Respublikaning eksport salohiyatini oshirishda logistika markazlari va erkin iqtisodiy zonalarning ahamiyati

O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2013-yil 26-fevraldagi “Namangan viloyatida multimodal logistika markazini va uning faoliyatini tashkil etish to’g’risida”gi 56-sonli Qarorining qabul qilinganligini ham bunga misol sifatida keltirish mumkin. O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2013-yil 26-fevraldagi “Namangan viloyatida multimodal logistika markazini va uning faoliyatini tashkil etish to’g’risida”gi 56-sonli Qarori Farg’ona vodiysining transport-logistika infratuzilmasini zamonaviy talablarga muvofiq takomillashtirish, tadbirkorlik faoliyati subyektlari o’rtasidagi kooperatsiya aloqalarini yanada kengaytirish, yuk tashishlar hajmlarini ko’paytirish hamda yuklarni o’z vaqtida va uzluksiz yetkazib berish uchun qulay shart-sharoitlar yaratish, shuningdek, mintaqaning temir yo’l infratuzilmasidan samarali foydalanish maqsadida qabul qilindi.

Davlat iqtisodiyoti uchun tashqi savdo aloqalarining ahamiyatini ortiqcha baholab bo'lmaydi. Xalqaro bozorga tovar va xizmatlar yetkazib berish orqali mamlakat o‘z imkoniyatlarini butun dunyoga namoyish etmoqda, o‘zini ishonchli hamkor sifatida namoyon etmoqda, u bilan uzoq muddatli ishonchli munosabatlar o‘rnatish mumkin. Bu jarayonlarda logistika muhim rol o'ynaydi. Logistika ma'lum resurslarni tashish bilan bevosita yoki bilvosita bog'liq bo'lgan har qanday biznesning muhim tarkibiy qismidir. Barcha ishlab chiqarish va savdo operatsiyalarini to'g'ri optimallashtirish bilan kompaniya nafaqat raqobatbardoshligini oshirishga, balki rentabellikni oshirishga ham qodir. Logistikaning asosiy vazifasiharakatni rejalashtirish, muvofiqlashtirish va boshqarish usullarini, omborlarni, shuningdek korxonaning xo'jalik faoliyatida sodir bo'ladigan boshqa tartiblarni ishlab chiqishdan iborat. Maqolada mualliflar savdo eksporti va eksport logistikasi o'rtasidagi munosabatlarni ko'rsatadilar, eksport logistikasini kuzatish jarayonini taqdim etadilar va uning asosiy bosqichlarini qisqacha tavsiflaydilar.

Tashqi savdo operatsiyalari hajmini oshirish, biznes yuritish uchun qulay shart-sharoitlar yaratish, O‘zbekistonda yangi va zamonaviy omborlar hamda logistika markazlari qurilishiga xorijiy investitsiyalarni jalb qilish, transport va logistika sohasiga zamonaviy axborot texnologiyalarini joriy etish maqsadida O‘zbekiston logistika uyushmasi tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Transport vazirligi ko‘magida "O‘zbekiston omborlari va logistika markazlari" raqamli platformasi yaratildi. (www.skladi.uz) 
Raqamli platformaning asosiy vazifasi milliy va xorijiy savdo va investitsiya kompaniyalari tomonidan O‘zbekiston ombor va logistika markazlari xizmatlariga bo‘lgan talabning tobora ortib borayotganini qondirishdan iborat.
"O‘zbekiston omborlari va logistika markazlari" raqamli platformasi respublika hududida mavjud omborlar va logistika markazlarining joylashuvi to‘g‘risidagi ma’lumotlarni o‘z ichiga oladi. Ushbu platforma orqali O‘zbekiston va xorijiy mamlakatlar tadbirkorlari tovarlar nomenklaturasi bo‘yicha ombor yoki logistika markazi (qishloq xo‘jaligi mahsulotlari, oziq-ovqat va nooziq-ovqat mahsulotlari, maishiy texnika, farmatsevtika mahsulotlari va h.k.) ixtisoslashuvi, shuningdek, yopiq va ochiq omborlar hududida bo‘sh joylar, shu jumladan, qishloq xo‘jaligi mahsulotlari va tez buziladigan tovarlar uchun muzlatgichli omborlar mavjudligi to‘g‘risida bepul ma’lumot olishi mumkin.
Transport vazirligi mutaxassislari bilan hamkorlikda tashkil etilgan raqamli platforma samarali transport va ombor xizmatlarini tashkil etish, transport va logistika kompaniyalari faoliyati uchun raqobat muhiti va qulay shart-sharoitlar yaratish, shuningdek, yuk tashish tizimini takomillashtirish va rivojlantirishga xizmat qiladi.
Shu bilan birga, mazkur platforma O‘zbekistonda faoliyat ko‘rsatayotgan omborlar va logistika markazlari, ularning hajmi va ixtisosligi, jihozlanishi va xizmat ko‘rsatish darajasi, xalqaro standartlar va umume’tirof etilgan tasniflarga muvofiqligi to‘g‘risidagi ma’lumotlarni birlashtiradi. Shuningdek, u O‘zbekiston ombor logistikasining holati va rivojlanish istiqbollarini tahlil qilish uchun axborot bazasi bo‘lib xizmat qiladi, bu esa o‘z navbatida rivojlanish prognozlarini shakllantirish va jalb qilish uchun asos bo‘lib xizmat qiladi.