Reja Zamonaviy kompyuterlarning dasturiy ta’minoti, dasturiy ta’minot turlari

MS-DOS -16 razryadli mikroprotsessorlar uchun; 
CP/M – 8 razryadli mikroprotsessorlar uchun;
UNIX – 32 razryadli mikroprotsessorlar uchun;
Windows 95, 97,…, XP – 32 razryadli mikroprotsessorlar uchun. 
Operatsion sistemalar orasida Digital Research kompaniyasi prezidenti Geri Kildel tomonidan yaratilgan CP/M (Control Programm for Microcomputers)– shaxsiy kompyuterlar uchun ishlab chiqarilganlarining dastlabkisidir. U 1974 yilda 8 razryadli kompyuterlarga ko‘plab o‘rnatilgan va katta hajmdagi dasturiy ta’minot uchun tuzilgan. Masalan, Beysik, Paskal, Si, Kobol, Ada tillari translyatorlari, matnli, grafikli va jadvalli paketlar uchun mo‘ljallangan.
UNIX operatsion sistemasi tarmoqda ishlash uchun tuzilgan. UNIX operatsion sistemasida bitta kompyuter boshqaruvchi qolganlari unga tobe bo‘ladi.
Operatsion sistema odatda kompyuterning tashqi hotirasi – diskda saqlanadi. Kompyuter ishga tushirilganda u kompyuterning tezkor xotirasiga o‘qiladi. Bu jaroyon operatsion sistemani yuklanishi deyiladi.


Windows 95- operatsion tizimi

• 
  Windows 95-eng yangi to’laqonli operatsion tizim bo’lib qudratli va foydalanishda oddiydir.
  
• 
  Agar windows 3x ning ilgarigi versiyalari MS-DOS ni asos sifatida olgan va OT vazifalaridan bir qisminigina bajara olgan bo’lsa. Windows 95 esa kompyuterda biror bir boshqa operatsion tizim ishtirokini talab etmaydi.
  
• 
  Windows 95 –shunchaki operatsion tizimgina emas.
  
• 
  Bu ko’plab yangi foydali va qiziqarli narsalarni o’zida saqlaydigon dasturiy mahsulotdir.
  

Linux operatsion tizimi
Linux –bu shaxsiy kompyuterlari va ishchi stansiyalari uchun Unix turkumli operatsion sistema.

• 
  Bu tarmoqli darchali grafik sistemaga ega bo’lgan X «Windows system» sistemasi bo’lib ko’p qo’llaniladigan yaxshi himoyalangan tarmoqli operatsion sistema hisoblanadi.
  
• 
  Linux operatsion sistemasi internet tarmog’idagi ochiq sistemalari va protokollar standartlarini qo’llab quvvatlaydi hamda UNIX DOS MS WINDOWS sistemalariga mos keladi.
  
• 
  Ham ish joyida ham uyda foydalanish uchun legal ochiq ravishda zamonaviy OS ga ega bo’lish imkonyatini beradi.
  
• 
  Tez harakatlanish darajasiga ega .
  
• 
  Mustahkam barqaror uzilishlarsiz ishlaydi.
  
• 
  Viruslar tasiridan holi.
  
• 
  Zamonaviy PKlar imkonyatlardan to’la foydalanishga imkonyat beradi hamda DOS va MS Windowslarga xos bo’lgan kompyuterlari xotirasi va protsessorlari resurslaridan foydalanishdagi cheklanganlikni olib tashlaydi.