Reje: I. Kirisiw. II. Tiykarǵi bólim

2.3. Korellyaciya neni ańlatadı.
Korrelyatsion izertlewdiń ush nátiyjesi bar: unamlı korrelyatsiya, unamsız korrelyatsiya yamasa korrelyatsiya joq. Izertlewshilerdiń nátiyjelerdi korrelyatsiya koefficiyenti dep atalǵan cifrlı baha járdeminde usınıwları múmkin.
Unamlı korrelyatsiyalar: Eki ózgeriwshi bir waqittiń ózinde kóbeyedi yamasa azayadı. +1.00 ge jaqın korrelyatsiya koefficiyenti kúshli unamlı korrelyatsiyani ańlatadı.
Unamsız korrelyatsiyalar: Bir ózgeriwshiniń muǵdarı asqanda, ekinshisi azayadı (hám kerisinshe). - 1. 00 ge jaqın korrelyatsiya koefficiyenti kúshli unamsız korrelyatsiyani ańlatadı.⁴
Óz-ara baylanıslılıq joq: Eki ózgeriwshi ortasında hesh qanday baylanıslılıq joq. 0 korrelyatsiya koefficiyenti korrelyatsiyaniń joq ekenligin ańlatadı.
KORRELYATSION IZERTLEW QANDAY ISLEYDI
Korrelyatsion izertlewler⁵ - bul psixologiyada, sonıń menen birge medicina sıyaqlı basqa tarawlarda tez-tez isletiletuǵın izertlew túri, korrelyatsion izertlewler - bul tema haqqında maǵlıwmat toplawdıń dáslepki usılı. Izertlewshilerdiń tájiriybe ótkera almasa, usıl da paydalı bolıp tabıladı. Izertlewshilerdiń eki yamasa odan artıq ózgeriwshiler ortasındaǵı baylanıslılıqtı kóriw ushın korrelyatsiyalardan paydalanadılar, biraq ózgeriwshilerdiń ózi izertlewshilerdiń qadaǵalawı astında emes. Korrelyatsion izertlewler ózgeriwshiler ortasındaǵı baylanıslılıqtı kórsetiwi múmkin bolsa -da, bir ózgeriwshiniń ózgeriwi basqasınıń ózgeriwin tastıyıqlay almaydı. Basqasha etip aytqanda, korrelyatsion izertlewler sebep-tásir munasábetlerin tastıyıqlay almaydı.


KORRELYATSION IZERTLEW TU`RLERI
Korrelyatsion izertlewdiń úsh túri bar: tábiyattanıwlıq gúzetiwi, izertlew usılı hám arxiv izertlewleri.<sup>6</sup> Hár bir túrdiń ayriqsha maqseti, sonıń menen birge, unamlı hám unamsız tárepleri bar.
NATURALISTIK GU`ZETIW
Tábiyattanıwlıq gúzetiwi usılı tábiyiy sharayatta qızıǵıwshılıq ózgeriwshilerin aralasıw hám manipulyatcıyasız baqlaw hám atap kórsetiwdi óz ishine aladı.