Республикамизда божхона идоралари фаолиятининг ҳУҚУҚий асослари

Davlat soliq qo'mitasining huquqlari va majburiyatlari 

---

Davlat soliq qo'mitasiga va uning bo'ysunuvidagi bo'linmalarga 
yuklangan vazifalarni samarali bajarish maqsadida quyidagi huquqlar 
berilgan: 
a) mulkchilik shaklidan qat'iy nazar, vazirliklar, idoralar, korxonalarda 
(xorijiy investitsiyalarga ega korxonalami ham qo'shgan holda) 
O'zbekiston Respublikasi fuqarolarida, fuqaroligi bo'lmagan va xorijiy 
fuqarolarda, shuningdek, maxsus rejimli korxonalarda, harbiy qismlarda 
soliqlar va boshqa budjet va budjetdan tashqari majburiy to'lovlari bilan 
bog'liq pul va buxgulterlik hujjatlarini, deklaratsiyalarni yuritishni 
tekshirish, tekshirish paytida yuzaga kelgan masalalar bo'yicha zarur 
ma'lumotlarni, izohlarni olish; 
b) soliqqa tortish maqsadida korxonalar, muassasalar, tashkilotlardan, 
jumladan, 
banklardan, 
sug'urta 
va 
auditorlik 
tashkilotlaridan, 
fuqarolardan tekshirilayotgan faoliyat to'g'risida ma'lumotlar, hujjatlar 
va ularning nusxalarini olish; 
v) korxonalar, tashkilotlar, muassasalar, jamoat birlashmalaridan foyda 
yoki daromadni yashirib qolganligi haqida guvohlik beruvchi 
hujjatlarni olib qo'yish, tadbirkorlik bilan shug'ullanish tartibini buzgan 
fuqarolardan esa litsenziyalar, patentlar va boshqa ruxsat beruvchi 
hujjatlarni olib qo'yish; 
g) zarur hollarda kassalar, seyflar, boshqa hujjat saqlanadigan joylarni 
muhrlab qo'yish, xomashyolar, yarim fabrikat mahsulotlar, shuningdek, 
hujjatlarning namunalarini o!ib qo'yish, ularni qonunga muvofiq. 
tahlillar, tadqiqotlar, ekspertizalaro'tkazish uchun jo'natish; 

---

d) mulkchilik shaklidan qat'i nazar, savdo va xizmat korxonalarning, 
savdo qoidalari, narxlar, tovarlarni berish, xizmat ko'rsatish tartibini 
tekshirish; 
ye) o'z vakolatlarini amalga oshirish jarayonida korxonalarning, maxsus 
rejimdagi muassasalar va barbiy qismlarning, shuningdek, tadbirkorlik 
bilan shug'ullanayotgan fuqarolarning foyda yoki daromad olish uchun 
mo'ljallangan bar qanday omborxonalari, savdo va boshqa xonalarini, 
ularningjoylashgan joyidan qat'i nazar, ko'zdan kechirish; 
j) barcha korxonalar, tashkilotlar, muassasalar, jamoat birlashmalari 
jumladan, maxsus rejimda ish yurituvchi korxona va harbiy qismiar, 
shuningdek fuqarolar foydalanayotgan ekin maydonlari va boshqa tabiiy 
zaxiralari hajmini nazorat tarzida o'lchab ko'rish; 
z) korxonalar, tashkilotlar, muassasalar, jamoat birlashmalarining 
rahbarlaridan va fuqarolardan aniqlangan soliq va boshqa majburiy 
to'lovlar to'g'risidagi qonunbuzarliklar, hujjatlar buzilganligi holatlarini 
bartaraf etishni talab qilish; 
i) korxonalarning banklardagi va boshqa moliya-kredit muassasalaridagi 
hisob va boshqa raqamlaridagi operatsiyalarini, basharti ular tekshirish 
o'tkazishga yoki Davlat soliq organlari xodimlarining daromad olishga 
mo'ljaliangan xonalarni ko'zdan kechirishga, soliq organlarining 
mansabdor shaxslariga buxgalterlik hisobi, balanslar, deklaratsiyalar va 
soliqlar hamda boshqa majburiy to'lovlar bilan bog'liq boshqa hujjatlari 
haqidagi ma'lumotlarni olishlariga to'sqinlik qilgan hollarida, to'xtatib 
qo'yish; 
k) tegishli sudlarga korxonalar va fuqarolardan davlat hisobiga 
to'lanmagan soliqlar va majburiy to'lovlarni, shuningdek, ularning 

