S. Y. Is kamov


Download 7.3 Mb.
Pdf ko'rish
bet16/133
Sana26.10.2023
Hajmi7.3 Mb.
#1724019
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   133
Bog'liq
kitob 00617a84a6c9428

Tashqi ko‘rinish - majmuiy ko'rsatkich boMih, mevaning katta- 
kichikligi, rangi, butunligi, mexanik jarohatlanishi, kasalhklar bilan 
zararlanishi, pishgan-pishmaganligi butun to‘plamni bix xilligini 
bildiradigan ko‘rsatkichdir.
Katta-kichikligi. Albatta ayrim meva-sabzavotlaming katta- 
kichikligiga baho berilayotganda qiyinchiliklar tug‘iladi, bunday 
mahsulotlarga asosan murakkab geometrik shakli yoki uzunchoq, 
diametrli, o'qli simmetriyasi buzilgan meva-sabzavotlar kiradi:


masalan, kartoshkaning tuganaklari, ayrim ildizmevalar, piyoz, anjir, 
patisson, baqlajon, nok va boshqalar.
Rangi. Meva va sabzavotlaming rangi bu ulami sifatini eng asosiy 
ko‘rsatkichlaridan biridir. Bu ko‘rsatkichga qarab, mahsulotning 
pishgan-pi shmagan ligini, tashqi qiyofasi oftobda kuygan-kuymaganligi 
aniqlanadi. Lekin rangni' aniq bilish qiyin, masalan birgina oq rangni 
o ‘zi DASTda bir necha xilga bo‘linadi, Shuning uchun hozir rangni 
aniq ajralishi uchun fotometrik usul yoki maxsus Bondarsev jadvali 
aniqlashda yordam beradi.
Mahsulot hajmini aniqlash. Buni aniqlash uchun menzurkalar 
yoki shisha idishlar kerak bo‘ladi. Mahsulotga to ‘lib turadigan 
miqdorda suv solinadi, keyin unga mahsulotning o ‘rtacba namunasi 
joylanadi, m a’lumki suvni sathi ma’lum belgigacha ko‘tariladi, mana 
shu ko‘tarilgan bo‘lim meva hajmi deb hisoblanadi, y a ’ni meva 
solingandan 
keyingi 
shkala ko‘rsatgichidan 
dastlabki 
shkala 
ko‘rsatkichi ayirib tashlanadi (9-rasm).
Og‘irligini aniqlash. Meva-sabzavot va uzumlaming og‘irhgini 
aniqlash uchun albatta tarozi kerak bo‘ladi. Amaliy ot shuni 
ko‘rsatadiki, buning eng yaxshisi pochta tarozisidir. Unda faqatgina 
kilogramm emas, garmmlar ham yaqqol ko‘rinib turadi. Shuni aytish 
kerakki, meva og'irligini aniq bilish uchun qanchalik ko‘p miqdorda 
meva yoki sabzavot bo‘lsa, shunchalik aniq ko‘rsatkichga ega 
bo‘lamiz. Undan tashqari shu ko'rsatkichga ega bo‘lish uchun bir 
tortish variant! 3 marta qaytarilishi kerak.
9-rasm. Meva hajmini ko‘tarilgan suv sathi bo‘yicha aniqlash

Download 7.3 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   133




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling