Neytrallash
uchun reagentlar sifatida NaOH, KOH, Na
2
CO
3
, NH
4
OH,
CaCO
3
, MgCO
3
, sement birikmalari ishlatiladi. Eng arzon reagent sifatida oxakli
suv hisoblanadi (Ca(OH)
2
- 5-10% ли). Ba‟zan korxonalarning
qattiq chiqindilari
ham ishlatilishi mumkin (kuyindi shlaklar).
Reagentlar oqova suvdagi kislotaning tarkibi,
konsentratsiyasiga qarab
tanlanadi. Shunda neytrallash jarayonida cho„kma hosil bo„lish-bo„lmasligi
hisobga olinadi. Kislotali oqova suvlar 3 xil ko„rishishda bo„ladi:
1) kuchsiz kislotali oqova suvlar (H
2
CO
3
, CH
3
COOH)
2) kuchli kislotali oqova suvlar (HCl, HNO
3
)
3) Н
2
SO
4
, H
2
SO
3
, kislotali suvlar (СаSO
4
cho„kmasi hosil bo„lishi mumkin).
Ohak oqova suv tarkibidagi kislotalarni neytrallash uchun kalsiy gidrooksid
tuzi ko„rinishida(ohakli suv) yoki quruq kukun ko„rinishida beriladi. Ushbu
qurilmaning sxemasi quyidagicha (1.3-rasm).
1.3-Rasm. Kislotali oqava suvlarni kalsiy gidrooksidi ishtrokida
neytrallash qurilmasi
1-o‘rtalagich; 2-oxak so‘ndirish apparati; 3-eritma baklari; 4-dozatorlar;
5-metalizator; 6-tindirgich.
Bu yerda oqova suv 1-o„rtalashtirish apparatiga beriladi. Yuqoridan esa 2-
va 3-apparatlarda tayyorlangan oxakli suv eritmasi 4-dozatorlar orqali beriladi.
Keyin ular 5- neytralizatorda aralashtiriladi, cho„kma hosil bo„lgandan
keyin suv
6-tindirgichga yuboriladi. Tindirgichning tagidan cho„kma ajratilib olinadi,
tozalangan suv esa tindirgichning yuqori qismidan oqib chiqadi.
Oqova suv
tarkibida sulfat kislota uchraganda, tozalash jarayonida SaSO4 . 2H2O – gips xosil
bo„ladi.
Ishqoriy oqova suvlar turli kislotalar va kislotali hususiyatga ega bo„lgan
gazlar bilan ham neytrallanadi. Bunda kislotali gazlar sifatida CO
2
, SO
2
, NO
2
,
N
2
O
3
va shu kabi gazlar qo„llaniladi.
Do'stlaringiz bilan baham: