Pulpaning fiziologiyasi. Pulpa to‘qimasi qo‘shuvchi to‘qimadan iborat
bo‘lgani sababli, shu to‘qimaga xos trofik — oziqlanish, oziqlantirish,
ximoya va yangi to‘qima hosil qilish vazifalarni bajaradi. Bu vazifalar
o‘zaro bog‘liq bo‘lib, bir-birini to‘ldirib turadi.
Oziqlanish va oziqlantirish — trofik vazifasi. Pulpada tomirlar va
limfa turlari yaxshi rivojlangan. Pulpaning asosiy moddasi orqali oziqlar
qondan pulpa hujayra elementlariga tushadi va o‘tadi. Metabolizmdan
hosil bo‘lgan narsalar ham xuddi shu yo‘l bilan venalarga o‘tadi. Tish
dentini odontoblast hujayralarining o‘simtalari orqali oziqlanadi.
Emalning oziqlanishi ham odontoblast o‘simtalari orqali amalga oshadi.
Bir vaqtning o‘zida noorganik va organik moddalar og‘iz bo‘shlig‘i
suyuqligidan emalga o‘tadi. Agar pulpadan ozuqa moddalari emalga
o‘tmasa emal ojizlanadi, mo‘rtlashadi, rangi o‘zgarib, yaltiroqligi
yo‘qoladi. Katta yoshdagi odamlarda, xususan qarib qolgan kishilarda
pulpa oziqlanishi kamayadi va uning natijasida emalda turli yemirilish,
fonasimon kemtik, tish eroziyalari va boshqa shunga o‘xshash o‘zgarishlar
yuzaga keladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |