Reja Reja Moliyaviy tizim yordamida resurslarning vaqt (zamon) va makonda aylanib yurishi

3-mavzu: Moliyaviy tizim funksiyalari va ularning evolyutsiyasi

Reja

Reja

• Moliyaviy tizim yordamida resurslarning vaqt (zamon) va makonda aylanib yurishi
• Moliyaviy tizim orqali risklarni boshqarish (riskiy boshqaruv)
• Moliyaviy tizim yordamida hisob-kitob-to‘lovlarni amalga oshirish
• Moliyaviy tizim tufayli resurslarning birlashishi va kapitaldagi ishtirok ulushining bo‘linishi
• Moliyaviy tizim tomonidan informatsion qo‘llab-quvvatlash (axborot ko‘magi)
• Moliyaviy tizim yordamida stimullashtirishning psixologik muammolarini yechish

1. Moliyaviy tizim yordamida resurslarning vaqt (zamon) va makonda aylanib yurishi.

Moliyaviy tizim funktsiyalari
Resurslarni vaqt (zamon) va makonda joylashtirish
Riskni boshqarish
(riskiy boshqaruv)
Hisob-kitob-
to’lov tizimi
Informatsion qo’llab-quvvatlash (axborot ko’magi)
Resurslarning birlashishi va kapitaldagi ishtirok
ulushining bo’linishi
Stimullashtirishning psixologik muammolarini echish

2. Moliyaviy tizim orqali risklarni boshqarish (riskiy boshqaruv).

Moliyaviy tizim risklarni boshqarish (riskiy boshqaruv) uchun imko-niyatlarni vujudga keltiradi. Pul resurslarini moliyaviy tizim yordamida ko‘chirib o‘tkazishga o‘xshab, risk ham ko‘chirib o‘tkaziladi. Moliyaviy tizimda vositachilar, masalan, riskni ko‘chirish bilan bog‘liq faoliyatga ixtisos-lashtirilgan sug‘urta kompaniyalari mavjud. Bu kompaniyalar o‘zlarining risklilik darajasini kamaytirishni xoxlovchi mijozlardan maxsus sug‘urta pullarini undiradilar va ularni ma’lum bir mukofot evaziga sug‘urta talablarini to‘lashga va riskni bo‘yniga olishga rozilik beradigan investorlarga beradilar.

Ko‘pincha kapital va risk birgalikda (o‘zaro) bog‘liq bo‘lib, bir vaqtning o‘zida moliyaviy tizim yordamida o‘tkaziladi (ko‘chiriladi). Faraz qiling, Siz biznes bilan shug‘ullanmoqchi bo‘ldingiz va buning uchun Sizga 100,0 mln.so‘mlik kapital kerak. Modomiki, Sizda shaxsiy jamg‘armalar yo‘q ekan, Siz defitsit iqtisodiy birlik hisoblanasiz. Endi faraz qilamiz, Siz biror-bir xususiy investorni (erkin mablag‘larga ega bo‘lgan iqtisodiy birlik) aksiyalaringizni sotib olish hisobiga Sizga 70,0 mln. so‘mlik kapital ajratishiga ko‘ndirishga muvaffaq bo‘ldingiz. Buning uchun Siz unga korxona foydasining, aytaylik, 75%ini to‘lash majbu-riyatini olasiz. Bundan tashqari, Siz bankdan yillik 6% ustama haq bilan 30,0 mln. so‘mlik kredit olishga erishdingiz.