---

qonunda belgilanmagan hollarda tuzilgan bitimlaridan va boshqa 
noqonuniy mablag'laridan to'lovlarni undirib berish haqida da'volar 
berish; 
1) O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga soliq haqidagi 
qonunlarni takomillashtirish to'g'risida tegishli tartibda takliflar kiritish; 
m) zarur hollarda, amaliy yordam berish maqsadida huquqni muhofaza 
qilish organlari, banklar va boshqa organlarning vakillarini, ilmiy-
tadqiqot institutlarining xodimlarini takli f qilish; 
n) davlat hokimiyat organlariga quyi turuvchi hokimiyat organlarining 
respublika soliq va bojxona qonunchiligiga mos tushmaydigan 
qarorlarini o'zgartirish haqida takliflar kiritish; 
0) belgilangan tartibda korxonalar va fuqarolarga soliq qonunlarini 
buzganliklari uchun raoliyaviy vama'muriy jariraalarqo'llash; 
p) soliq organlarining vakolatlariga kiritilgan huquqbuzarliklar bo'yicha 
zarur operativeidiruv tadbirlarini o'tkazish, jinoyat belgilari bo'lgan 
hollarda jinoyat qonunlari jinoyat-protsessual qonunlariga muvofiq 
ravishda jinoiy ish qo'zg'atish, surishtiruv o'tkazish; 
r) soliq organlari maxsus bo'linmalarining xodimlariga qurol saqlash va 
olib yurishga, shuningdek belgilangan tartibda o'qotar qurol va 
individual maxsus himoya vositalaridan ibydalanish huquqi beriladi. 
Davlat soliq qo'mitasi va uning joylardagi bo'linmalarining 
mansabdor shaxslari daviat va tijorat sirlarini saqlashga majburdirlar. 
Ular yozma ravishda soliq qonunlariga og'ishmay rioya qilishga so'z 
beradilar. 
Davlat soliq qo'mitasining mansabdor shaxslari o'z vazifalarini 
bajarmagan yoki yetarlicha bajannagan hollarda javobgarlikka 

---

tortiladilar. Davlat soliq organlari tomonidan noqonuniy 
undirilgan soliqlar, boshqa majburiy to'lovlar qaytarilishi yoki kelgusi 
to'lovlar hisobiga o'tka/ijishi shart. Ularning noqonuniy harakatlari 
natijasida yetkazilgan zarar O'zbckiston Respublikasi 
qonunlarida belgilangan tartibda, tegishli budjct sarmoyalari hisobidan 
to'lanadi- Noqonuniy soliq to'lovini undirgan mansabdor shaxslar 
intizomiy va moddiy javobgarlikka tortiladilar. 
Davlat soliq organlarining xodimlari o'z xizmat faoliyaLlarini 
o'tayotgan paytlarida davlat xizmatchilari hisoblanadilar va ularga 
belgilangan barcha imtiyozlardan foydalanadilar. 
Agar soliq organining xodimiga uning faoliyatiga to'sqinlik 
qiladigan darajada jismoniy shikast yetkazilgan bo'lsa, unga yigirma 
besh oyiik ish haqi barobarida bir martalik ish haqi to'lanadi. Bu 
respublika budjetidan, kcyinchalik aybdor shaxslardan undirib olish 
hisobiga amalga oshiriladi. Soiiq organining xodimiga o'rtacha 
og'irlikdagi tan jarohati yetkazilganda esa eltik oylik barobaridagi ish 
haqi to'lanadi. Bu respublika budjetidan, keyinchalik aybdor shaxslardan 
undirib olish hisobiga amalga oshiriladi. 
Davlat 
soliq 
organ! 
xodimining 
yoki 
uning 
yaqin 
qarindoshlarining mulkjga uning xizmat faoliyati bilan bog'liq hollarda 
yetkazilgan zarar respublika budjeu hisobidan, keymchaiik aybdor 
shaxslardan undirib olish hisobiga qoplanadi.