S. Y. Is kamov

0 ‘rtacha namuna ajratish. 0
‘rtacha deb, don sifatini aniqlash 
uchun ajratilgan dastlabki nusxaning bir qismiga aytiladi. Agar 
dastlabki namuna 
2
kg og‘irlikda bo‘lsa, ushbu namuna bir vaqtning 
o‘zida o‘rtacha namuna hisoblanadi. Agar dastlabki namunaning 
og‘irligi 
2
kg dan oshsa, unda o‘rtacha namuna ajratiladi.
Ocrtacha namuna ajratishni bo'lish aparatlari yordamida yoki qo‘l- 
da amalga oshiriladi. Aralashtirish jarayoni quyidagi tarzda o‘tka- 
ziladi: yupqa yog‘och taxtachani o‘ng va chap qo‘lda ushlab, ular bilan 
donni ikki qarama-qarshi tomonga yengil ko‘tariladi va kvadrat 
o‘rtasiga to‘kib keyin aralashtiriladi. Ushbu ishni bir necha marotaba 
amalga oshiriladi, natijada silindr shaklidagi uynmcha paydo boladi. 
So‘ng donni yupqa yog'och taxtachalar bilan uyumchani ikki 
tomondan egallab, bir vaqtning o‘zida ular o‘rtaga to‘planadi. Shunda 
birinchi uyumchaga nisbatan perpendikulyar joylashgan ikkinchi

---

uyumcha yuzaga keladi (27-rasm, o‘ngda). В unday aralashtirish 3 
marotaba o‘tkaziladi.
Aralashtirilgandan keyin dastlabki namuna ikkinchi marta kvadrat 
shaklida (mayda urug‘lik ekinlari uchun 1,5 sm va yirik urug'liklar 
uchun 5 sm dan ortiq bo‘lmagan qalinlikda) taqsimlanadi va yupqa 
taxtacha yoki chizg'ich bilan dioganal bo'yicha 4 ta uchburchakka 
bolinadi (28-rasm). So‘ngra ikki qarama-qarshi uchburchaklardagi 
donlar yigishtiriladi, qolgan ikki uchburchakdagi donlar esabir-bniga 
aralashtiriladi 
va yuqorida 
qayd 
etilganidek, 
o‘sha usulda 
aralashtiriladi va yaiia 4 ta uchburchakka bo‘linadi. Ikki qarama- 
qarshi uchburchaklardagi don yig‘ishtirib olinadi, qolganlari у ал a 
aralashtiriladi. Bu ish ikki uchburchakdagi don og‘irligi taxminan 2 kg 
gayetguncha davom etadi. Shunda о‘rtacha namuna yuzaga keladi.
28-rasm.