Respublika ta'lim markazi “umumiy o‘rta ta'lim maktablari uchun


Download 6.01 Mb.
bet41/46
Sana23.10.2023
Hajmi6.01 Mb.
#1716734
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   46
Bog'liq
kimyo tavsiya to\'liq

Sintetik kauchuklar: Xalq xoʻjaligining birorta tarmogʻi yoʻqki, kauchuk va uning vulkanlanish mahsuloti—rezina ishlatilmagan boʻlsin. Lekin oʻsimlikdan olinadigan kauchuk xalq xoʻjaligining kauchukka boʻlgan talabini qondira olmaydi. Shu sababli, sintetik kauchuk olishning sanoat usullarini topish zaruriyati tugʻildi:
CH2 = CH - CH = CH2 → (-CH2 - CH = CH - CH2- )n
Hozirda butadiyen-1,3 etil spirtidan emas, balki butanni katalitik degidrogenlab olinmoqda. Butadiyen kauchuk elastikligi va yedirilishiga chidamliligi jihatidan tabiiy kauchukdan keyin turadi.
Eng muhim sintetik kauchuklar, ularning xossalari va ishlatilish

Nomi

Dastlabki moddalar (monomerlar)

Eng muhim xossasi va qoʻllanishi

Butadiyen kauchuk


butadiyen-1,3

Suv va gazlarni oʻtkazmaydi. Elastiklik jihatidan tabiiy kauchukdan keyinda turad Kabel, poyabzal, turmush uchun zaruriy buyumlar ishlab chiqarishda ishlatiladi.

Divinil kauchuk

butadiyen-1,3

Chidamliligi va elastikligi jihatidan tabiiy kauchukdan ustun. Shina ishlab chiqarishd. ishlatiladi.

Izopren kauchuk


2-metil-
butadiyen–1,3 (izopren)

Elastikligi va chidamliligi jihatidan tabiiy kauchukka oʻxshaydi. Shinalar ishlab chi­qarishda qoʻllaniladi.

Xloropren kauchuk


2-xlorbutadien-1,3
Xloropren

Yuqori harorat taʻsiriga chidamli, benzin vamoyning yonishi taʻsir etmaydi. Oʻzidan gaz oʻtkazmaydi. Kabellar, benzin va neft oʻtkazish uchun quvurlar tayyorlashda ishlatiladi.

Butadiyen






butadiyen—1,3
va propen

Rol

Oʻzidan gaz oʻtkazmaydi, lekin oʻtga chidamsizroq, transportirlar, avtokameralar ishlab chiqarishda ishlatiladi.



Download 6.01 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   46




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling