Reja: Uran oksidlari va ishlab chiqarish texnologik sxemalari

Boshlang‘ich va oxirgi mahsulotlar, reagentlar va oraliq mahsulotlarning texnologik tavsiflari.

Uran chala oksidi-oksidining boshlang‘ich mahsuloti bo‘lib NKMK kon boshqarmalari (SHim.KB, JKB, 5-KB) geotexnologik konlarining uran tarkibli sulfat kislotali tuzlari hisoblanadi.

Uran sulfatli tuzlarda 20....130 g/l. uran miqdorli kationlar UO₂ ²⁺ va anionlar [UO₂ (SO₄)₂]^2- s ko‘rinishida bo‘ladi.
Asosiy komponentlar jadvalda berilgan.
1-jadval

Boshlang‘ich xom ashyo tavsifining nomlanishi	Me’yor
	SHim KB	JKB-S	JKB-K	5-KB
1	2
Uran miqdori, g/dm^3, kam emas	40,0	40,0	30,0	130,0
Nitrat-ionlar miqdori, g/dm^3, ko‘p emas	20,0	20,0	30,0	10,0
Qoldiqli kislotalik, g/dm^3, kam emas	70,0	70,0	70,0	70,0
Qattiq suspenziya miqdori, g/dm^3, ko‘p emas	0,5	0,5	0,5	0,5
Emulsiya hosil qilishlik, % ko‘p emas	–	–	–	4

Ekstraksiya uchastkasi mahsuloti bo‘lib ammoniyuraniltrikarbonat (AUTK (NH₄)₄[UO₂(CO₃)₃] ) kristallari sanaladi.
Asosiy aralashmalar miqdori jadvalda keltirilgan:
2-jadval

AUTK kristallarida aralashmalar miqdori, ko‘p emas: SiO2 Fe Mo PO4

0,5% 0,15 0,1% 0,1%

Ishlab chiqarishda qo‘llaniladigan ekstragentlar va suyultirgichlarning asosiy xossalari
3-jadval

Moddalar nomi	Molekulyar massa	Tez yonish harorati ^0S	O‘z-o‘zidan alangalanishi ^0S	Zichlik g/sm^3	Ishchi zona havosida ruxsat etilgan konsentratsiya , mg/m^3
Di-2 etilgeksil fosfor kislotasi (Di2EGFK) (S8N17O)2ROON	322	+196	+224	0,975	1,0
Trialkilamin (TAA) (S8N17O)3 N	353	+120	+280	0,820	1,0
Tributilfosfat (S4N9)3RO4	266	+146	-	0,970	0,5
Dizel yoqilg‘isi (L-02-61)	-	+48	-	0,794	300

Ekstraksiya uchastkasining asosiy oraliq mahsuloti karbonatli eritma hisoblanadi.

Karbonatli eritma – ammoniy uraniltrikarbonatning suvda karbonat va ammoniy bikarbonatning ortiqcha miqdori bilan eritmasi.
Karbonat eritmani tayyorlash quyidagi sxemada amalga oshiriladi:
2NH₄OH + CO₂ = (NH₄)₂CO₃ + H₂O + Q
Ammoniy karbonati eritmasini karbonat angidrid gazi bilan keyinchalik to‘yintirishda ammoniy bikarbonati hosil bo‘ladi:
(NH₄)₂CO₃ + CO₂ + H₂O = 2NH₄NCO₃ + Q
Ammoniy karbonati ammoniy bikarbonati hosil qilish bilan gidrolizlanadi:
(NH₄)₂CO₃ + H₂O = NH₄NCO₃ + NH₄OH
Uran reekstraksiyasini o‘tkazish uchun karbonatli eritmalar quyidagi tarkibga ega bo‘lishi lozim: karbonat-ionning bikarbonat-ionga nisbati
CO₃^2- : NCO₃^- =1:12