlar orqali registrlarga tushadi. Registrlar axborotni uzatish usuliga qarab 2 turga bolinadi: xotira (siljitmaydigan) registr; siljituvchi registr. Siljituvchi registrlarni koramiz. Siljituvchi registr deb, boshqaruvchi taktli impuls tasirida ikkilik soni kodini bir yoki bir necha razryad ongga yoki chapga siljitadigan registrga aytiladi. Razryad setkasidan chiqib ketgan son yoqoladi. Siljituvchi registrlar arifmetik va mantiqiy operatsiyalarni bajarish uchun ham qollaniladi. Qoshni razryadli triggerlar orasiga kechiktiruvchi elementlar ulanadi. Katta razryadli trigerni hisobchining kirishiga ulangan. Son registrga 2 usulda yozilishi mumkin. Parallel kodlarda; Ketma – ket kodlarda.

Registrlar axborotni xotirada saqlashdan tashqari ular quyidagi vazifalarni ham bajaradi. 1) Sonning kodini ozgartirish; 2) Axborotni ongga va chap istalgan razryadga surish; 3) Ketma-ket kodlarni parallel kodlarga almashtirish va aksincha; 4) Ayrim mantiqiy amallarni bajarish; Registrlar axborotni yozish usuliga qarab ketma-ket va paralel registrlarga bolinadi. Registrda axborotni qabul qilish, siljitish va uzatish boshqaruvchi impulslar yordamida amalga oshiriladi. Boshqaruvchi impulsli signallar konyuktorlar orqali registrlarga tushadi. Registrlar axborotni uzatish usuliga qarab 2 turga bolinadi: xotira (siljitmaydigan) registr; siljituvchi registr. Siljituvchi registrlarni koramiz. Siljituvchi registr deb, boshqaruvchi taktli impuls tasirida ikkilik soni kodini bir yoki bir necha razryad ongga yoki chapga siljitadigan registrga aytiladi. Razryad setkasidan chiqib ketgan son yoqoladi. Siljituvchi registrlar arifmetik va mantiqiy operatsiyalarni bajarish uchun ham qollaniladi. Qoshni razryadli triggerlar orasiga kechiktiruvchi elementlar ulanadi. Katta razryadli trigerni hisobchining kirishiga ulangan. Son registrga 2 usulda yozilishi mumkin. Parallel kodlarda; Ketma – ket kodlarda.