Sadiy Sheroziy hayoti va ijodi

Mevali daraxtlar ajib gunogun.

Daraxtdan quyiga tushgan koda qolmoq orzusidan gstim etagini atirgul, rayhon, sunbul, nozboldirib, yordim.

Unga dedim: zingdan maxfiy emaski, gulning bahosi va gulistonning vafosi yo. Donishmandlar: muhabbat qo gstim dedi: sh, u holda tadbir nima?Mutolaa qilganlarga safo, tinglaganlarga shifo baxsh etadigan nomli kitob yozishim mumkin, uning yaproqlariga kuz faslining shafqatsiz qozgarishlari uning xurram bahorini hazin kuzga aylantira olmaydi

imdan ol biror yaprogGulistonzlar ogstim etagidagi gullarni yerga toKaram sohibi boda berdimi vai lozim!sha kunning oMuomala va suhbat qoidalarildi ...¹

Kitobni bitirib, boblarga ajratar ekanman, maqsadni muxtasar ravishda ifodalamoqqa alohida erdim va kitobxonlar zerikib qolmasinlar uchun jannat bogxshab ketadigan ushbu ni sakkiz bobga taqsim qildim:

1. 
   
   Podshohlar odati bayoni
   
   
2. 
   
   Darveshlar axloqi bayoni
   
   
3. 
   
   Qanoatning fazilati bayoni
   
   
4. 
   
   Sukut saqlashning foydalari bayoni
   
   
5. 
   
   Ishq va yoshlik bayoni
   
   
6. 
   
   Zaiflik va keksalik bayoni
   
   
7. 
   
   Tarbiyaning taz davrining yetuk kishilaridan biri edi. Bilimi va salohiyati uni SaGulistonGulistonzi shunday sharhlaydi:
   ston ichinda, gullar orasida bir necha zarif olimlar bilan oarib va ashqudum esa, ul olimlarning ullusi (ulugin savol etti
   Filhol javobin eshitib aytti: arib, senga bir muvofiq nasihatim bor, qabul qilsang xayr boayBuyuringShayx SaGuliston.
   
   Shu suhbatdan so xos begi Batxosbekka bag huttobi sulton, xos bek...
   
   Bu Guliston bogarib, - deb taGulistonzini olib, uni oa va baytlar bilan toz ona tilida xalqiga taqdim etdi.
   Sayfi Saroyi buyuk fors-tojik klassigi Shayx SaGulistonlimiy qarashlarini targzbek va boshqa turkiy xalqlarni tanishtirishni maqsad qilib qodiy sherlar kiritadi, ozaki adabiyoti naz tarjimasini deb ataydi. Asarda SaGulistonGulistoni bit turkiyponlar, darveshlar, orilar, pahlavonlar, savdogarlar va boshqalar.
   Sayfi Saroyi har bir hikoyatni boshlashdan oldin fors-tojik adabiyotini bebaho falsafiy axloqiy obida bilan boyitgan Sangra ooyaviy niyati asosida muayyan sarguzashtni izchil mantiq bilan bayon etishga ozan Sazan muallif (men) tilidan sollaydi. Biror bir kichik voqeani hikoya qilish orqali qissadan hissa bilan kishilarga pand-nasihatlar qiladi, ogylik, sadoqat va marhamat kabi olijanob insoniy fazilatlar targdiy lgan donishmand kishi uchun hayotda ikki umr kerak, tokim birida tajriba hosil qilsin, ikkinchida shu tajriba asosida ish ko degan edi. Yoshlik va yigitlik yillarini sayohat va izlanish bilan oXazon yeli bo.